Espainiako Gobernuak haurdunaldi subrogatua gaitzetsi eta beste nonbaitetik kudeatzea eragozteko atea ireki du
PSOEren eta Unidas Podemosen koalizio-gobernua aho batez haurdunaldi subrogatuaren aurka agertu da, eta gogorarazi dute abortuaren legea aldatzearekin batera (martxoaren hasieran sartu zen indarrean) emakumeen sexu- eta ugalketa-osasunaren eremuko indarkerien artean agertzen dela. Gainera, orain beste herrialde batzuen bidez kudeatzea galarazteko atea ireki du.
Ana Obregon aktorearen kasuak, 68 urterekin Miamin haurdunaldi subrogatu baten bitartez ama izan denak, eztabaida politikoa piztu du, pertsona edo bikote bat (heterosexuala edo homosexuala) emakume batekin haurdunaldia hitzartzeagatik. Legez kanpokoa da Espainiako Estatuan, baina baimenduta dago, esaterako, Ameriketako Estatu Batuetako zenbait estatutan, hala nola Floridan.
Haurdunaldi subrogatu bidezko Espainiako familien elkarteak praktika horri buruzko "eztabaida lasaia" eskatu dio Gobernuari. Ohar batean, haurdunaldi subrogatuaren bidez seme-alabak izan dituzten 700 familia baino gehiago biltzen dituen elkarteak Exekutiboari eskatu dio "zorroztasunez, lasaitasunez eta sen onez" azter dezala praktika hori. Gaineratu duenez, "legezkoa da hamaika herrialdetan" eta "amatasunerako bidea milaka familia espainiarrentzat".
Elkarteak adierazi du ez duela aztertzen haurdunaldi subrogatura jotzen duten pertsona partikularren adina, baina zehaztu du "atea irekita" uzten duela muga bat ezartzeko, praktika hori arautuko lukeen Estatuko balizko legedi batean, "in vitro ernalkuntzan dagoen bezala". Pablo Bilbao Gure Umeen Ametsak elkarteko bozeramaileak azaldu duenez, Europako zenbait herrialdetako legedietan jasota dago jadanik.
Maria Jesus Montero PSOEko Ogasun ministroak azpimarratu du ez daudela ados praktika horrekin, baina beste herrialde batzuetan haurdunaldi subrogatuaren ondorioz jaiotako haur bat Espainian bizitzea saihesteko aukerari dagokionez, kasu bakoitza "modu zehatzean" aztertu behar dela esan du.
"Pobreziagatiko diskriminazio argia dago", nabarmendu du Irene Montero Unidas Podemoseko Berdintasun ministroak, haurdun geratzen den emakumeak horregatik dirua lortzen duen kasuei erreferentzia eginez.
Isabel Rodriguez Lurralde Politikako ministro eta Gobernuko bozeramaileak haurdunaldi subrogatua "esklabotza modu bat gehiago" dela salatu du. "Emakumeen osotasun fisikoa ez da erosten ezta saltzen ere", erantsi duenez.
Alderdi Popularrean, ostera, haurdunaldi subrogatuari buruzko eztabaida politikoak irekita jarraitzen du, baina PPren zuzendaritza nazionalak, Alberto Nuñez Feijooren esku, praktika hori arautzeko eztabaida bat abiatzearen alde egin du, ama haurdunari zeharkako edo zuzeneko ordainketa ekonomikorik "inolaz ere" ez egiteko baldintzarekin. Horrela, PPrentzat marra gorria "gaitzesgarria" den "merkantilizazioa" litzateke.
Filiazio epaia
Espainiak haurdunaldi subrogatuaren bidez jaiotako haurrei bakarrik uzten die Erregistro Zibilera sartzen, filiazio epai baten bidez. Hala ere, Pedro Sanchezen Gobernuak aukera hori mugatu zuen 2019an, Justizia Ministerioaren instrukzio baten bidez. Instrukzio horrek Ukrainara edo Georgiara jotzen zuten bikoteei eragin zien, han haurdunaldi subrogatua legezkoa baita, baina ez dute filiazio sententziarik ematen.
Elkarte feministek deitoratu dute, Espainian haurdunaldi subrogatua legez kanpokoa den arren, praktika horren bidez beste herrialde batzuetan jaiotako haurrak Erregistro Zibilean inskribatzeko baimena ematea.
AEBko estatu batzuetan haurdunaldi subrogatua baimenduta dago eta beste batzuetan debekatuta edo mugatuta (batzuetan delitu penaltzat ere hartzen da). Bikote heterosexualentzat, homosexualentzat edo ezkongabeentzat onartzen diren estatuen artean, Florida, Kalifornia, Arkansas, Delaware, New Hampshire, Nevada eta Illinois daude.
Hala ere, Estatu Batuetan prozesua garestia izan daiteke (120.000 eurotik gora, Gestlife enpresaren arabera), eta, beraz, guraso askok beste herrialde batzuetara jotzen dute, zenbaitetan berme juridiko eta sanitario txikiagoekin, baina merkeagoekin, hala nola Mexikora (non legez baimenduta dago Tabasco eta Sinaloa estatuetan), Ukrainara (gutxienez, gerra hasi arte), Georgiara edo Vietnamera.
Kanada da haurdunaldi subrogatura iristeko gehien baloratzen den beste tokietako bat, baina bere legediak ez du baimentzen "alokairuko amari" ordaintzea, eta horrek zaila egiten du haurdun geratzeko prest dauden emakumeak aurkitzea. Gurasoek haurdunaldiaren kostuak ordaindu behar dituzte.
Albiste gehiago politika
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.
Aukera berriak aprobetxatzeko AEBrekin harremanak estutzearen alde agertu da lehendakaria Boisen
Imanol Pradalesek esan du beharrezkoa dela zarata gainditzea eta AEBren eta EAEren arteko lankidetza "zubiak eraikitzen jarraitzea", enpresa aukera berriak aprobetxatzeko. "Ez gara hutsetik hasi. Bilera honekin jarraipena ematen diogu Estatu Batuen eta Euskadiren arteko harreman transatlantikoak sendotzeko helburuari", gaineratu du.
Cerdanen koinatu batek igeltsero gisa lan egin zuen Servinabar enpresan, eta 61.000 euro baino gehiago kobratu zituen
Antonio Muñoz Canok, zehazki, 3.363,36 euro jaso zituen 2019an, 16.255 euro 2020an, 21.233 euro 2021ean eta 20.818 euro 2022an. Igeltseroak bi alditan lan egin zuen eraikuntza konpainian, eta 61.669 euro jaso zituen guztira.
Ramiro González: "Talgoren egoitza sozialaren itzulera oso albiste ona da, sinbolismoz betea"
Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak Talgo enpresaren egoitza soziala Arabara itzultzea goraipatu du. Radio Euskadiko Boulevard saioan egindako elkarrizketan, Talgo erosteko operazioaren azken berriak izan ditu hizpide. Zalantzarik gabe esan du "oso albiste ona dela euskal industriarentzat eta bereziki Arabako industriarentzat", eta nabarmendu du Talgo aktibo garrantzitsua dela lurraldeko jarduera industriala berreskuratzeko.