EUSKARA
Euskaltzaletasunaren giharra indartu, euskararen pizkunde berri bat abiarazteko
Euskaltzaletasunaren muina itxaropena delako, euskaltzaletasuna lehen lerrora ekarri eta herritarren artean itxaropenaren txinparta zabaldu. Modu horretan abiarazi nahi du Euskalgintzaren Kontseiluak hizkuntzaren pizkunde berri bat. Azken hamarkadetan egindako bideari zintzo begiratu, ondo zein gaizki egindakoetatik ikasi eta bide berriak abiatu.
Mezu hori dago jasota “Euskaltzaleon garaia da” goiburupean, Arantzazun (Oñati) gaur arratsaldean aurkeztu duten adierazpenean. Euskalgintzako hainbat eragile bildu dira, pizkunde berri baterako abiapuntua izatera datorren ekimena babestera. “Ez gaude ausaz Arantzazun, euskara mundu garaikidera lotu zuen (lehen) pizkunde horren aterbe nagusi izan delako baizik: mundua euskaraz pentsatzeko, egiteko, gozatzeko, bizitzeko ekimenen (h)abialeku behinena”, esan dute.
Itxaropena. Hitz hori agertzen da, behin eta berriz, Idurre Eskisabel Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiak irakurri duen agirian. Zailtasunei eta garai ilunei aurre eginez, euskara gaur egunera arte ekartzeko bidea egin zutenen lana gogoratu dute, esperantzari atea zabaltzeko: euskara larrialdi linguistikoan dagoen honetan, euskaltzaleak aktibatu eta itxaropenerako deia egitea baita helburua. “Baina itxaropena ez da zain egotea. Itxaropena, euskaltzale horiek denek erakutsi diguten bezala, egitea da. Beraz, ekiteko garaia da”, esan du Eskisabelek.
Eta horrekin batera, euskaltzaletasuna da bereziki nabarmendu duten beste kontzeptua. Mundua “hain aldrebes” dagoen garaiotan, azaldu dute “oinarrizko jarrera politiko bat” dela euskaltzale izatea, eta herritarren eguneroko keinu eta erabakien garrantzia nabarmendu ondoren, erakundeen arduran jarri dute begirada. Jauzia ematea eskatu dute. “Hizkuntza-politika anbiziotsu eta sendoak behar ditugu”.
Euskalgintzaren Kontseiluak abenduaren 27an Bilbao Arenan antolatu duen ekitaldia izango da euskararen pizkundearen berriaren hasiera irudikatu nahi duena. Euskaltzale guztiei bertaratzeko deia egin diete, eta gogorarazi dute sarrerak Pizkundea atarian erosi daitezkeela.
"Euskaltzaleon garaia da" adierazpena: sinatzaileak
▪ Idurre Eskisabel – Idazkari nagusia
▪ Aize Otaño – AEK
▪ Julen Arrizabalaga – Elkar
▪ Nekane Artola – Euskal Herriko Ikastolak
▪ Ainara Lasa – Berria
▪ Amaia Zarrabeitia – Elhuyar
▪ Jasone Mendizabal –Taupa Mugimendua
▪ Joxerra Olano – IKA
▪ Sebastian Castet – Euskal Konfederazioa
▪ Intza Gurrutxaga – EHE Euskal Herrian Euskaraz
▪ Aitor Bengoetxea – UEU Udako Euskal Unibertsitatea
▪ Amaia Balda eta Ainhoa Lasa – EMUN
▪ Laida Begiristain eta Marian Bidegain – Maizpide Euskaltegia
▪ Haritz Azurmendi – JAKIN
▪ Gotzon Gomez, Asun Elorriaga eta Gemma Telletxe – Gerediaga Elkartea
▪ Joxepa Madariaga eta beste bat – Gerriko Elkartea
▪ Gorka Torre – Euskal Konfederazioa
▪ Martin Aramendi – UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea
▪ Kontxita Beitia – Andereñoen mugimenduko aitzindaria
▪ Miren Azkarate – Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailburua (2001-2009)
▪ Kike Amonarriz – Euskaltzaleen Topaguneko lehendakari ohia
▪ Mertxe Mujika – AEKko koordinatzaile ohia
▪ Lorea Agirre – JAKIN aldizkariko zuzendaria
▪ Paul Bilbao – Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusi ohia
▪ Baionako Etxepare lizeoko ikasleak eta Azterketak Euskaraz! mugimendua
: ▪ Mari Karmen Garmendia – Hizkuntzalaria eta Eusko Jaurlaritzako bozeramaile eta Kultura Sailburu izana (1995-2001)
▪ Paulo Agirrebaltzategi – Jakin pentsamendu aldizkaria sortu zuen taldeko kidea
▪ Sagrario Aleman – Euskaltzain osoa eta helduen euskalduntze-alfabetatze eremuko aitzindaria
▪ Xabier Euzkitze – Kazetari ezaguna
▪ Anjeles Iztueta – Matematikaria eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburu izanak
▪ Martxelo Otamendi – Egunkaria-ko eta Berria-ko zuzendari ohia
▪ Edurne Brouard – Helduen euskalduntze-alfabetatzeko erreferentea
▪ Jakes Bortairu – Iparraldean euskararen aldeko milaka borroketan engaiatuak
▪ Juan Kruz Lakasta – Kazetaria eta Iruñerriko Euskalerria Irratiko koordinatzailea
Zure interesekoa izan daiteke
Forondak Madrilekin eta Bartzelonarekin lotzen dituen hegaldiak estreinatu ditu
Astean lau izango dira Gasteiz eta bi hirien artean, baina aldi baterako astean bi izango dira urtarrilean.
Gripe kasuen kopurua "murrizten" ari da Bizkaian, txertaketari esker
Azken datuen arabera, 417.744 pertsonak jarri dute arnas-gaixotasun horren aurkako txertoa EAEn, iaz baino % 11 gehiago.
EAEko udalekuek euren jarduerari buruzko "erantzukizunpeko adierazpena" sinatu beharko dute
Bernedon gertatutakoaren ondotik, Eusko Jaurlaritza, hiru aldundiak eta EUDEL udalekuei buruzko protokolo berri bat ari dira lantzen.
Hegazti-gripeari aurre hartzeko neurri prebentiboak agindu ditu Espainiako Gobernuak
Arrisku- eta zaintza-eremu zehatzetan etxeko eta haztegietako hegaztiei eragingo dieten neurriak indarrean sartuko dira azaroaren 10etik aurrera. EAEn ez dago horralako eremurik, bai, ordea, Nafarroan. Nolanahi ere, Europatik datorren birusaren aurrean arretaz eta arduraz jardutea eskatu dute agintariek, kutsatzeek eta birusaren hedapenak ekar ditzaketen kalteak saihesteko.
Vuelingek kalte-ordaina eman beharko dio esklerosia duen emakume bati, motoa hegazkinera sartzen ez uzteagatik
2021ean gertatu zen, Sevilla-Bilbo hegaldi batean. Salaketa jarri zuen emakumeak mugikortasun arazoak ditu, esklerosi anizkoitzak eragindakoak. Motoa behar du bidaiatzeko.
Zer protokolo aktibatzen dira ikastetxe batek jazarpen kasu bat egon daitekeela susmatzen duenean?
522 ikasle eskola-jazarpenaren biktima izan ziren joan den ikasturtean EAEn. Zenbakien atzean atzean ikasleen bizipenak daude; beldurra eta isiltasuna protagonista. Ikastetxeetan geroz eta sentsibilizazio handiagoa dago, eta kasuak goiz atzematea oso lagungarria da.
Iaz eskoletan abiatutako 2.263 protokoloetatik 522 eskola jazarpen kasuak izan zirela baieztatu du Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean aurrekoetan baino eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.