Euskaltzaindiaren mendeurreneko ekitaldiei amaiera eman diete
Euskaltzaindiaren mendeurreneko ospakizunak gaur amaituko dira, Gipuzkoako Foru Aldundiaren egoitzan egingo den ekitaldi batekin. Iaztik, hamaika ekintza antolatu dira Euskal Herri osoan barrena, 100. urteurrena dela eta, eta euskararen akademiak 1919an bere lehendabiziko osoko bilkura egin zuen lekua aukeratu dute azken saiorako.
Ekitaldia 12:00etan hasiko da Gipuzkoa plazan egingo den soka-dantzarekin, eta ondoren, Aldundiaren egoitzara sartu eta herri agintarien hitzaldiak entzun ahal izango dira. Euskaltzaindiak mendeurrenaren baitan eginiko egitasmo guztiak biltzen dituen bideo laburra eskainiko da, eta, amaiera emateko, argazki ofiziala aterako da Foru Jauregian bertan.
Mendeurrenaren Ohorezko Patronatua osatzen duten erakunde, akademia eta elkarteen ordezkariekin batera, Euskal Herriko erakunde nagusienetako ordezkaritza zabala izango da gaur Donostian.
'Euskaltzaindia: egunak eta lanak' dokumentala
Euskaltzaindiaren mendeurrena ardatz duen 'Euskaltzaindia: egunak eta lanak' dokumentala aurkeztu dute aste honetan Bilboko BBK Aretoan. Andres Urrutia euskaltzainburua, Maite Iturbe EiTBko zuzendari nagusia, Fermin Etxegoien kazetaria eta Bernardo Atxaga idazlea egon ziren bertan. Atxagarena da dokumentalaren jatorrizko ideia, eta Etxegoienek zuzendu du. Gidoia bien artean idatzi dute.
Euskararen Akademiak ehun urte hauetan egindako lana biltzen duen dokumentala Beittu ekoiztetxeak egin du Euskaltzaindiaren eta EiTBren eskariz, eta BBK Fundazioaren babesarekin. Datorren asteartean (urriak 8) izango da ikusgai ETB1en eta eitb.eus-en, 22:00etan.
Sinopsia
2019an ehun urte betetzen dira Euskaltzaindia sortu eta euskara arautzen hasi zenetik. Lehenago ere baziren hiztegiak eta gramatikak euskarari buruz; gaur egun denak dira Euskaltzaindian.
Bidaia horretan zein diren euskara jasoa izatera eraman dituen gertakizun nagusiak eta nork bultzatuak, horra Egunak eta lanak dokumentalak kontagai duena, estetika retro-futurista baten bitartez, Miren Gaztañaga eta Mikel Ibarguren aktoreek gorpuztua, eta Euskaltzaindiak nola jasotzen duen euskara erakusten du.
Jatorrizko ideia Bernardo Atxaga idazlearena dugu, Fermin Etxegoien aritu da zuzendari, eta irudia Haizea Pastor eta Hodei Zambranoren esku gelditu da, argazki-zuzendari eta muntatzaile lanetan, hurrenez hurren.
Zure interesekoa izan daiteke
“Muga-zerga” izan da aurtengo hitza Euskaltzaindiarentzat eta UZEIrentzat
“Atzerriko produktuei aduanan ezartzen zaien zerga” adiera duen izena aukeratu dute Akademiak eta UZEI terminologia eta lexikografia zentroak urteko hitz gisara. “Aduana-zerga” Euskaltziandiaren Hiztegiak jasotzen duen forma baliokidea “askoz gutxiagotan” erabili da.
!["Dan Flavin
b erdeak berdeetan zehar (Piet Mondrian berdegabeari) [greens crossing
greens (to Piet Mondrian who lacked g reen)], 1966" Guggenheimen](https://eitb.scene7.com/is/image/eitb/danflavin?fmt=webp-alpha&qlt=80)
Goya, Jasper Johns, Steve McQueen, Dan Flavin, Ruth Asawa eta Rosalind Nashashibi, euskal museoetan 2026an
San Telmo Museoak, Artiumek eta Guggenheim Bilbao Museoak datorren urteko programazioa aletu dute.
Gatiburen azken agurra, audientzian lider ETB1en
Musikarik, dantzarik eta festa girorik ez zen falta izan atzo bi ordu eta erdiz BECen. Talde bizkaitarra arrakastara eraman zuen 'Musturrek sartunde' kantuarekin amaitu zen askoren oroimenean iltzatuta geratu den kontzertua.
Milaka pertsonak azken agurra eman diote Robe Iniestari, Extremoduroko abeslariari, Plasencian
Ilara luzeak sortu dira Plasenciako kongresu jauregian, jarraitzaile asko bertaratu baitira musikariari agur esatera. Aurrerantzean, Robe Iniesta izena izango du eraikin horrek.
Urrezko domina eman dio Gipuzkoako Foru Aldundiak Lourdes Iriondo kantariari
Hilondoko aitortza egin dio Urnietako kantari, idazle eta irakasleari eta bere ahizpek jaso dute Foru Aldundiak emandako oroigarria. Ekitaldia omenaldi hunkigarri bilakatu da. Senide eta familiako kideekin batera, eta euskal kulturgintzaren ordezkaritza zabala bildu da.
Balenciaga museoa “josten duten eskuei” begira
Getariako Balenciaga Museoko Igor Uriak hamar urte eman ditu Cristobal Balenciaga jostun handiaren tailerretan lan egin zuten emakumeen lekukotzak eta objektuak biltzen: irudiak, dokumentuak, lanabesak... Paris, Madril, Bartzelona eta Donostian, 2.000 enplegatu izatera iritsi ziren, eta horietako batzuk Getariako museoan batu dira gaur.
Gaztelurrutia: “Bisitari fidelak edukitzea eta bi heren 45 urtez azpikoak izatea dira arrakastaren gakoetako bi”
2025eko Durangoko Azoka bukatu berritan, ETBri emandako lehen balorazioan pozik agertu da Beñat Gaztelurrutia Gerediaga Elkarteko kudeatzeailea. Jendetza ibili dela nabarmendu du, baina erosoa izan dela bai sartzea baita bertan zehar ibiltzea ere. 2026ko Azokak 5 egun izango dituela aurreratu du, eta etorkizuneko erroka kulturaren jaialdi gisa sendotzea izango dela esan du.
60 urteko ibilbidea “borobildu” du Durangoko Azokaren aurtengo edizioak
Lau eguneko topagune oparoa amaitutzat emateko, antolatzaileek aurtengo Azokaren arrakasta nabarmendu dute, baita egitasmoak urte osoan euskal kulturan duen garrantzia ere.
Gazaren aurkako genozidioa, oso presente Durangoko Azokako nobedadeetan
Idazle asko beren nobedadeak aurkezten ari dira egunotan euskal kulturaren plazan, eta horietako batzuek palestinar herriaren aurkako genozidioa jorratu dute, Ekialde Hurbilean gertatzen ari dena azaltzeko asmoz.
Zuloaren silueta hitzez marrazten
Harkaitz Cano eta Eider Rodriguez idazleek “Silueta” eta “Dena zulo bera zen” liburuak aurkeztu dituzte Durangoko Azokaren hirugarren egunean, hutsuneak mamitzeko bi ariketa literario zeharo ezberdin.