Su handi batek Lleida kiskali du: zer da seigarren belaunaldiko sute bat?
Lleidako sutearen garrak 30 km/h-ko abiaduran joan ziren, 14 kilometroko altuerako hodei pirokumuloa sortu zen eta eguraldiak sua kontrolatzea zaildu zuen.
Megasutea, Lleidan. Argazkia: EFE
Aste honetan Lleidako probintzian piztutako suteak joku-arauak aldarazi ditu suteen aurkako borrokan. Seigarren belaunaldiko megasute bat da, larrialdi klimatikoari zuzenean lotutako fenomeno bat: hainbat nekazari hil ditu eta milaka hektarea kiskali ditu ordu gutxitan.
Zer da seigarren belaunaldiko sute bat?
Ez dira sute handiak, sistema autonomo eta suntsitzaileak dira. Sugarrek aire beroko eta ke zutabe indartsu bat sortzen dutenean hasten dira arazoak. Zutabeak gora egiten duen heinean, airea hoztu egiten da eta hezetasuna kondentsatu egiten da, eta pirokumulu izeneko hodeiak osatzen dira.
Lleidako sutearen kasuan, pirokumulua 14 kilometroko ezohiko altuerara iritsi zen. Altuera horretan, tenperatura baxuek izotz-partikulek talka egitea eragiten dute, eta tximista moduan deskargatzen den karga elektrikoa metatzen da. Tximistek, lurra ukitzean, suteak piztea eragin dezakete, egoera are gehiago zailduz.
Gainera, beste efektu arriskutsu bat ere badago: batzuetan, hodeiak sortzeak euriteak eragiten ditu. Lehen begiratuan, albiste ona dirudi, baina tantek aire lehorreko geruzak zeharkatzen dituztenean, lurrundu egiten dira lurra ukitu aurretik. Horrek beheranzko haize-bolada gogorrak sortzen ditu, eta, sugarrak itzali beharrean, azkarrago hedatzen dituzte. Lleidan 28 km/h-ko haize-boladak erregistratu dira, Europan horrelako sute batean neurtutako abiadura handienetako bat.
Generalitateko presidenteak onartu duenez, neurri eta mota horietako suen aurrean, egungo baliabideak ez dira nahikoak. Larrialdi klimatikoak muturreko sute horiek gertatzea bultzatzeaz gain, egoera erabat eraldatzen ari da, sortzeko modua eta aurre egiteko neurriak kontuan hartuta.
Gizarteari buruzko albiste gehiago
Kontaktuen orrien erabiltzaileei estortsioa egiten zien sare kriminal bat desegin dute Iruñean
Polizia Nazionalak 16 pertsona atxilotu ditu, eta ikerketak irekita jarraitzen du, Espainiatik kanpo egon daitezkeen beste bi inplikaturen bila ari diren bitartean.
Joxe Azurmendi, euskararen eta euskal kulturaren aldeko ekintzaile nekaezina
Zegaman jaioa, Azurmendi Jakin taldeko kide aktiboa izan zen, Francoren debekuaren ondoren aldizkaria birsortu zenetik. Beste erakunde batzuekin ere kolaboratu zuen euskararen normalizaziorako, kulturan eta bakegintzan.
EHUk "jakintzaren demokratizazioan funtsezko rola jokatzen jarraitu" behar duela defendatu du Pradalesek
Imanol Pradales lehendakariak inauguratu du Donostian Euskal Herriko Unibertsitatearen (EHU) Udako Ikastaroen 44. edizioa. Ekitaldi horretan, Miren Arzalluz Guggenheim Bilbao Museoaren zuzendari nagusiak eskola magistrala eman du, 'Mugarik gabeko artea. Mugak gainditzen, lengoaiak esploratzen' izenburupean.
Joxe Azurmendi filosofo eta pentsalari zegamarra zendu da, 84 urte zituela
Jakin aldizkariak azpimarratu duenez, "pentsamendu itzela utzi diguzu. Hura lantzen jarraituko dugu, beti eskatu izan diguzun bezala, zu (eta inor) jainkotu gabe, baina maisu-maistrak aitortuz". Aldizkari historiko horrek nabarmendu duenez, Azurmendiren pentsamendua funtsezkoa izan zen joan den mendeko 60ko eta 70eko hamarkadetan euskara eta euskal kultura berritu eta bultzatzeko.
Zer gertatzen da gure datu pertsonalekin hotel batean ostatu hartzen dugunean?
Segurtasunagatik, hotelek datu jakin batzuk bildu eta Poliziari helarazi behar diote, baina ezin dituzte muga argi batzuez harago. Adibidez, ez dute eskubiderik gure NANa fotokopiatu edo eskaneatzeko.
Katalunian inoiz ikusi ez den hedapen-abiadura duen sute batek bi pertsona hil ditu
Lleidan atzo piztutako "seigarren belaunaldiko" baso-sute bortitzak, bi hildako eta Katalunian inoiz ikusi ez diren erregistroak utzi ditu: 17 kilometroko pirokumulua eta 28 kilometro orduko hedapen-abiadura, denbora gutxian 5.300 hektarea kiskali zituena.
Igandean salatutako sexu-erasoa gaitzesteko elkarretaratzea egin dute Donostian
Eider Mendoza Gipuzkoako ahaldun nagusiak eta Eneko Goia Donostiako alkateak iragan larunbatean Donostian gertatutako erasoa gaitzetsi dute. Alderdi guztietako ordezkariek eta beste kargu publiko batzuek ere hartu dute parte elkarretaratze isilean.
640 landareko marihuana-plantazio bat desegin dute Zallan, eta bi pertsona atxilotu dituzte
Desegindako instalazioetan hazkuntza-sistema aurreratuak eta material espezializatua zeuden. Agenteek aireztatzeko gailu sofistikatuak, argiztapen automatizatua eta landareen hazkundea bizkortzeko tresnak aurkitu zituzten. Polizia operazioak zabalik jarraitzen du, tartean pertsona gehiago dauden ikertzen ari baitira.
Kontxako ura 24,3 ºC-tan dago, uztailaren lehenean inoz izan den tenperatura altuena
Duela 78 urtetik hona, Donostiako Aquariumak egunero neurtzen du, 10:00etan, uraren tenperatura. Gaurko tenperaturak maximo historikoa markatu du. 1947tik, estreinakoz neurtu da uztailaren lehen egunean hain tenperatura altua uretan.