Eusko Jaurlaritzak dio ez dagoela "arrazoi juridikorik" hizkuntza-eskakizunen gaia Konstituzionalera eramateko
"Kezkatuta" agertu dira Gasteizko gobernuko ordezkariak, "sektore publikoa euskalduntzeko sistema guztia zalantzan" jartzeko arriskua ikusten dutelako.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak Euskal Enplegu Publikoaren Legearen 187.5 artikuluaren, hizkuntza-eskakizunei buruzkoa, legezkotasunari buruzko kontsulta egiteko Konstituzio Auzitegira jotzea "bereziki larria" da. Ez dago horretarako "arrazoi juridikorik". Hala esan dute Ibone Bengoetxea eta Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak eta bozeramaile eta Gobernantza, Administrazio Digital eta Autogobernuko sailburuak, hurrenez hurren, goizean elkarrekin egin duten agerraldian.
"Kezkatuta" agertu dira bi arduradunak euskararen judizializazioaren eta istrumentalizazioaren aurrean. Esan dute "zalantzan" jarri dena "Euskadiko hizkuntza-normalizazioaren oinarrizko zutabea, berrogei urtez baino gehiagoz indarrean eta bermatuta dagoena" dela. Bengoetxeak azpimarratu du gai hori Auzitegi Konstituzionalera eramateak "sektore publikoa euskalduntzeko sistema guztia zalantzan jartzea" esan nahiko lukeela. "Sistema horrek zerbitzu benetan elebidunerantz pixkanaka eta proportzioan aurrera egitea ahalbidetu du", erantsi du.
Ubarretxenaren hitzetan, "ez dago arrazoi juridikorik konstituzioarekiko kontrakotasun-auzi hori planteatzeko". Nabarmendu duenez, orain zalantzan jartzen den edukia "ez da berria", 1982ko Euskararen Erabilera Normalizatzeko Legean eta 1989ko Funtzio Publikoaren Legean dagoeneko agertzen baita, eta "esparru hori guztia Konstituzio Auzitegiak berrikusi eta bermatu zuen".
Bi sailburuek berretsi dute "euskara babestea aniztasuna, bizikidetza eta euskara erabiltzen dutenen duintasuna babestea" direla Jaurlaritzaren helburuak.
Auziaren ibilbidea
PPk eta Voxek sektore publikoan euskararen erabilerari buruzko 19/2024 Dekretuaren aurka errekurtsoak jarri zituzten martxoan, eta ordutik, Jaurlaritzaren iritzian, "zalantzagarriak" diren hainbat erabaki hartu ditu EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Are gehiago, "deigarriak" egiten zaizkie Administrazioarekiko Auzien Salak hartu dituen hainbat erabaki, tartean, epaimahaiaren osaketan izan diren aldaketak.
"Azaroaren 14an bi errekurtsoak metatu zituen, edukia eta irismena oso desberdinak izan arren, eta egun horretan bertan, ireki zuen konstituzioarekiko kontrakotasun-auzi baterako izapidea", azaldu dute sailburuek.
187.5 artikulua Konstituzioaren aurkakotzat jotzen bada, "dekretuaren beste artikulu batzuei eta hizkuntza-eskakizunen sistemako elementuei" eragiteko aukera dagoela nabarmendu dute.
Jaurlaritzak gogorarazi duenez, "ez Enplegu Publikoaren Euskal Legea ez 19/2024 Dekretua ez daude etenda, eta biek indarrean eta aplikazio betean jarraitzen dute".
Hizkuntza-eskakizuna eta derrigortasuna
Bere agerraldian, Bengoetxeak "eztabaida juridikoko funtsezko bi kontzeptu" azaldu ditu, "nahasteak saihesteko": hizkuntza-eskakizuna eta derrigortasuna.
Zehaztu du hizkuntza-eskakizuna lanpostuaren ezaugarri bat dela, "maila, titulazioa eta funtzioak diren bezala". Enplegu Publikoaren Legeak ezartzen duenez, lanpostu guztiak profil batekin sailkatu behar dira, baina horrek ez du automatikoki profil hori betekizun bihurtzen. "Profil bat esleitzeak ez du inor edo ezer behartzen", azpimarratu du.
Aldiz, erantsi duenez, "derrigortasunak, hau da, profil horri derrigortasun-data bat esleitzeak lanpostu jakin batean, hizkuntza-eskakizun hori betekizun bihurtzen du zehazten den datatik aurrera". "Derrigortasun-data hori iraungi ez den bitartean, ezin izango da euskararen ezagutza eskatu. Eta kasu horietan guztietan, euskararen ezagutza merezimendutzat hartzen da sarbide-probetan".
Akordiorako deia alderdiei
Egoera honen aurrean, Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak alderdiei dei egin die, Enplegu Publikoaren Legea moldatzeko aurkezteko ekimenen inguruko adostasuna aurkitu dezaten. EAJk eta EH Bilduk ekimen bana aurkeztu dute, euskararen legezkotasuna blindatzeko. Ahalik eta akordio zabalena lortzeko "ahalegina" egiteko eskatu die Bengoetxeak ordezkari politikoei.
Zure interesekoa izan daiteke
EAJk eta PSE-EEk Gipuzkoako aurrekontuak aurrera aterako dituzte, Elkarrekin Podemosekin akordioa lortuta
Miren Echeveste alderdi moreak Gipuzkoako ganberan duen eledunak eman ditu akordioari buruzko xehetasunak, arratsaldean egin duen agerraldian. Azaldu duenez, 19 milioi euroko —aurrekontu osoaren % 1,4— balioa duten proposamenak txertatu dituzte aurrekontuen proiektuan. Horiekin, "zaharren egoitzetako langileen baldintzak hobetzea eta erabiltzaileen koordainketa errebisatzea" eta "garraio publikoa eta mugikortasun iraunkorra sustatzea" lortu nahi dutela nabarmendu du, bereziki.
Ernaik bere "borrokarekin bat egiteko" deia egin die gazteei, "eskuin muturraren eta faxismoaren erasoari" erantzuteko
Ernaik salatu du "eskuin muturraren eta faxismoaren erasoa" bizi dela "mundu osoan, bai Espainiako eta Frantziako estatuetan, eta, ondorioz, baita Euskal Herrian ere". Azken asteotako "ekimen horiek bizi dugun egoera salatzea zuten helburu, baita zenbait ikurrek ordezkatzen duten proiektu atzerakoia salatzea ere", baina "batzuek bizi dugun egoeraren larritasunean fokua jarri baino, protesta batzuen izaeran jarri dute eztabaida, ekimen horien helburua erabat desitxuratuz", adierazi dute.
Gorenak Garcia Ortiz zigortu du, Ayusoren bikotekidearen mezu elektronikoa filtratzeagatik eta Fiskaltzaren prentsa oharragatik
Auzitegi Gorenak frogatutzat jo du berak edo bere inguruko norbaitek, bera jakitun zela, Madrilgo Erkidegoko presidentearen bikotekide den Alberto Gonzalez Amadorren abokatuaren mezu elektronikoa filtratu ziola Ser irrati kateari.
Hizkuntza ofizialak Administrazioaren organo guztietan erabiltzea eztabaidatuko dute Kongresuan
Urteko azken osoko bilkuran eztabaidatuko dute ERC, EAJ, EH Bildu, Compromis, BNG eta Mes per Mallorca eta Comuneseko parlamentariek eramandako lege-proposamena. Helburua, besteak beste, katalanez, euskaraz eta galegoz idatzitako dokumentuak Administrazio osoan onartzea da, itzulpenik egin gabe.
Ernaik salatu du bere kontrako “kriminalizazio saiakera baterako operazioa” dagoela martxan
Ezker abertzaleko gazte erakundeak bideo bat argitaratu zuen bart sare sozialetan, joan den larunbat goizaldean Gernikako Juntetxean egindako ekintza erakutsiz. Azken egunotan egin dituzten ekimenekin "gure herrian muturreko egoera bat bizi dugula" erakutsi nahi izan dutela adierazi dute, eta euren kontrako "kriminalizazio saiakera" salatu dute.
Mikel Zabalzaren gorpua aurkitu zuten lekuan emozio handiko ekitaldia egin dute senideek eta lagunek
Mikel Zabalzaren omenezko martxak topagune berezia izan du gaur Endarlatsan: duela 40 urte han bertan Bidasoako uretatik atera zutela hilik, eskuak lotuta. Familiarentzat eta ikertu dutenentzat beti torturatua izan zela argi egon bada ere, ez da sekula horrela onartu.
Otxandiano: "EH Bilduk ez du inolako ardurarik Ernaik egiten dituen ekintzetan"
Eusko Legebiltzarreko EH Bilduren bozeramailearen ustez, "beste interes batzuk daude EH Bildu interpelatzen denean, EH Bildu istiluekin lotu nahi da". Ildo horretan, proposatu du "norbaitek interesa badauka Ernaik egiten dunearen inguruan, hitz egin dezala Ernairekin".
"Ezin da gehiago luzatu" lelopean, II. Etxera Kantuz Topaketa egin du Sarek Durangon
Sarek II. Etxera Kantuz Topaketa egin du Durangon. “Ezin da gehiago luzatu” dinamikaren baitan egindako ekimen horrekin, ETAko presoei salbuespenik gabeko espetxe politika arrunta aplika diezaieten eskatu dute. Aldarrikapen horri bidea emateko, urtarrilaren 10ean manifestazioa egingo dute Bilbon.
Ernaik aste honetan kendu dituen "ikur espainolistak" erakutsi ditu Durangon
Horrela, Durangoko (Bizkaia) Santa Ana plazan aste honetan kendu edo eraitsi diren ikurrak ezarri ditu: Tuterako (Nafarroa) Osborne zezenaren adarrak, Igeldoko (Gipuzkoa) militar karlista baten omenezko gurutzea, Gasteizko alkate frankistaren izena duen kaleko plaka eta Euskal Herriko hainbat eraikin publikotako Espainiako banderak.