"Euskaraz hitz egiten dute ikasgelan... Baina ez jolastokian"
EiTB Dataren analisiak baieztatu du euskal hezkuntza-sistemak D eredua finkatu duela aukera nagusi gisa, baina beste datu bat eman du argitara: ikasleek ez dute euskara hein berean erabiltzen eskola-inguruetan eta jolastoki eta espazio informaletan.
EITB Data txostenak nabarmendu duenez, D eredua da nagusi Euskadin, haur hezkuntzatik batxilergora bitarteko matrikulazioen % 70 baino gehiagorekin. A ereduarekiko desplazamendua etengabea izan da 2003tik (orduan A eredua %32 zen, eta gaur egun, berriz, %12). Nafarroan, aldiz, egoera oso bestelakoa da: ikasleen % 64 G ereduan matrikulatzen da (euskara ikasgai gisa ere ez duena sartzen) eta %24 eskas D ereduan.
Familia atzerritarrak hezkuntza-sisteman sartzeak erronka planteatzen du. Euskadin, atzerritarren % 70 inguru A ereduan matrikulatzen da, eta % 15ek bakarrik aukeratzen du D eredua. Azterlanaren arabera, alde hori hizkuntzaren aldez aurreko ezjakintasunarekin eta hizkuntza-ereduetan adierazten diren eskola-segregazioko dinamikekin lotuta dago.
Ikasgeletan euskararen ezagutzak gora egin duen arren, berdinen arteko erabilerak joera kezkagarria erakusten du: ikasleek gaztelania lehenesten dute ikaskideen arteko harremanetan, bai ikasgelan, bai jolastokian. Egoera horietan, euskararen erabilerak atzera egiten du, familiak D ereduaren alde egiten duen apustu handiarekin kontrastean dagoen fenomenoa.
Familia-ingurunean, datuak argiak dira: bi gurasoak euskaldunak direnean, seme-alaben % 85ek euskara lehen hizkuntza gisa eskuratzen dute, baina gurasoetako batek hizkuntza menperatzen ez badu, seme-alaben hizkuntza nagusia gaztelania da. Horrek indartu egiten du hezkuntza-sistemaren eragina euskara eremu pribatutik haratago transmititzea bermatzeko erabakigarria delako ideia.
Zure interesekoa izan daiteke
Ospakizunekin batera, aldarrikapen ekitaldi ugarik beteko dute Euskararen Eguneko agenda
Dokumental eta ikus-entzunezkoen emanaldiak, bertso-saioak, jolasak edota hitzaldiak izango dira gure herri eta hirietan. Horrez gainera, ordea, euskarak bizi duen egoerarekin kezkatuta, hainbat elkarretaratze eta manifestazio deitu dituzte elkarte eta erakundeek, asteazken honetarako.
Influencerrak, euskararen hauspoak Z belaunaldian: “Edukiak euskaraz egiteak ateak zabaltzen dizkizu”
Luma Otaño tolosarrak 24 urte ditu, eta urte eta erdi inguru darama TikToken euskarazko edukiak sortzen. Gaur egun, 15 mila jarraitzailetik gora ditu sare sozial horretan. Alex Etxegibel elgoibartarrak, berriz, 18 urte ditu, eta, umorezko edukiak igotzen ditu, euskaraz. 30.000 jarraitzaile baino gehiagorekin, arrebarekin egindako bideoek arrakasta handia dute euskal herriko gazteen artean.
Gazteek gero eta euskara gehiago erabiltzen dute sareetan, eta euskal gizarteak hizkuntza inoiz baino gehiago babesten du
EITB Data txostenaren arabera, gero eta gazte gehiagok hitz egiten du euskaraz sare sozialetan: Gipuzkoako gazteen % 55ek erabiltzen dute euskara sareetan, eta Arabako hazkundea bereziki esanguratsua da (% 24tik % 36ra). Gainera, hizkuntzak % 65eko babesa du, datu historikoa da hori.
Euskaldun kopurua bikoiztu egin da 40 urtean, baina euskararen erabilerak ez du erritmo horretan aurrera egiten
Euskararen Eguna dela eta argitaratu den EiTB Data txostenak bistan utzi du EAEko biztanleen % 45 euskaldunak direla, eta hizkuntza asko hazi dela Araban eta Bizkaian. Hala ere, euskararen eguneroko erabilera ez da oraindik nagusi, batez ere hiriburuetan eta hirigune handietan.
Gasteizko familia baten etxegabetzea atzeratzea lortu du Etxebizitza Sindikatuak
Arabako hiriburuan aurten atzeratzea lortzen duen bigarren prozesua dela ziurtatu du, eta Udalari "etxegabetze guztiak bertan behera uzteko" eskatu dio.
Repsolen "Eguzkitxo" bat Bilboko komentu honetan geratu da
Gidak gozogintza prestatzen duten komentuak saritu ditu lehen aldiz, eta horietako bat Basurtuko (Bilbo) Pilarreko Andre Mariarena izan da. Obradorea kudeatzen duten 8 mojak pozarren daude, eta sariak negozioari bultzada bat emango diola espero dute.
215 kilo zabor atera dituzte itsasotik Gipuzkoako sei herritan egindako bilketetan
Itsas Zaintza Sareak antolatuta, joan den larunbatean egin ziren bilketak. Hondakinak Prebenitzeko Europako Astearen barruan egin zen ekimena.
Pertsona bat hil da Bermeon, etxebizitza batean izandako sute batean
73 urteko gizona etxebizitzatik atera dute, konorterik gabe, eta osasun-langileek artatu dute, baina ezin izan dute ezer egin hura salbatzeko.
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan abandonatuta dauden edo erabiltzen ez diren 1.500 zabortegitan baino gehiagotan esku hartzeko eskatu du Ekologistak Martxan federazioak
Talde ekologistak ohartarazi duenez, administrazioek Artxanda (Bilbo), Etxe Uli (Santurtzi), Jata (Lemoiz) eta Premabi (Sondika) zabortegien berri dute aspalditik, eta ingurumena kutsatzen dutela jakin arren, hamarkadak daramatzate ezer egin gabe.