Duela 100.000 urteko neandertalen aztarnak aurkitu dituzte Axlorko aztarnategian
Kantabriako Historiaurreko Ikerketen Nazioarteko Institutuko (IIIPC) zientzialariek duela 100.000 urte inguruko neandertalen aztarnak aurkitu dituzte Axlorko aztarnategian, Bizkaiko Dima udalerrian. Europan gordetako giza aztarnak oso urriak diren garai horri dagokionez.
IIIPCk nabarmendu duenez, 10 eta 12 urte bitarteko bi haurren eta heldu gazte baten hortz-piezak dira, Iberiar Penintsulako iparraldean aurkitutako zaharrenak, zentro horretako Jesus Gonzalez-Urquijo zuzendariak adierazi duenez. Ikerketa Journal of Human Evolution (JHE) aldizkarian argitaratu da.
"Pertsona helduaren ezaugarriek Iberiar Penintsulako populazio neandertalen ezaugarri anatomiko espezifikoak erakusten dituzte. Hortzeria grabea penintsulako endemismo baten agerpena izan liteke", gaineratu du ikertzaileak.
100.000. urtearen ingurua "une erabakigarria da Europako historia demografikoan, neandertalen eta sapiensen arteko kontaktuen eta Asia erdialdeko neandertalen hedapenaren aurretik".
Hori dela eta, gaineratu duenez, "oraingoz eskuragarri dauden ebidentzia mugatuek, orain Axlorren aurkitutakoak gehituta, Europako neandertalen biztanleria-jarraitutasun aparta Goi Pleistozenoaren printzipioetatik azaleratzen ari dela une honetan iradokitzen dute".
Azterlanak sailkapen taxonomikorako analisi-metodologia berri bat garatzen du. Sapiens eta neandertalen arteko hortzeriaren desberdintasunak "sotilak dira", eta, beraz, konparazio sendoagoak egiteko aukera ematen duten morfometria geometrikoaren ezaugarriak erabili dira, ikertzaileek zehaztu dutenez.
NeandertalHD proiektuak duela 100.000 eta 40.000 urte bitarteko Europako hego-mendebaldeko dinamika historikoak, garai horretako giza populazioen aldaketa eta harreman filogenetikoak, azken gizarte neandertalen garaiko Goi Pleistozenoko ingurumen-baldintzak eta ingurumen-aldaketen eta aldaketa historikoen arteko erlazioa aztertzen ditu.
Albiste gehiago gizartea
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Muturreko beroa izango dugu gaur eta bihar
Abisu horia ezarri dute ostiralera arte; tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.