Espainiako Estatua EAEko eskumen gaitasuna "etengabe inausten" ari dela salatu du Jaurlaritzak
Espainiako Estatua Euskal Autonomia Erkidegoaren (EAE) eskumen gaitasuna "etengabe inausten eta mugatzen" ari da, Olatz Garamendi Gobernantza Publiko eta Autogobernuko sailburuak salatu duenez. Injerentzia juridiko eta politiko horiek biltzen dituen "Higadura isila" liburuaren aurkezpenean egin ditu adierazpenak Garamendik. Liburuak Eusko Jaurlaritzako Zerbitzu Juridikoko abokatuek egindako txostenak ditu oinarri, eta agerian uzten du Estatua "ingeniaritza juridiko eta politikoa zabala eta etengabea" erabilita Autonomia Estatutua nola ahultzen ari den.
Injerentzia hori iraganeko kontua bakarrik ez, gaur egun puri-purian daudela kritikatu du sailburuak. "Sanchez presidenteak autonomien gaitasunei buruzko auziak ez epaitzeko konpromisoarekin hartu zuen Presidentetza, baina bide horretatik jotzen jarraitzen du", deitoratu du. Hala, gogorarazi du abuztu hasieran eskumen gatazka aurkeztu zutela Estatuak administrazio digitalari buruz egindako araudiaren kontra. Horrez gain, desadostasunak daude diru-sarrerak bermatzeko errentaren harira ere.
Horren ildoan, Garamendik azpimarratu du "elkarrizketa, negoziazioa eta kontzertazioa" bihurtu nahi dituela bere jardunaren ardatz nagusi, eta lankidetza bideak aktibatzearen alde agertu da, baina ohartarazpena ere egin du: "Irmo defendatuko dugu gure jarrera eta gurea dena, egoera bakoitzean, eta dagokion instantzien aurrean".
Sailburuaren ustez, euskal autogobernuak pairatzen duen eskumen higadura "oso kaltegarria da" erakundeentzat eta gizartearentzat, eta "estatutu ituna ahultzen du", Euskadin zenbait politika publiko "zapuztu" egin baitira.
700 orrialdedun liburuak "Higadura isila" du izenburutzat, eta Garamendik azaldu duenez, adjektiboa ez dago ausaz jarrita. Izan ere, esku sartzeak "Konstituzionalaren jurisprudentziak aldarrikatzen duen legezkotasunaren" estalkia dute, eta jendarteari oharkabean igarotzen zaizkio.
"Ezin da onartu Estatuan nagusi den botere politikoari komeni zaion guztietan eskumenen eta ahalmenen banaketaren legezkotasuna beti zentralismoaren alde interpretatzea", aldarrikatu du.
Segidan, Estatuak urteotan erabilitako teknika juridiko eta politikoak zerrendatu ditu sailburuak. Horietako bat da Estatuaren zeharkako eskumen-tituluak eskatzea eta aplikatzea, autonomia erkidegoen eskumen esklusiboko gaiei buruzko legeak egiteko. Beste bide bat da salbuespenezko arrazoietara jotzea Konstituzioak Estatuari gordetzen ez dizkion funtzio betearazleak esleitzeko.
Txostenaren arabera, Estatuak beste teknika zentralizatzaile bat ere erabiltzen du, Estatuaren gastu boterea eskumen autonomikoko politika publikoetan eragiteko erabiltzean oinarritzen dena. Praktikan, finantza-injekzio horiek baliatzen ditu bere eskumen eremutik kanpo dauden sektoreen jarduera zuzentzeko.
Estatutu berria
Kazetarien galderei erantzuna, Garamendik aitortu du estatutu berri bat lagungarria izan daitekeela higadura horrekin amaitzeko: "Estatutu berri batek jaso ahal ditu berme berriak edo berritu jasota daudenak hau saihesteko baina hau ez da aldebakarreko kontua". Hori horrela, alde biko harremana berrartzearen eta estatutu-itunaren espiritua berreskuratzearen alde egin du.
Data itxita ez dagoen arren, sailburuak aurreratu du Transferentzien bitariko Batzordea "laster" dela biltzekoa.
Zure interesekoa izan daiteke
PPk gehiengo absoluturik gabe irabazi du Extremaduran, eta PSOEk inoizko daturik txarrenak izan ditu
PPk 29 eserleku izango ditu (bat gehiago), PSOEk 18 (hamar gutxiago), VOXek 11 (sei gehiago), eta Unidas por Extremadurak 7 eserleku (hiru gehiago). PPk Voxen beharra du gobernatzeko.
Extremadurako hauteskundeetako parte hartzea % 50,60koa izan da 18:00etan, 2023an baino 6,5 puntu txikiagoa
890.985 herritarrek dute botoa emateko eskubidea. Inkesten arabera, PPk irabaziko ditu bozak, gehiengo osorik lortuko ez badu ere, eta PSOEk zartakoa hartuko du. Voxek eta Unidasek, aldiz, gora egingo dute, inkestek iragarritakoa betez gero.
Estebanek uste du hauteskunde orokorrak izango direla Espainian 2026an
La Sexta telebista-katean egindako elkarrizketa batean, EAJko presidenteak adierazi du Espainiako hauteskunde orokorrak aurreratu egingo direla. Horren ustez, 2026an izango dira, Espainiako legegintzaldiak ezin baitio gehiago eutsi. EAJren buruaren arabera, Pedro Sanchezek "ezin du bere burua ostruka baten antzera ezkutatu, ezta VOXen atzean ere".
Ernaik eskuin-muturraren igoeraren aurka antolatzeko deia egin die gazteei
Bilbon egindako mobilizazioan, gazte erakundeak ideia erreakzionarioak eta euskararen aurkako erasoak salatu ditu. Itsas Kapitaintzaren aurrean, Espainiako bandera bat erre eta Bilbo euskalduna, antifaxista eta feminista aldarrikatu du. Era berean, ELAk eta LABek martxorako deitu duten greba orokorrarekin bat egin du, eta independentzia helburu dutela antolatzeko deia egin die gazteei.
Alderdiak mokoka berriro, Mancisidor arartekoaren izendapena eta PP-EH Bildu liskarra tarteko
Javier De Andres EAEko PPko buruzagiak aitortu duenez, "akaso exterminio hitza erabiltzea ez zen egokiena izan". Dena dela, EH Bildu "anomalia politiko bat" dela esan du PPk. Koalizio abertzaleak EAJren eta PSE-EEren "ekidistantzia" salatu du.
PSE-EEk dio EH Bilduk behin betiko aldendu behar duela ezker abertzaleko gazte batzuek egindako ekintzetatik
Urteko balantzea egin du Jose Ignacio Asensiok, eta pozik agertu da PSE-EEk Gipuzkoako Aldundian eta Jaurlaritzan egindako lanarekin eta lortutakoarekin. Hala ere, arduratua ere badagoela dio: azkenaldian ezker abertzalearen gazteek izandako jarrera aurpegiratu dio EH Bilduri, eta horrekin amaitzeko eskatu dio.
EH Bilduk politikan dauden ate birakariak salatu ditu
EH Bilduren ustez, aste honetan ikusitakoa ez da inolaz ere politika eredugarria. PPrekin izandako talkaz gain, Ararteko berriaren aukeraketa eta ate birakarien gaia jarri dituzte adibide gisa. Nerea Kortajarenak esan du horrela ez direla euskal herritarrak ordezkatzen.
Javier De Andresek onartu du "agian" ez zirela "oso egokiak" izan EH Bilduri esandako hitzak
Santiago Lopez Alderdi Popularreko legebiltzarkideak Radio Euskadiko Parlamento de las Ondas saioan parte hartu du, eta, besteak beste, ostegunean Legebiltzarrean izandako polemika izan du hizpide.
Txomin Letamendi, frankismoan torturen ondorioz hildako gudaria, omendu dute ostiral honetan Ondarroan
Gogora Institutuak frankismoaren biktimatzat aitortu berri du; izan ere, Letamendi, orain 75 urte hil zuen polizia frankistak, Madrilen, torturatua. EAJko kide eta frankismoaren kontrako erresistentziaren ikur izan zen. Haren gorpua berreskuratu ondoren, Artxandan zabaldu zituzten bere errautsak.
Sanchez: "Oso albiste ona da, herritarrengan eragina duten gaiak sustatzeko estrategia indartzen du eta"
Espainiako Gobernuko presidenteak balioan jarri du lehendakariak Makroeskualde Atlantikoa abian jartzeko egindako lana, sinergiak sustatuko baititu parte hartzen duten eskualdeen artean, hala nola azpiegiturak, konektibitatea edota komunikazioak hobetzeko.