Hamarkada honetan metano isuriak % 30 murrizteko konpromisoa hartu dute 100 estatuk
Europar Batasunak eta Ameriketako Estatu Batuek aliantza bat bultzatu dute astearte honetan, COP26 goi-bileran, hamarkada honetan metano isuriak % 30 murrizteko. Nahiz eta karbono dioxidoa baino ezezagunagoa izan, berotegi efektuko gas potentea da metanoa. 100 bat estatuk ekimenarekin bat egin dute, baina Txina, India eta Errusia itunetik at geratu dira.
Helburua betetzeak 2050ean tenperatura igoera 0,2 gradura mugatzea, 200.000 heriotza goiztiar, asmagatik ehunka milaka ospitaleratze eta urtero uztatan 20 milioi tona galtzea saihestea ahalbidetuko luke, proposamenaren bultzatzaileen arabera.
"Lurraren berotzearen % 30 inguru metano isuriek eragin dute Industria Iraultzatik", baina "azkarren eten dezakegun gasetako bat da. Eta eginez klima aldaketa berehala mantsotuko genuke", adierazi du Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak ekimenaren aurkezpenean.
Metanoa (CH4) zabortegiek, abeltzaintzak eta sektore energetikoak sortzen dute batez ere. Von der Leyenen hitzetan, azken jarduera horrek "murrizketa gaitasun handiena du, zalantzarik gabe".
"Beroaren erdia inguru" metano isurien ondorio da, Joe Biden AEBko presidenteak esan duenez. Oxido nitrosoak, ozono troposferikoak, ur-lurrunak edo fluor gasek, besteak beste, sortzen dute berotegi efektua, buruzagiak erantsi duenez.
Iragan irailean ekimenaren berri eman zutenean, EBk eta bederatzi estatuk soilik bat egin zutela gogorarazi du AEBko presidenteak. Orain, ordea, 100 estatu baino gehiagok babestu dute ekimena, tartean Kolonbia, Togo, Vietnam, Brasil, Kanada, Ekuador, Mikronesia, Txile, Indonesia eta Marokok.
Metano isurien % 70
Nahiz eta Errusia, India eta Txina kanpoan geratu, estatu sinatzaileek metano isurien % 70 suposatzen dute.
John Kerry klima aldaketaren aurkako AEBko ordezkariak ohartarazi duenez, metanoa "CO2a baino 80 aldiz suntsitzaileagoa da, eta gaur dugun 1,1 graduko berotzearen 0,5 gradu eragin ditu".
Atmosfera Zaintzeko Copernicus Zerbitzuak (CAMS) iragarri duenez, karbono dioxidoaren (CO2) eta metanoaren (CH4) isurketa antropogenikoak monitorizatzeko tresna berri bat lantzen ari da.
Era berean, 2030. urterako basoen deforestazioa gelditzeko konprometitu dira mundu osoko 100 herrialde baino gehiago. Gainera, akordioa sinatu duten herrialdeetako hamabik 10.300 milioi euro jarriko dituzte 2021etik 2025era bitartean basoak babesteko eta lehengoratzeko. Kopuru horri batu behar zaio inbertsio pribatuari dagokion zenbatekoa: 6.200 milioi euro.
Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak karbono dioxidoaren isurketei prezioa jartzeko mekanismoak ezartzeko deia egin die nazioarteko herriei, eta ohartarazi du Europar Batasuna "hiru urteren buruan" hasiko dela zenbait produkturi CO2 muga-zerga ezartzen.
Albiste gehiago mundua
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.
Leon XVI .a aita santuak deia egin die gazteei "gauza handiak lortzea " helburu izateko eta kontsumismoa baztertzeko
Erroman eginako Gazteen Jubileua ixteko, aita santuak elkartasuna adierazi die Gazan eta Ukrainan gerra pairatzen ari diren gazteei.
Gizon bat espetxeratu dute Frantzian, emaztea mozkortzea egotzita, beste gizon batzuekin sexu-harremanak izatera behartzeko
62 urteko gizonezkoari emaztearen baimenik gabe topaketak antolatzea leporatzen diote, Gisele Pelicoten kasuaren eskandalua gogorarazten duen kasu batean.
60.000 pertsona inguru manifestatu dira Tel Aviven, Gazan bahituen bideoak zabaldu ostean
Gazako gatibuak Israelera bueltan eramango dituen su-eten akordio bat eskatu dute, ohi baino jende gehiagorekin egindako protesta jendetsuan, horien bideo batzuk zabaldu ostean. Bideo horietan, bahituek muturreko argaltasuna erakusten dute eta akordio bat eskatzen diete agintariei. Israelek 104 pertsona hil ditu azken orduotan Gazako Zerrendan.
Hamasek dio ez dela desarmatuko Estatu palestinar bat ezarri arte
Horrela erantzuten dio Steve Witkoff AEBk Ekialde Hurbilean duen mandatariari, talde islamista armak uzteko prest zegoela esan ondoren.
Gazako haurren heriotzak "aurrekaririk gabe" hazi direla ohartarazi du UNICEFek
Gazatarren aurkako bonbardaketak ez du etenik: gutxienez 22 palestinar hil dira bart Israelen beste eraso batzuetan.
Trumpek bi urpeko nuklear zabaldu ditu Medvedev Errusiako presidente ohiaren "adierazpen probokatzaileen" aurrean
Ukrainako gerra geldiarazteko AEBk Errusiari ezarri zion ultimatuma kritikatu zuen duela gutxi, eta ohartarazi zuen horrek bi herrialdeen arteko gatazka ekar zezakeela.