Europako funtsekin "proiektu pribatuak" garatuko direla salatu dute ELAk eta LABek
Next Generataion EU suspertze plan europarraren kudeaketa "zentralizatuta" egongo dela deitoratu dute asteazken honetan ELA eta LAB sindikatuek, goizean egin dituzten agerraldi banatan. Ildo horretatik, oso kezkatuta agertu dira gaur egungo lan egoerarekin.
LAB sindikatuak suspertze plan horren izaera eta "kudeaketa zentralista eta iluna" salatu du, eta garapen "demokratikoago" baten "paradigma berri" baten eraikuntza aldarrikatu du, langileak lehenetsiko dituena korporazio pribatu handien aurrean.
Bilbon egindako agerraldian, Garbiñe Aranburu LABeko idazkari nagusiak, Endika Perez Gizarte Ekintzako idazkariak eta Precision Casting Bilbao (PCB) eta Aernnova euskal enpresetako langileek hartu dute parte, urtarrilean bi lan-erregulazio espediente iragarri ostean.
Perezek azaldu duenez, "Europako funtsen % 0,6 soilik erabiliko da zerbitzu publikoetan inbertitzeko", eta % 89,6 multinazional handiek "aurreikusita" zituzten "megaproiektuetarako" erabiliko da.
Ondorioz, Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak Next Generation EU planetik dirua jasotzeko aurkeztu dituzten proiektuei babesa ematea baztertu du sindikatuak.
LABen iritziz, Europako funtsen helburua "diru publikoa esku pribatuetan jartzea" da, eta Europar Batasunak "bizitzak erdigunean" jarriko dituela esateko "frogarik" ez dagoela gaineratu dute.
Testuinguru horretan, LABek bere "bost proposamen eraldatzaileak" ere aurkeztu ditu, "garapen demokratikoagoaren paradigma berria" eraikitzeko asmoz.
Lehentasun gisa, inbertsio publikoa handitzea eta diru publikoa jasotzen duten enpresen kontrol "politikoa eta ekonomikoa" eskatu du, enpleguari eustea eta enplegua "duina eta kalitatezkoa" izatea bermatzeko.
Horrez gain, zaintza lanen banaketa eta berrantolaketa eskatu du, ekoizpen eta kontsumo eredua "iraunkorrago" baterantz aldatzea, "enpresa batzuen mozkin neurrigabeak" mugatzea eta lanaldia 30 ordura murriztea.
Ondorioz, datozen asteetan LABek eragile politiko, sindikal eta sozialekin biltzeko ahaleginak egingo dituela iragarri du, "akordioak bilatzeko" eta "borroka fasea" zein "aktibazio soziala" bultzatzeko.
Bestalde, Europako berreraikitze funtsetatik espero den "milioika euroen kopurua" ez dela "espero bezain beste" izango ohartarazi du ELAk; izan ere, Espainiak jasotzen duenaren % 70 itzuli beharko du bere irabazi propioekin.
ELAren ustez, funts horiek "murrizketekin batera datoz"; izan ere, "Espainiako Estatua behartuta egongo da pentsioen sisteman erreformak egitera, lan-erreforma ez indargabetzera edo epe ertainean defizit publikoa kontrolatzeko neurriak hartzera, funts horiek jaso nahi baditu".
Gainera, ELAren arabera, "funts horiek enpresa handien proiektu pribatuei mesede egiteko sortu dira, horiek baitira digitalizazioan edo ustezko trantsizio ekologikoan inbertsio handiak egiteko gaitasuna duten bakarrak".
Euskadiren kasuan, ELAren iritziz, "dirua ez da zerbitzu publikoak indartzeko erabiliko", baizik eta "Iberdrola, Petronor, Sener, MCC edo Repsolen proiektuak finantzatzeko, azpiegitura handietarako eta krisi honetara ekarri gaituen eredu neoliberala errepikatzen duten proiektuetarako".
Sindikatuak azaldu duenez, bere azterketan ikusi du Europar Batasunak iragarritako "aurrekaririk gabeko kopurua" ez dela "hasieran espero zena bezain handia".
Gaineratu duenez, "Europako Banku Zentralaren arabera", Espainiako Estatuak (140.000 milioi euro jasoko dituela zenbatu dute) "baliabide propioen bidez jasoko dituen funtsen % 70 itzuli beharko du, eta, azkenean, 42.000 milioi euroko transferentzia garbiak izango dira".
ELAk adierazi duenez, funtsen kudeaketa "zentralizatuta" egongo da Gobernu zentralean, eta, ondorioz, "bertan behera" geratu da autonomia erkidegoek "erabakian eragiteko" duten gaitasuna.
Europako funtsak alde batera utzita, ELAk EAEko eta Nafarroako autonomia erkidegoetako enpleguaren datu negatiboak aztertu ditu txostenean, 2020an izandako koronabirusaren krisiaren ondorioz, eta azpimarratu du aldi baterako lan-erregulazioek "arindu" egin dutela enpleguaren suntsiketa, baina "epea amaitzen denean" langabeziak gora egin dezakeela ohartarazi du.
Zure interesekoa izan daiteke
Etxebizitza sailburuak dio gehiago eraiki behar dela
EITB DATAk ezagutzera emandako datuak aztertu ditugu Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agenda sailburuarekin. Dioenez, etxebizitza gehiago eraiki behar da, baina horretarako lurzorua behar da. Epeak murriztea ere helburutzat jarri du sailburuak eta hiruzpalau urtean emaitzak ikusiko direla ziurtatu du.
Azken hamarkadan, nabarmen handitu da hipotekarako eskatzen dugun diru-kopurua: % 30 gehiago
Azken hamarkadan, etxebizitza ordaindu ahal izateko hipoteken zenbatekoak gora egin du Euskadin, Nafarroan eta Espainian. Izan ere, 2024. urtean azken hamarkadako markak hautsi ditugu.
Etxebizitzen eraikuntza gelditu den arren... Salerosketen kopurua zifra historikoetan dago EAEn eta Nafarroan
Euskadi 80ko hamarkadako erritmoan ari da eraikitzen, eta, hala ere, maximo historikoak gainditu ditu etxeen salerosketa-kopuruari dagokionez. Hori lortzeko, batez ere, bigarren eskuko etxebizitzen merkatua ari da mugitzen: saltzen diren etxeen % 85 ez dira berriak.
Nolakoak dira eraikitzen ari diren etxebizitza berriak?
Eraikitzen diren etxebizitzetatik zenbat dira babestuak? Eta, libreak? Zenbat dira ohiko etxeibizitzak? Eta zenbat daude bizilagunik gabe? Galdera horiek eta beste batzuek EITB Dataren azken txostenean dute erantzuna.
Alokairuak gora egin du Hego Euskal Herrian: sei etxetatik batean horrela bizi dira
EITB Dataren arabera, azken hamarkadan, Euskadin, Nafarroan eta Espainian alokairuan bizi diren etxebizitzen ehunekoa sei puntu inguru igo da.
Metro koadroa duela hamar urte baino % 35 garestiagoa da gaur egun Euskadin
Albiste honen barruan aurkituko duzun mapa interaktiboan, nabigatu dezakezu bizi zaren eremu funtzionaleko metro koadroaren prezioa zein den jakiteko: Donostiak jarraitzen du ranking horren buruan, eta ondoren datoz Getxo, Donostialdea eta Mungialdea.
Kamioilariek protesta egin dute Iruñean, "Bidesariei ez" lelopean
Ehun kamioilari baino gehiago bildu dira protestan larunbat honetan Iruñean. Garraiolari nafarrak bidesariak "inposatzearen aurka" agertu dira, eta hauek eskatu dituzte: "bidezko fiskalitatea, azpiegituretan hobekuntzak, belaunaldien arteko erreleboa eta garraiolarien duintasun profesionala bermatuko duten neurri eraginkorrak".
Talgo % 9,7 igo da burtsan Sidenorrek konpainiaren % 30 erosi ondoren
Talgoren kotizazioa ordubete inguru egon da etenda ostiraleko saioan, konpainiak Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari Sidenorrek akzio-pakete hori erosi duela jakinarazi aurretik.
Sidenorren arabera, Talgok "etorkizuneko proiektu sendo batekin" ekin ahalko dio etapa berriari
Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria sailburuaren esanetan, euskal partzuergoak Talgoren % 29,76 erosteko sinatutako akordioa "mugarri oso garrantzitsua" da urtea amaitu aurretik operazioa gauzatu ahal izateko. EAJk euskal industriaren aldeko apustuaren erakusgarri gisa ospatu du operazioa; EH Bilduk, berriz, albiste ontzat jo du, nahiz eta izen aldaketa eskatuko duen eta beheranzko joera hartua duen euskal ekonomiarentzat lagungarria izatea espero du.
Talgo eta Sidenor, euskal industriaren bi erraldoi
Lehenengoa erreferentea da tren-sektorean; bigarrena, berriz, liderra da siderurgian.