2022ko azaroaren 18tik abenduaren 2ra ospatuko da hurrengo Euskaraldia, "Hitzez ekiteko garaia" lelopean
Euskararen aldeko ariketa sozial handienak badu data. Datorren urtean ospatuko da Euskaraldiaren hirugarren edizioa, 2022ko azaroaren 18tik abenduaren 2ra, eta inoizko partehartzaileena izatea nahi dute antolatzaileek gaur Iruñean egin duten aurkezpen ekitaldian azaldu dutenez. "Euskaltzaleon urtea izan behar da 2022 urtea" aldarrikatu dute. Izan ere, euskararen alde Euskal Herrian egin ohi diren ekitaldietatik jende gehien biltzen dutenetako bi ospatuko dira urte berean: Korrikaren 22. edizioa eta Euskaraldia.
"Urte garrantzitsua izango da herriz herri antolatutako euskaltzale sareak antolatzen eta indartzen jarraitzeko. Euskaltzaleon urtea izan behar da 2022 urtea, hitzez eta ekimenen bidez euskararen aldeko giro sozial indartsu bat berraktibatzeko eta ariketa sozial eraldatzaile indartsu bat egiteko urtea" defendatu dute deitzaileek. Eta, horregatik, "Hitzez ekiteko garaia" lelopean ospatuko da Euskaraldiaren hirugarren edizioa.
"Kalea berreskuratzea beharrezkoa da euskararentzat eta euskaldunontzat. Azken urte eta erdi honetan gizarteak jasan duen kolpeari buelta eman behar diogu eta datorren urtean horretarako tresnak izango ditugu. Inoiz baino beharrezkoago da hitzez, ekinez, kalea irabaztea" adierazi du Arrate Illaro Euskaraldiaren koordinatzaileak.
Hizkuntza ohiturak aldatzeko tresna eraginkorragoak izatea, lehentasuna
Ahobizi eta belarriprest rolei helduta hizkuntza ohiturak aldatzeko egiten den ariketan, euskararen erabilera handitzeko traba diren arau sozialetan eragin nahi izan du orain arte Euskaraldiak. Hurrengo edizioan, baina, hizkuntza ohitura horiek aldatzeko herritarrek tresna eraginkorragoak izatea izango da lehentasuna. Bigarren edizioa amaitu ondoren partaideekin egindako ikerketetan ateratako ondorioei esker ikusi da tresna horiek beharrezkoak direla hizkuntza ohituren aldaketa areagotzeko eta hori lortzeko, belarriprest zein ahobiziak "prestatuta eta aktibatuta" iristsi behar direla Euskaraldira.
Bigarren edizioan estreinatu ziren ariguneak finkatzeko urtea izango da, gainera, eta ildo horretan, Bingen Zupiria, Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika sailburuak Euskaraldiarekin bat egin eta ariguneak sortzeko dei egin die erakundeei eta entitateei: "Ariguneak euskaraz modu naturalean aritzeko guneak dira, euskararentzako gune erosoak, babestuak, taldearen adostasunez egiten delako ariketa egitearen aldeko hautua eta Euskaraldiaren ondorengo egunetan euskara gehiago erabiltzeko aukera handiagoak izateko aukera ematen dutelako. Eta horrek laguntzen digu eremu edo espazio horietan ematen diren harremanak euskaraz izatera. Txapekin gure interlokutore euskaldunak identifikatzen ditugu. Ariguneek pertsona horiekin eta ohiko taldeetan euskarazko praktikak errazten dituzte. Euskaraldiak inertziak apurtu eta dinamika berriak sortzen laguntzen du eta ariguneak horretarako babesleku dira. Hori dela eta, 2022an egingo dugun hirugarren ediziora begira entitateei dei egin nahi diet Euskaraldiarekin bat egiteko".
Antton Curutcharry, Euskararen Erakunde Publikoko presidente zein Euskal Hirigune Elkargoko Hizkuntza Politika lehendakariordeak ere ariguneen emaria goraipatu du: "Iparraldean 500 bat eragilek ariguneak antolatu zituzten iragan Euskaraldian, eta hauei esker kasik 1.000 Arigune izan dira, euskaraz aritzeko 1.000 argi berde. Mapa polita osatua izan da, hainbat erabilera aukera argitan emanez. Garai zaila zen jendeen arteko harremanendako -pandemiari erreferentzia eginez-, baina Euskaraldiari esker frogatu dugu euskarak lotzen gaituela. Ariguneek gure hurbileko lagun saretik urrunago euskaraz mintzatzeko aukera berriak ireki dizkigute".
Ia 180.000 lagunek hartu zuten parte Euskaraldiaren bigarren edizioan
Zehazki, 179.780 pertsonak parte hartu zuten Euskaraldiaren bigarren edizioan, % 77k ahobizi modura eta % 23k belarriprest modura, eta jende hori guztia herriz herri antolatutako batzordeen lanari esker lortu zen aktibatzea, hein handi batean. Hirugarren edizioan ere, batzorde sare hori izango da "Euskaraldiaren bihotza". Hainbat herritan hasita daude antolaketa lanetan; eta, gainontzekoetan, hemendik aurrera aktibatu eta berrantolatuko dira "hitzaren bidez, euskarak kalea berriro har dezan".
Ana Ollo, Nafarroako Gobernuko Herritarrekiko Harremanetarako kontseilariak 2020ko ariketa goraipatu eta oraindik ere badela egitekoa gogoratu du: "Hizkuntza-ohiturak aldatzeak lan sakona eskatzen du oraindik ere, badago bidea oraindik, baina hasi gara lorpen esanguratsuak erdiesten. Euskaraldiko partaide askok beren inguruko harremanetan eta euskararen erabileran aurrerapauso garrantzitsuak izan dituzte".
Eta ildo berean, Kike Amonarriz, Euskaltzaleen Topaguneko lehendakariak "herritarrek euskara erabil dezaten aktibatzeko tenorea" dela esan du. "Gero eta gehiago dira euskara ulertzen duten haur eta gazteak; familietan, eskoletan edo euskaltegietan euskara ikasi dutenak; gehiengoa euskararen aldeko jarreran dago. Hala ere egoera larria da gurea: zaintza eta bultzada iraunkor eta indartsuak behar dituena euskararen aldeko jarrerak indartzeko, ezagutza unibertsalizatzeko eta erabilera handitzeko" hausnartu du, herritar guztiei ariketa honetan parte hartzeko deia eginez.
Albiste gehiago kultura
Euskal Museoak 2026ko bigarren hiruhilekoan irekiko ditu ateak berriro
"Enbor arina", euskal kulturaren ikurra, Miserikordia eraikinean jarri dute Bilboko museoaren berrikuntzaren parte gisa. 2026an ateak berriro irekitzea espero dute.
Itziar Ituño protagonista duen ''Argi gorriak'' telesaila grabatzen ari dira egunotan
Alberto Gastesik zuzenduta, umorea, intriga eta drama familiarra uztartzen ditu EITBren parte-hartzea duen telesailak.
"Eguerdi on", Euskaltzaindiak ez du "gibel egin" eta hainbat hitz hiztegiratu ditu
Azken sei hilabeteetan, Euskaltzaindiak 774 forma berri jaso ditu bere hiztegian, "eguerdi on" eta "gibel egin" tartean, 1.635 forma zuzendu edo osatu ditu eta hiru sarrera kendu ditu. Guztira, 52.091 forma jasotzen ditu orain "Euskaltzaindiaren Hiztegia"k.
Fermin Leizaola etnografoa zendu da
81 urte zituen Euskal Herriko artzaintzaren kultura ikertu eta dokumentatu zituen gizonak. Aranzadiko Etnografia saileko zuzendari izan zen, 45 urtez, eta Eusko Ikaskuntzaren Manuel Lekuona saria jaso zuen 2018an.
Gerediaga Elkarteak 60. urteurrena ospatuko du
Ekitaldia egin du larunbat honetan Abadiñoko Gerediaga auzoaren zelaietan, 1965an elkartea abiatu zuten leku berean, alegia. Gainera, Gotzon Gomez elkartearen presidente berriak Nerea Mujikaren lekukoa hartu du, 22 urteren ondotik.
Fermin Muguruza: ''Etortzen den jendeak zerbait historikoa bizi izan duela jakitea nahi dugu''
Ia dena prest dago Donostiako Anoeta estadioan larunbat honetan 30.000 lagun inguruk Fermin Muguruzaren kontzertuaz gozatzeko. Irungo musikariak zalantzan daudenak animatu nahi izan ditu oraindik eskuragarri dauden sarrera apurrak eros ditzaten.
J.Martina, Dupla, Janus Lester eta Leire Martínez Saguesen, Donostiako Aste Nagusian
Abuztuaren 9tik 16ra egingo da aurtengo Donostiako Aste Nagusia. Gainera, Mikel Anterok egindako kartela ere aurkeztu dute dagoeneko.
''Odol Ilargia'' bost ataleko euskarazko fikzioa filmatzen hasi dira, Bizkaian
Baleukok eta EITBk ekoitzita, publiko gazteari zuzenduta dago eta elementu fantastikoekin osatutako thrillerra da. David R. Losada zinemagilea da zuzendaria, eta gidoia ere berak idatzi du, Mikel Alvarez Sarriegirekin batera. 2026an estreinatuko da PRIMERAN plataforman.
Brian Wilson zendu da, The Beach Boys taldearen sortzaileetako bat
Iazko otsailean jakin zen Wilsonek, Melinda emaztea galdu berri zuenak, "desordena neurokognitibo larriak" zituela, eta, ondorioz, senideek izendatutako bi medikuren zaintzapean jarri behar izan zutela.
San Migel santutegiko ateak lagunduta egingo du Pasaiatik Aralarrerako bidea
"Erromesaldi herrikoia" egingo dute ekainaren 9tik 15era Albaola Itsas Kultur Faktorian zaharberritutako atea Aralarko San Migelera eramateko. Atea 2024ko urrian apurtu zuten, eraso bandaliko batean.