Putinek lerroa zeharkatu du: operazio azkar-azkarra izatetik, erabateko gerra izatera, mehatxu nuklearrarekin
'Operazio azkar-azkarra' izatetik, herritarren mobilizazio partziala dekretatzera, erabateko gerrari aurre egiteko, eta mehatxu nuklearrarekin. Egoera aldatu egin da Ukrainako gerran, Vladimir Putin Errusiako presidenteak Ukrainako "operazio berezia" iragarri zuenetik zazpi hilabete igaro direnean.
Putinek, asteazken honetan, herritarren mobilizazio partziala iragarri du, Ukrainako gerragatik, eta horrek 300.000 bat erreserbistari eragingo die, Serguei Shoigu Errusiako Defentsa ministroak azaldu duenez. Shoiguk, halaber, onartu egin du, operazio militarra hasi zenetik hirugarren aldiz, ia 6.000 errusiar soldadu hil direla, orain arte.
Ukrainan, Volodimir Zelenski presidentearen aholkularietako batek, Mijailo Podolyakek, ironiaz hitz egin du: "Hiru Egunetako Gerrako 210. egunean gaude", esan du. "Errusiarrek Ukrania suntsitzea galdegiten zuten, baina azkenean jaso dute mobilizazioa, mugetako itxiera, banku kontuetako blokeoa, kartzela desertatzen badute, eta unitate bereziak erakunde paramilitar pribatuetan", espetxe hierarkian azken postuan daudenentzat.
Putinek, bere aldetik, mobilizazio partziala justifikatzeko, esan du Donbasseko herritar gehienek ez dutela nahi "Ukrainaren mendean" berriro egon. Donbasseko Errusiaren aldeko agintariek erreferendumak deitu dituzte, herritarrek Errusiarekiko balizko atxikimenduaz erabakitzeko.
Mendebaldeak Errusia "suntsitu" nahi du, Putinen arabera, eta, horren aurrean, Kremlinek "eskura dituen baliabide guztiak" erabiliko ditu herritarrak "defendatzeko". "Arma asko ditugu, hau ez da broma", ohartarazi du. Mendebaldeak "xantaia nuklearra" darabil, errusiar presidentearen esanetan: "Hondamendi atomikoa eragin dezaketen Zaporizhiako zentral nuklearraren kontra egiten ari diren erasoak ez ezik, NATOko goi agintarien adierazpenak ere badaude. Errusiaren kontra suntsipen handiko armak erabiltzearekin mehatxu egiten dute".
Errusiarrei lasai egoteko esan die, "lurraldearen osotasuna, independentzia eta askatasuna bermatuta daude". "Eta arma nuklearrekin mehatxatzen gaituzten horiek jakin dezatela haizeak norabidea aldatu eta euren kontra egin dezakeela", ohartarazi du.
Mobilizatutako erreserbistek ez dute beste aukerarik. Errusiako Parlamentuak legeak onartu ditu, eta desertzioak, errendizio boluntarioak edo borrokatzeari uko egiteak hamar urte arteko espetxe-zigorra ekar lezakete. Vesna izeneko mugimendu bakezaleak ('Udaberria' esan nahi du hitz horrek) protesta nazionala deitu du Errusian, mobilizazio partzialaren aurka; "Mobilizazioari ez" goiburupean, errusiar herritarrak hirietan elkarretaratzeak egitera deitu dituzte. Errusiatik soilik irteteko hegaldiak oso arin saldu dituzte, eta batzuk agortu egin dira.
Hau izan da Ukrainako gerraren bilakaera, azken ia zazpi hilabeteotan:
Otsailak 24: Ukrainako inbasioa hasi zen, "operazio berezia" Kremlinen arabera. Erasoak Kiev hiriburuan, Jarkov hirian (herrialdeko bigarren handiena) eta Dnipron. Azken biak, Ukrainako ekialdean daude.
Otsailak 26: Mendebaldeak zigor masiboak adostu zituen Errusiaren aurka, eta laguntza militarra eskaini zion Ukrainari.
Otsailak 27: errusiar tropak Jarkoveko kanpoaldera iritsi ziren.
Martxoak 1: Errusia Jersonen sartu zen, Krimearen ondoan, eta Mariupol portu estrategikoa setiatzen jarraitzen zuen.
Martxoak 4: Errusiak Zaporizhiako zentral nuklearrari eraso zion, alegia, Europako handienari, eta bost egunen buruan Txernobylekoa kontrolpean hartu zuen.
Apirilak 1: errusiar tropak Kieveko kanpoaldetik erretiratzen hasi ziren. Horrek, lehen aldiz, erakutsi zuen "operazio militar berezia" ez zihoala espero bezala. NATOk, baina, esan zuen Errusiar Armada ez zela ihes egiten ari, baizik eta Donbassen batzen.
Apirilak 4: Zibilen 400 gorpu baino gehiago aurkitu zituzten Buchan, Kieveko kanpoaldean.
Apirilak 19: Moskuk Donbass askatzeko gerrako bigarren fasearen hasiera iragarri zuen.
Apirilak 21: Errusiak ziurtatu zuen Mariupol kontrolpean zuela, nahiz eta erresistentzia apur bat zegoen oraindik Azovstal altzairu-fabrikan. Ukrainan maiatzaren 17an utzi zion Azovstalen borrokatzeari.
Maiatzak 25: Errusiak Dionbasseko erasoak handitu zituen, Severodonetsk hiri estrategikora bidean.
Maiatzak 30: errusiarrak Severodonetsken sartu ziren, Luhansk kontrolatu nahian.
Ekainak 25: Errusiak erabat kontrolpean hartu zuen Severodonetsk, ukrainar soldatuak erretiratuta.
Uztailak 3: Errusiak Lisichansk hartutzat jo zuen, eta, horrekin batera, eskualde osoa.
Uztailak, 16: Donetsken, Errusia eraso handiagoak egiten hasi zen.
Uztailaren 24tik 28ra: ukrainar tropak Jersonera bidean, Dnieper ibaiaren gainean bonbardaketak eginda. Bertako zubiak erabat gakoak ziren hiria hornitzeko. Hiria berreskuratzen saiatzen ari ziren.
Abuztuak 13: Errusiaren eraso gogorrak Donetsken eta Zaporizhian, baina Donbassen geldirik zegoen errusiar erasoa.
Irailak 11: Ukrainak aurrea hartu zuen gerran, hegoaldean eta ekialdean egindako kontraerasoekin. Frontean ere egoera aldatzen hasi zen. Erasoarekin jarraitzeko prestatzen zebilen Ukraina, eta, agintariek diotenez, 3.000 km2 zituzten berreskuratuta.
Irailak 12: Ukrainar Indar Armatuek beste 500 km2 askatu zituzten herrialdeko hegoaldean, Natalia Humenyuk bozeramailearen esanetan. Iparraldean, Errusiako tropek ihes egin zuten, eta Errusian erretiroa hartuta zuten hainbat militarrek eta zenbait eskualde liderrek, blogarik eta Kremlineko propagandistak oso kritiko egin zuten kanpainaren bilakaeraren aurka.
Irailak 13: Guennadi Ziuganov lider komunista errusiarrak onartu zuen Ukrainako "operazio militar berezia" gerra bilakatu dela, eta beharrezkoa dela baliabideak mobilizatzea. Kremlinek herritarren mobilizazio orokorra edo partziala baztertu zuen, nahiz eta askok kanpaina militarra askoz ere oldarkorragoa eskatzen zuten. Zelenskiren arabera, Ukrainak, irailean lurraldeko 6.000 km2 baino gehiago zituen askatuta, ekialdean eta hegoaldean.
Irailak 16: identifikatu gabeko 440 hilobi aurkitu zituzten Jarkoven, Iziumen. Putinek estrategia aldatzea baztertu zuen, nahiz eta Ukrainaren kontraerasoa arrakastatsua zen. Hala dio Samarkanda hirian, goi-bilera batean.
Irailak 20: Donetseko eta Luhanskeko errepublikek erreferenduma deitu dute, irailaren 23tik 27ra, erabakitzeko Errusiarekiko balizko atxikimenduaz.
Irailak 21: Putinek mobilizazio partziala deitu du, eta Mendebaldeari egotzi dio Errusia suntsitu nahi duela.
Albiste gehiago mundua
AEBko hedabideen arabera, Trumpek dagoeneko onartu ditu Irani eraso egiteko egitasmoak
CBSren arabera, Trumpek oniritzia eman dio aireko erasoekin Israeli laguntzeari. 'The Wall Street Journal' egunkariaren arabera, astearteko azken orduan, Trumpek goi aholkulariei esan zien azken erabakia atzeratzen ari zela, Teheranek programa nuklearra uzteko erabakiaren zain.
Sanchezek NATOri jakinarazi dio ez duela defentsako gastua gehiago igoko, eta % 5eko igoera "irrazionaltzat" jo du
Espainiako Gobernuko presidenteak aldarrikatu du gobernu bakoitzak "sakrifizio" jakin batzuk egin zein ez egin erabakitzea zilegi dela, hala nola zergak igotzea eta zerbitzu publikoak eta gizarte-prestazioak murriztea.
Israelek Arakeko ur astunen erreaktorea bonbardatu du, Iranen
Israelen erasoek Iranen azpiegitura militar eta nuklearra murriztu dute, eta 224 lagun hil egin dituzte, persiar Gobernuaren datu ofizialen arabera
Gazako agintariek jaioberriak elikatzeko premiazko laguntza eskatu dute
Horrez gainera, Osasun Ministerioak salatu duenez Gazako erietxeetan soilik hiru egunerako erregaia gelditzen zaie. Bestetik, 25 pertsona hil eta 120 baino gehiago zauritu dira janari zain zeudenean.
Israelek Teherango hainbat auzo eta toki bonbardatu ditu, tartean Ilargi Gorriaren eraikin bat
Joan den ostiral goizaldean Israelek Iranen aurkako erasoa abiatu zuenetik, Teheranek 400 misil balistiko eta ehunka drone jaurti ditu Israelen aurka.
Irango buruak AEBri mehatxu egin, eta adierazi du Israelekin duen gatazkan sartuz gero "ondorio konponezinak" izango direla
Ali Khameneik azpimarratu duenez, Teheranek "irmo jarraituko du inposatutako gerra baten aurrean, inposatutako bake baten aurrean bezala"
Trumpek dio badakitela non dagoen Khamenei, baina "oraingoz" ez omen dute hilko : "Jomuga erraza da"
"Gure pazientzia bukatzear da", azpimarratu du AEBko presidenteak, eta Irani "baldintzarik gabe amore eman" dezala eskatu dio.
Aire erasoek ez dute etenik Israelen eta Iranen artean
Gaur arratsaldean Iranek alarma antiaereoak piztu ditu Israelgo hegoaldean, ostiraletik egindako hamargarren erasoan. Iranen ere, bonbardaketak izan dira berriro Teherango kaleetan.
Zer dakigu Trumpek bere izenarekin martxan jarri nahi duen telefono zerbitzuari buruz?
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak 'Trump' eta 'T1' markak erabiltzea eskatu du telekomunikazio, dispositibo mugikor eta telefono sektoreetan.
Melissa Hortman Minnesotako kongresista demokrataren hilketaren susmagarria atxilotu dute
Hortmanez gain, senarra ere hil zuen Vance Boelter susmagarriak. John Hoffman senatari estatala eta haren emaztea ere zauritu zituen erasoan.