Osakidetzak itzultzaile neuronal bat erabiliko du euskaraz egindako kontsulten informazio idatzia gaztelaniara itzultzeko
Tresna horri esker, profesionalek informazioa euskaraz sartu ahal izango dute pazienteen historialean, eta elebidunak ez direnek "interpretazio arazorik gabe" eskuratu ahal izango dute.
Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila eta Osakidetza testu klinikoetarako itzultzaile neuronal bat jarri dute abian, euskaraz egindako kontsultetako informazio idatzia gaztelaniara itzuli ahal izateko.
Hedabideetara bidalitako oharrean azaltzen dutenez, Itzulbide deitu dioten erremintari esker, osasun-langileei lana erraztuzko zaie kontsulta medikoak euskaraz egiten direnean, aukera emango dielako pazientearen historia klinikoan informazioa euskaraz sartzeko. Ondoren, euskaldunak ez diren profesionalek informazio hori eskuratu ahal izango dute, gaztelaniara itzulita, eta "itzulpenean edo interpretazioan egon daitezkeen akatsengatik asistentziaren jarraikortasuna baldintzatu gabe".
Tresnak, Osasun Sailaren arabera, pazienteen eta profesionalen hizkuntza-eskubideak bermatzeko helburuari erantzuten dio, Osasunaren Euskal Itunean jasotzen den bezala. Era berean, 'Osakidetzaren Euskara Normalizatzeko III. Plana (2022-2028)' ekimenarekin ere bat egiten du. Plan horren helburuetako bat da profesionalek laneko hainbat kontu —historia klinikoa idaztea, adibidez— euskaraz egin ahal izatea.
Euskararen hazkundea
Osakidetzak nabarmendu du "gero eta eskari handiagoa" dagoela, bai gizartearen bai profesionalen aldetik. Gainera, aurreikusi du bilakaera hori bizkortu egingo dela aurrerantzean "egiturazko plazetako langile aktiboen erdiak baino gehiago elebidunak direlako eta EHUko osasun-graduen azken promozioetan gauza bera gertatzen delako. Horrek guztiak "euskararen erabilera modu naturalean handitzea" dakar, bai ahozko, bai idatzizko komunikazioan.
Gaur egun, nahiz eta pazientearekin harremana euskaraz izan, osasun-profesionalek gaztelaniaz transkribatzen dute ordenagailuan kontsultetako informazioa, "beldur izaten direlako" informazio hori hizkuntza ulertzen ez duen beste profesional batek behar izatea eta, hortaz, "arriskuan jartzea arretaren segurtasuna".
Hainbat espezialitatetako 200 osasun-profesionalek baino gehiagok parte hartu dute proiektuan, Elhuyar enpresarekin batera. Gaztelaniazko testu klinikoak bildu eta euskarara itzuli zituzten, eta, horrela, corpus linguistiko elebiduna sortu zuten, itzultzaile neuronalaren motorra elikatzeko.
Tresna hori Donostialdeko ESIko profesionalen artean probatzen hasi dira, eta espero da urtea amaitu baino lehen Osakidetzaren sare osoan erabilgarri egotea.
Zure interesekoa izan daiteke
Antxoa gazteak ugari dira Bizkaiko Golkoan eta batez besteko historikoa bikoiztu dute
Aurten Juvena kanpainak estimatutako ugaritasunak —38.160 itsas milia karratuko azalera hartu du aztergai— udaberrian jaiotako ale gazteen biziraupen bikaina berresten du, eta larba- eta gazte-faseen garapenerako baldintza ozeanografiko eta ekoizgarri oso onuragarriak egon direla erakusten du.
Xabier Anduaga tenoreak jasoko du 2026ko Urrezko Danborra
Donostiako Udalaren Bozeramaileen Batzordeak proposatutako 56 hautagaien artean aukeratu du tenore donostiarra.
Gaur hasiko da Pablo Gonzalezen aurkako epaiketa Polonian, espioitza leporatuta
Kazetaria Ukraina eta Polonia arteko mugan atxilotu zuten 2022ko otsailean, Errusiak Ukraina inbaditu eta egun gutxira, Errusiako zerbitzu sekretuko espioia izatea egotzita.
Luxuzko produktuen faltsifikazioen bost salmenta-puntu desegin dituzte Irunen
Irungo lau establezimendutan egin dute 'Fake Star' izeneko operatiboa, Behobia auzoan, eta bost pertsona ikertu dituzte jabetza intelektualaren aurkako delitu baten ustezko egile gisa.
Indarkeria matxistaren eta konplizitate sareen aurrean, erantzukizun soziala eta erresistentzia feminista aldarrikatuko dituzte azaroaren 25ean
Emakumeen aurkako Indarkeria Desagerrarazteko Nazioarteko Egunean, Euskal Herriko Mugimendu Feministak manifestazioak deitu ditu Euskal Herriko hiriburuetan (Bilbon, Donostian, Gasteizen eta Iruñean, 19:00etan, eta Baionan, 18:30ean).
Albiste izango dira: Emakumeen aurkako indarkeria desagerrarazteko eguna, Hertzainak eta Elkarren arteko epaiketa, eta Mendi Film jaialdiaren aurkezpena
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Goiz korapilatsua errepideetan, eta istripuak AP-8an Amorebieta-Etxanon, N-1ean Alegian eta Elgoibarren
Bi autok talka egin dute AP-8 autobidean, Amorebieta-Etxano parean eta Donostiarako noranzkoan, eta, ondorioz, gutxienez bost kilometroko auto-ilarak sortu dira, N-1 errepidean, Alegia parean. Elgoibarko AP-87 autobidean, Gasteizko A-622 autobidean eta Leioako Avanzada autobidean ere arazoak izan dira.
Indarkeria matxistak seme-alabei ere egiten die kalte. Zeintzuk dira alerta-seinaleak?
Indarkeria matxistak ez die emakumeei soilik kalte egiten, seme-alabei zein etxean bizi diren adingabeei ere min handia ematen die. Haurren garapenean indarkeriak dituen eraginak aztertu ditu Estibaliz Zubialde Donostiako Lassai Psikologia zentroko familia-psikoterapeutak, eta zenbait gako eman ditu indarkeria hori detektatzeko eta horri aurre egiteko.
"Gertukoek biktimen testigantzak entzun eta sinetsi behar dituzte, zalantzan jarri eta berriz biktimizatu gabe”
Gaur, azaroaren 25ean, Emakumearen Aurkako Indarkeria Desagerrarazteko Nazioarteko Egunean, indarkeria matxista kasu baten aurrean gaudela uste dugunean, ingurukook nola jokatu behar dugun aztertu dugu Bizkaiko Bizitu elkartearekin.
Deiane, indarkeria bikarioaren biktima: "Egoera hau bizi duten umeak kontatzera animatzen ditut"
Gurasoak banatu ondoren, Deiane Vazquez aitaren indarkeriaren biktima izan zen 4 eta 14 urte bitartean. Ikastolako irakasleetako bat zerbait gertatzen ari zela konturatu zen, eta Deianek aitaren etxean bizitzen ari zen infernua kontatu zion. Urte batzuk geroago, psikologoarekin gogor lan egin ondoren, irainak eta gutxiespenak ez ezik, sexu-abusuak ere jasan zituela jakin du.