EAEn eta Nafarroan, 10 biztanletik 6k astero egiten dute kirola
Urte berrian sartzearekin batera, askok jartzen dugun helburu berrietako bat kirola egiten hastea izan ohi da. Gimnasioan izena ematen dugu edo korrika egiten hasten gara eta, kasu batzuetan, hasierako saiakera horiek denboran zehar irauten duten ohitura bilakatzen dira. Hego Euskal Herriko gizartea kirolaria da oro har. EITB Datak ostegun honetan argitaratu dituen datuen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako 10 pertsonatik 6k astero egiten dute kirola: % 58,9k, EAEn eta % 56k, Nafarroan.
Bi datuak Espainiako Estatuko batez bestekoaren (% 52,5) gainetik daude eta, Madrilekin batera, erkidego kirolarienak dira.
Datuen arabera, gainera, urtetik urtera gero eta gehiago dira sarritan ariketa fisikoa egiteko ohitura duten pertsonak. Izan ere, EAEn, datuak 12 puntu egin du gora 2015etik 2022ra, % 46,9tik % 58,9ra, hain zuzen ere. Nafarroan ere gorakada nabaritu da, baina leunagoa izan da, % 53,3tik % 56ra.
Hala eta guztiz ere, Europara begiratuz gero, nahiko urrun gaude Iparraldeko herrialdeetako datuetatik. Adibide gisa, Suediako biztanleen % 88k eta Danimarkakoen % 80k kirola astero egiten dutela diote.
Apur bat harago joanda, egunero ariketa fisikoa egiten dutenak 10 biztanletik ia 3 dira Hego Euskal Herrian. Hain zuzen ere, EAE da eguneroko kirolari gehien dituen Estatuko erkidegoa: biztanleen % 27,9. Nafarroa sailkapeneko bostgarren postuan dago (Kanaria Uharteen, Andaluziaren eta Murtziaren atzetik), % 24,8ko datuarekin. Estatuko batez bestekoa % 23,8 da.
Kirola egiten dutela dioten pertsonek, batez beste, hiru ordu laurdeneko saioak egiten dituzte: 49 minutu EAEn eta 45 minutu Nafarroan.
Alabaina, sedentarismoak ere badu presentzia gure inguruan. Biztanleriaren laurdenak, gutxi gora behera, ez du inolako ariketarik egiten eta aisialdiko zatirik handiena egoneko jardueretan ematen du, hala nola telebista ikusten, irakurtzen edo zinemara joaten. Zehazki EAEko biztanleen % 28,4k eta Nafarroakoen % 23,3k aitortzen dute bizitza sedentarioa dutela.
Adin-tarteei erreparatuz gero, kirol gehien egiten dutenak 25-34 urte bitartekoak dira; adin horretakoen % 65,4k egiten dute ariketa fisikoa astean behin baino gehiagotan. Bigarren postuan gazteenak daude, 15 eta 24 urte artekoak; tarte horretan daudenen % 64,8k dute kirola egiteko ohitura. 35 urtetik 74 urte bitarteko adin tarteetan % 60 inguru dira ariketa fisikoa egiten duten herritarren zenbatekoa eta handik gorakoen kasuan, berriz, datua % 45era jaisten da.
Jarduera fisikoa egiten dutenek, oro har, kirol jakin bat baino gehiago egiten dute, banaka egin daitezkeen ariketak aukeratzen dituzte gehien bat, eta aire zabalean aritzea nahiago dute.
Bestalde, gure inguruan garrantzia handia ematen zaio federatuta egoteari, txapelketa ofizialetan lehiatu ahal izateko, adibidez. 1.000 biztanleko 12,8 lizentzia daude Nafarroan eta 12,3 EAEn, eta, Kantabriarekin batera, kirolari federatu gehien dituzten bi erkidegoak dira.
Albiste gehiago gizartea
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.