Euskal Herrian ekonomia ekologikoa bultzatzearen aldeko manifestua aurkeztu dute

Ia 350 irakaslek eta ikertzailek garapen eredua aldatzea eta COVID-19ak sortutako krisiaren ondoren eredu ekologiko baten aldeko hautua egitea proposatu dute.

Landare bat. Artxiboko argazkia — Landare bat esku baten barruan bilduta. Artxiboko argazkia.

AGENTZIAK | ERREDAKZIOA

2020/05/02 - 16:27

Azken eguneratzea

2020/05/02 - 16:27

COVID-19 gaitzak sortutako krisiari irtenbide ekologikoa ematearen alde agertu dira Euskal Herriko 350 aditu.

Hain zuzen ere, "COVID19 osteko Euskal Herriko ekonomia ekologikoaren alde" izenburupean, 25 unibertsitate eta ikerketa zentrotako 345 irakaslek eta ikertzailek manifestu bat plazaratu dute larunbat honetan. Tartean daude, besteak beste, EHUko, Nafarroako Unibertsitate Publikoko, Mondragon Unibertsitateko, Deustuko Unibertsitateko, PAUko Unibertsitateko (Baiona-Bordele) adituak, baita BC3, Stanford edo Cambridge unibertsitatekoak ere.

Aitortu dutenez, aurretiaz Herbeheretan 170 adituk babestutako antzeko ekimen batean oinarritu dira euren proposamena aurkezteko.

Hala, agiria sinatu dutenek lehentasunezko bost jarduera-ildo proposatu dituzte garapen-eredua ekonomia ekologiko baterantz aldatzeko:

Lehendabizikoa, "Barne Produktu Gordinaren (BPG) hazkunde agregatuan oinarritutako garapen-eredua alde batera uztea. Gizarte-ongizatea areagotzeko haz daitezkeen funtsezko sektoreak eta ingurumenean eragiten dituzten inpaktuengatik azkar murriztu behar direnak bereiziz".

Bigarrena, "muga ekologikoak kontuan hartzen dituzten ekoizpen-, inbertsio- eta kontsumo-politikak sustatzea. Hurbiltasuna, publikoa eta ondasun komuna lehenetsiz, hurrengo belaunaldientzat zor onartezin bat sortu ez dadin".

Horrez gain, "ingurumen-fiskalitate progresiboa" ere bultzatzen dute. Euren asmoa da "kutsadura eta natura-baliabideen gehiegizko ustiapena albo batera uztea, klima-krisiari eta ekosistemen degradazioari aurre egiteko, beharrezkoa den trantsizio ekologikoa finantzatzeko".

Laugarren puntu gisa "nekazaritza- eta elikadura-sistema eraldatzea" sustatzen dute, laborantza ekologikoan oinarritutako elikadura burujabetzan aurrera egiteko.

Azkenik, "azpiegitura handietan eta garraiobide jasanezinetan oinarritutako mugikortasun-eredua alde batera uztea" planteatzen dute, motorrik gabeko mugikortasuna eta garraio publikoa lehenetsiz.

Agiria babestu dutenen aburuz, egungo garapen-ereduak "naturaren suntsitzearen beharra du, gero eta inpaktu eta ingurumen-desoreka handiagoak sortzen dituelarik, horri lotuta dauden kostu sozial larriak areagotuz".

Ondorioz, "biodibertsitatea zaintzea, jendearentzat bizi-asegurua" dela irizten diote, "sekula ez gastua".

Horregatik guztiagatik, "premiazko ekintza zorrotz" batek lagundutako ikuspegi integralaren beharra azpimarratu dute, ekonomia ekologikoan oinarritutako COVID-19aren osteko mundua planifikatzeko, baita Euskal Herrian ere: "Ezin gara atzean gelditu. Kalkula ezineko kostua lukeen akats estrategikoa litzateke erronka hauei ez heltzea. Euskal Herriko etorkizun sozio-ekologikoarekin konprometituta gauden pertsonak garenez, uste dugu jarraibide horiek gizarte iraunkorragoa eta bidezkoagoa ekarriko dutela, balio positiboetan oinarrituta natura eta pertsona guztiak errespetatzeko pentsatuak daudelako. Etorkizuneko belaunaldientzat inbertsiorik onena dela sinetsita gaude", gaineratu dute.

Kontuan izan osasun agintariek koronabirusaren aurrean eman dituzten aholkuak. Albiste faltsuak zabaldu arren, agintariek emandakoei bakarrik egin kasu. Gaitzaren sintomarik baduzu, EAEn bizi bazara, ohiko zure osasun-zentrora deitu. Era berean, zalantzarik izatekotan, Osasun Batzordearen telefonoa duzu eskuragarri: 900 20 30 50. Nafarroan bizi bazara, Osasun Batzordearen telefonora dei dezakezu: 948 290 290. Gogoratu, COVID-19 gaitza ez hedatzeko modurik eraginkorrena eskuak sarri garbitzea dela; ahoa estaltzeko maskarak gomendagarriak dira sintomak badituzu edo adineko pertsonekin edo immunodeprimituekin harremanetan bazaude, eta/edo garraio publikoa erabiltzen baduzu. Dena dela, horien erabilera ez da derrigorrezkoa.

Zure interesekoa izan daiteke

Behiak txertatzen hasi dira Ipar Euskal Herrian, laborarien protesten artean

Izuran lehen 30 behiak txertatu dituzte jada. Albaitariek lan handia dute aurretik, abelburu guztiak erabat babesteko. Bitartean, laborariek protestekin jarraitzen dute, txertaketak garrantzia ez duelakoan. Ezarritako protokoloa bertan behera uzteko eskatzen diete agintariei.

ELAri kalte-ordaina eman beharko dio Tubos Reunidos Threadsek greba eskubidea larriki urratzeagatik

Enpresak greban zeuden langileak plantillako beste langile batzuekin ordezkatu zituela egiaztatu zuen Lan Ikuskaritzak eta EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ondorio hori berretsi du.

CAFeko langile batzordeak eskatu du kontratuak kalitatezko enplegua ekar dezala "langileentzat eta azpikontratentzat"

Mikel Fernandino LAB sindikatuko ordezkariaren esanetan, albistea oso ona da, eskaria "bolumen handikoa" eta "Europakoa" delako.

CAFek lortu egin du "mendeko kontratua": 1.700 milioi euro Belgikan trenak egiteko

Beasainen egoitza duen konpainiak kontratu horren inguruko ziurgabetasunarekin amaitu du; izan ere, polemika handia piztu zen han, Alstom enpresa frantziarrak dagoeneko hainbat lantegi baititu Belgikan, eta enpresa horrek kontratua ez lortzea kritikatu zuten.

Balenciaga ontziolako langileek atzera bota dute Abu Dhabi Ports talde arabiarraren azken eskaintza

Pasa den azaroaren 30ean, Balenciaga ontziolak salerosketa akordioa sinatu zuen aipaturiko inbertsio talde arabiarrarekin, 11,2 milioi euroren truke. Salerosketa ixteko, ordea, ezinbesteko baldintza da langileekin akordioa lortzea. Antza denez, langileen erosahalmena bermatuko luketen soldatak dira akordiorako korapilo nagusia.

Talgoren erosketaren ondoren, partzuergoko kideek Rivabellosako fabrika bisitatuko dute

Imanol Pradales lehendakaria eta Jose Antonio Jainaga enpresaria buru zirela, akziodun berriek Talgo enpresak Rivabellosan dituen instalazioak bisitatu dituzte. Denek uste dute operazioa funtsezkoa izan dela enpresaren jarduera eta enplegua sendotzeko, eta etorkizun oparoa iragartzen diote tren-enpresari.

Petronorreko greba bertan behera, enpresak bide judizialari uko egin ostean

Sindikatuek bertan behera utzi dute greba mugagabea, zuzendaritzarekin adostuta, 83 eguneko lanuztearen ondoren.

Europa osoko nekazariek Brusela hartu dute politika bateratuaren eta Mercosurrekiko akordioaren aurka protesta egiteko

Lehen ordutik, milaka traktorek eta nekazarik hiriko auzo europarra blokeatu dute, Europar Batasuneko erakundeen politiken aurka protesta egiteko. Poliziarekin ere istiluak izan dira. Europako nekazaritza-sektorea kontuan hartzeko eta kalterik ez egiteko eskatu dute.

EAEko ekonomiaren hazkundea % 2,1ekoa izango da datorren urtean, Confebasken arabera

Confebaskek aurreikusten du BPGa % 2,1 haziko dela 2026an Euskal Autonomia Erkidegoan, nahiz eta egun dauden "arriskuek" % 1,7 eta % 2,6 arteko tartean egotea eragin dezaketen. Inbertsioan eta enpleguan dinamismo txikiagoa izatea espero du Confebaskek.

Bizumen gaineko kontrol gehiago izango dira 2026an, baina profesionalei eta enpresaburuei eragingo die soilik

Zerga Agentziak ordainketa digitalei buruz jasotzen duen informazioa indartuko du 2026tik aurrera, Bizumekin egindako eragiketak barne, baina neurria jarduera ekonomikora mugatuko da eta ez du eraginik izango partikularren arteko trukeetan.