Pinu-beldarrak goizago ekin dio aurtengo prozesioari, eta txakurren jabeak erne dira
Hasi da pinu-beldarraren prozesioa Euskal Herrian. Hotz-aroaren ondotik, udaberriarekin batera jaitsi ohi dira beldarrak pinuetatik behera. Aste honetan giro freskoa eta umela izan badugu ere, negua ohi baino epelagoa eta lehorragoa izan da, eta lehenago ikusi ditugu prozesionariak gure herrietako parke eta lorategietan. Baina arriskutsuak al dira gizaki eta maskotentzako? Eta naturari kalterik eragiten al diote?
Pinuen adarretan habiak sortzen dituzte pinu-beldarrek, eta hotzaren poderioz jaitsi egiten dira beren buruak lurperatzeko eta garapen prozesua amaitzeko, eta udaberri garaian kaleetan beldar ilara luzeak ikustea ohiko bihurtu da azken boladan. Horregatik, kontu handiz ibili behar da maskotekin paseoan gabiltzanean.
Izaki txiki baina oso arriskutsu horiek aurkitzeko hilabeterik egokienak martxotik apirilera bitartekoak dira, baina egia da gero eta goizago agertzen direla. Udaberri epelagoek larben garapena bizkortzen dute eta azken urteetan gero eta errazagoa da hirigune, parke eta lorategietan ikustea.
Prozesionaria arriskutsua da gizakientzat zein maskotentzat. Soinean 500.000 ile inguru dituzte, gezi pozoitu txikien antza dutenak; izan ere, toxina bat dute, eta pertsonen azalean, begietan eta arnasbideetan erreakzio alergikoak eragin ditzake. Beldar horiekin edo askatzen dituzten ileekin kontaktu zuzena izateak narritadura, azkura, gorritasuna eta hantura eragin ditzake larruazalean, baita konjuntibitisa eta arnasteko zailtasunak ere, kasu larriagoetan.
Maskoten kasuan, kalteak handiagoak dira. Beldarrekin jolasean dabiltzala, kosk egin edo jaten badituzte, arazo gastrointestinal larriak izan ditzakete, hala nola gorako eta beherakoak, irensteko zailtasunak eta ahoan eta eztarrian hantura. Kasu larriagoetan, arnas sisteman eta barneko organoetan ere kalteak eragin ditzake, eta hilgarriak izatera ere hel daitezke, behar bezala tratatzen ez badira.
Testuinguru horretan, funtsezkoa da prebentzio neurriak hartzea beldar horiekin kontakturik ez izateko, bai pertsonek, bai maskotek. Nolanahi ere, kontakturik izanez gero, maskoten kasuan komenigarria da beldarra ukitu duen gunea ur epelarekin garbitzea eta lehenbailehen albistariarengana joatea.
Gero eta pinu-beldar gehiago dago azken aldian, eta prebentzioa eta kontrolak ere areagotu egin dira, nahitaez. Herri batzuetan, adibidez, prozesionariei aurre egiteko tranpak jartzen dituzte. Orio da horren adibidea, 2018az geroztik pinu-beldarrak harrapatzeko tranpak jartzen baitituzte.
Zuhaitzetako zetazko poltsa zuriak utzi eta beldarrak zuhaitz-enborretatik behera jaisten hasten direnean jartzen dira aipatu tranpak, lurrera irits ez daitezen, eta garapen prozesua amaitzeko.
Albiste gehiago gizartea
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Muturreko beroa izango dugu gaur eta bihar
Abisu horia ezarri dute ostiralera arte; tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.