Pinu-beldarrak goizago ekin dio aurtengo prozesioari, eta txakurren jabeak erne dira
Hasi da pinu-beldarraren prozesioa Euskal Herrian. Hotz-aroaren ondotik, udaberriarekin batera jaitsi ohi dira beldarrak pinuetatik behera. Aste honetan giro freskoa eta umela izan badugu ere, negua ohi baino epelagoa eta lehorragoa izan da, eta lehenago ikusi ditugu prozesionariak gure herrietako parke eta lorategietan. Baina arriskutsuak al dira gizaki eta maskotentzako? Eta naturari kalterik eragiten al diote?
Pinuen adarretan habiak sortzen dituzte pinu-beldarrek, eta hotzaren poderioz jaitsi egiten dira beren buruak lurperatzeko eta garapen prozesua amaitzeko, eta udaberri garaian kaleetan beldar ilara luzeak ikustea ohiko bihurtu da azken boladan. Horregatik, kontu handiz ibili behar da maskotekin paseoan gabiltzanean.
Izaki txiki baina oso arriskutsu horiek aurkitzeko hilabeterik egokienak martxotik apirilera bitartekoak dira, baina egia da gero eta goizago agertzen direla. Udaberri epelagoek larben garapena bizkortzen dute eta azken urteetan gero eta errazagoa da hirigune, parke eta lorategietan ikustea.
Prozesionaria arriskutsua da gizakientzat zein maskotentzat. Soinean 500.000 ile inguru dituzte, gezi pozoitu txikien antza dutenak; izan ere, toxina bat dute, eta pertsonen azalean, begietan eta arnasbideetan erreakzio alergikoak eragin ditzake. Beldar horiekin edo askatzen dituzten ileekin kontaktu zuzena izateak narritadura, azkura, gorritasuna eta hantura eragin ditzake larruazalean, baita konjuntibitisa eta arnasteko zailtasunak ere, kasu larriagoetan.
Maskoten kasuan, kalteak handiagoak dira. Beldarrekin jolasean dabiltzala, kosk egin edo jaten badituzte, arazo gastrointestinal larriak izan ditzakete, hala nola gorako eta beherakoak, irensteko zailtasunak eta ahoan eta eztarrian hantura. Kasu larriagoetan, arnas sisteman eta barneko organoetan ere kalteak eragin ditzake, eta hilgarriak izatera ere hel daitezke, behar bezala tratatzen ez badira.
Testuinguru horretan, funtsezkoa da prebentzio neurriak hartzea beldar horiekin kontakturik ez izateko, bai pertsonek, bai maskotek. Nolanahi ere, kontakturik izanez gero, maskoten kasuan komenigarria da beldarra ukitu duen gunea ur epelarekin garbitzea eta lehenbailehen albistariarengana joatea.
Gero eta pinu-beldar gehiago dago azken aldian, eta prebentzioa eta kontrolak ere areagotu egin dira, nahitaez. Herri batzuetan, adibidez, prozesionariei aurre egiteko tranpak jartzen dituzte. Orio da horren adibidea, 2018az geroztik pinu-beldarrak harrapatzeko tranpak jartzen baitituzte.
Zuhaitzetako zetazko poltsa zuriak utzi eta beldarrak zuhaitz-enborretatik behera jaisten hasten direnean jartzen dira aipatu tranpak, lurrera irits ez daitezen, eta garapen prozesua amaitzeko.
Albiste gehiago gizartea
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.
CIC bioGUNEren ikerketa batek gibeleko minbizi arraro eta oldarkor bat tratatzeko bide berri bat aurkitu du
Aurkikuntzek iradokitzen dutenez, zelulen barruan magnesioa garraiatzeaz arduratzen den CNNM4 proteinaren blokeoak tratamendu zuzen, seguru eta eraginkorra eskain lezake, minbizi horren aurkako terapia pertsonalizatuetarako bide berriak irekiz.