Xuntako presidente izateko hautagai nagusiak: profilak eta proposamenak
Aspaldiko urteetako ikusmin handiena piztu dute datorren iganderako deituta dauden Galiziako Parlamenturako hauteskundeek. Lehia estua aurreikusten da, eta ikuskizun dago Alderdi Popularrak azken lau legealditan izan duen gehiengo osoari eusten dion.
CIS Espainiako Ikerketa Soziologikoen Zentroak joan den astean zabaldutako inkestaren arabera, BNGk nabarmen egingo luke gora (24-31 eserleku), eta PPk irabazi bai (34-38), baina ez luke gehiengoa izango. PSdeGk hirugarren postuari eutsiko lioke (9-14), ordezkariren bat edo beste galtzeko arriskuarekin.
Alfonso Rueda (PP), Ana Ponton (BNG), Jose Ramon Gomez Besteiro (PSdeG) eta Marta Lois (Sumar) dira Xuntako presidente izateko hautagai nagusiak. Ponton izan ezik, gainerako hirurak berriak dira lasterketa honetan.
75 eserleku daude jokoan —25, A Coruñatik; 14na, Lugotik eta Ourensetik, eta 22, Pontevedratik—, eta 2,6 milioi galiziar daude deituta bozkatzera. Atzerriko botoa (ia % 18) erabakigarria izango omen da.
Alfonso Rueda (Alderdi Popularra)
Alberto Nuñez Feijook 2022an Galiziako presidente kargua eta herrialde horretako popularren buruzagitza utzi zituenetik, Alfonso Ruedak (Pontevedra, 1968) hartu zuen haren lekukoa bi postuotan. Urte horretan bertan, maiatzean, hautatu zuten Xuntako presidente. Oraingo bozetan, bera da popularren hautagaia.
Zuzenbidean lizentziaduna, herri-administrazioko funtzionario lanetan aritu zen politikarako pausoa eman aurretik. "Funtzionatzen duen Galizia" lelopean, osasungintzan, hezkuntzan edota etxebizitzan jarri du fokua kanpainan, "gertutasuna eta zintzotasuna" aginduz. Bere erronka nagusia, PPk Galizian duen gehiengo osoari eustea.
Ana Ponton (BNG)
Ana Ponton (Lugo, 1977) hirugarren aldiz aurkeztu da Xuntako presidentetzara BNG alderdiarekin, eta itxura guztien arabera, oraingoan baditu Galiziako lehen presidente emakumezkoa izateko aukerak. Duela lau urte emaitza historikoak lortu ondoren, oposizioko buru izan da azken legealdian Parlamentuan.
Ikasketaz, Zientzia Politikoetan eta Administrazioan lizentziaduna da eta oso gazte zela sartu zen politikagintzan; 26 urte zituenetik da parlamentaria. Bere asmo nagusia da "aro berri bat" zabaltzea Galizian, BNGk gidatuta. Zerbitzu publikoak indartuko dituela agindu du kanpainan, eta gizarte-gaietan azpimarra berezia jarri du. Galiziarren artean ondoen ikusita dagoen hautagaia da, inkesta guztietan notarik altuena jaso duena.
Jose Ramon Gomez Besteiro (PSdeG-PSOE)
PSdeG alderdiaren hautagaia Jose Ramon Gomez Besteiro (Lugo, 1967) da, PSOEren apustua Galizian "ziklo aldaketa" abiatzeko. Kanpaina osoan zehar behin eta berriz esan du "Galiziako historia aldatzera" datorrela, eta horretarako agindu dituenen artean daude zerbitzu publikoak eta autogobernua indartzea zein ekonomia berdea sustatzea.
Egun, Espainiako Kongresuan diputatua da, Lugotik. Zuzenbide ikasketak ditu eta unibertsitatea amaitu orduko batu zen PSdeGra. Lugoko Diputazioko presidentea izan zen 2007-2015 aldian, ardura hori 24 urtez popularren esku egon ondoren. Espainiako Gobernuaren ordezkaria ere izan zen Galizian 2023an.
Marta Lois (Sumar)
Kongresuan Sumarren bozeramailetza utzi berri duen Marta Lois (Pontevedra, 1969) da alderdi horren presidentegaia igandeko bozetan. 2015-2019 artean Berdintasun, Garapen Ekonomiko eta Turismo zinegotzia izan zen Santiagoko Udalean (Coruña), eta Sumar mugimenduko presidentea da sorreratik. Zientzia Politikoetan doktorea da.
Zerbitzu publikoak indartzeko konpromisoa agertu du, berdintasuna eta aniztasuna ardatz dituen programa batekin. Duen erronka nagusia Parlamentuan ordezkaritza lortzea da, 2020an En Marea eserlekurik gabe geratu eta gero.
Albiste gehiago politika
Servinabarrek ukatu egin du Santos Cerdanekin inolako loturarik duela
Enpresa eraikitzaileak gogorarazi duenez, ez diote deliturik leporatu "ez UCOren txostenean", ezta ikerketa judizialean ere. Gainera, Antxon Alonso Egurrola administratzailearen eta Cerdanen arteko harremana "pertsonala" eta "bakoitzaren jarduera profesionaletatik kanpokoa" dela gaineratu du.
Zazpi ministro sozialisten eta PPko hainbat buruzagi ohiren datu pertsonalak argitaratu ditu ultraeskuineko Telegram talde batek
Mezu horiek agertu diren Telegram taldeak 92.000 jarraitzaile baino gehiago ditu, eta Alvise Perezen jarduera politikoarekin lotutako argitalpenak zabaltzeko erabiltzen dute erabiltzaileek, baita Espainiako Gobernuari eraso egiteko edo mezu xenofoboak zabaltzeko ere.
PSNk, Geroa Baik, Zurekin Nafarroak eta EH Bilduk ikerketa batzordea osatzea adostu dute
Cerdan auziko azken berriak ezagutu ondoren adostu dute neurria. Guardia Zibilak egindako txostenean agertzen diren enpresei egin zaizkien esleipenak aztertuko ditu batzordeak eta uda honetan bertan hasiko da lanean.
Sanchezek neurri "sendoak" ezarri behar dituela eta "ausardiaz" jokatu behar duela azpimarratu du EH Bilduk
Mertxe Aizpurua EH Bilduk Kongresuan duen bozeramaileak ostegun honetan Kongresuko osoko bilkurara heldu denean zehaztu duenez, Pedro Sanchez presidenteak ustelkeriaren aurkako neurri "sendoak" ezarri behar ditu, eta "ausardiaz" jokatu behar du, "EH Bilduren babesa izaten jarraitu nahi badu".
Eneko Andueza konbentzituta dago 'Koldo auziak' ez duela PSE-EEn eraginik izango
PSOE eta Nafarroak Alderdi Sozialista astintzen ari den ustezko ustelkeria kasuaren aurrean, Eneko Andueza PSE-EEko idazkari nagusia konbentzituta dago ez duela eraginik izango Euskadiko Alderdi Sozialistan. Halaber, sozialistak kritikatzen ari direnei zuhur jokatzeko gomendioa egin die. Izan ere, horren esanetan, orain fokoa sozialisten gainean badago ere, litekeena da auzia beste alderdi batzuengana ere zabaltzea.
Maria Chivite: "Erortzen dena erortzen dela esan nuen, eta betetzen ari naiz"
Ramon Alzorriz PSNren idazkariorde nagusi eta Parlamentuko bozeramailearen dimisioaren ostean, Maria Chivite Nafarroako Gobernuko presidenteak agerraldia egin du hedabideen aurrean, eta adierazi du berak ez duela "dimititzeko argudiorik".
Chivite, Alzorrizen dimisioa dela eta: "Erortzen dena erortzen dela esan nuen, eta betetzen ari naiz"
Maria Chivite Nafarroako presidenteak ez du dimisioa emango eta nabarmendu du ez dagoela ez bera, ez Nafarroako Gobernua eta ezta PSN alderdia ere ustelkeria kasuekin lotzen duen ezer.
Semper: "EAJ jabetzen hasi da PSOEk halako batean botata utzi egingo duela"
PPren bozeramailearen arabera, "Euskadin etorkizunerako aukera aritmetikoa PSE Bildurekin joatea da, EAJ albo batera utzita".
Lehendakariak baztertu egin du 'Cerdan auzia'k EAJ/PSE-EE gobernuari kalte egingo dionik: "Egonkortasuna zaintzea garrantzitsua da"
"Zorionez, Euskadin bestelako giro politikoa dugu. Ez gaude madrildarren lokaztian", adierazi du lehendakariak 'Cerdan auzia'k Euskadin izan ditzakeen ondorioez galdetuta.
"Sanchezek irmoago, gardenago eta azkarrago jardun behar du"
Lehendakariaren ustez, Espainiako Gobernua "beste fase batean sartu da", azken egunetan ezagutu diren ustezko ustelkeria kasuen ostean. "Egoera oso larria da, eta zapaldu ezin daitekeen ildo etiko bat dago jokoan", gaineratu du Pradalesek.