Milaka lagun atera dira kalera Donostian, Bilbon eta Gasteizen, Osasungintza Publikoaren alde
Milaka pertsonak parte hartu dute "Osasungintza publikoaren alde" eta, bereziki, Lehen Arretan bizi den egoera salatzeko gaur eguerdian Donostian, Bilbon eta Gasteizen egin diren manifestazioetan. "Nik bai sinesten dut Osasungintza Publikoan" eta "Lan balditza duinen alde" lelopean, Bilbokoa izan da jendetsuena.
Osasungintza publikoa "jokoan" dagoela salatu dute sindikatu deitzaileek, ELAk, LABek, CCOOk, UGTk eta SATSEk eta Osakidetzari "benetako negoziazioa" eta "Lehen Arreta indartzeko epe luzerako plangintza sendoa" eskatu dizkiote. Lehen Mailako Arretako lau elkartek, Bizkaiko Medikuen Elkargoak, pentsiodunen mugimenduak zein EH Bildu, Ahal Dugu-Podemos eta Ezker Anitza alderdiek ere bat egin dute deialdiekin, milaka herritarrek bezala.
Bilbon, "Lan baldintza duinen alde. Nik bai sinesten dut osasun publikoan", oihukatu dute euskaraz eta gaztelaniaz ibilbidean zehar, "Kalitatezko osasun publikoaren alde", "Publikoa ez dago salgai, publikoa defenda dezagun","Auto ofizial gutxiago eta Lehen Arreta eta ospitale gehiago", "Osasungintza defenda dezagun" eta "zerbitzu publikoak indartu ditzagun" izan dira lelo entzunenak.
Gasteizen ere milaka pertsonak egin dute bat Osakidetzari baliabide gehiago eskatzeko deialdiarekin. "Lan-baldintza duinen alde" eta "Osasun arloan murrizketak egitea erabaki hilgarria da" zion lehen pankartak,"Langileen %60 behin-behinean" leloarekin batera.
Manifestazioan "aitzakia gutxiago, pertsonal gehiago", "Itxaron-zerrendek hil egiten dute", "Erreta gaude" edo "Osakidetza ez iezaguzu bizitza kendu" zioten kartelak eraman dituzte.
Manifestariek, distantziak errespetatzeko bi lerrotan lerrokatuta, Iñigo Urkulluren Gobernuaren aurkako oihuak egin dituzte, eta osasun publikoan egindako "murrizketak" iraultzeko eta Osakidetzako langileen lan-baldintzak hobetzeko eskatu dute.
Donostian ere milaka izan dira manifestazioan parte hartu dutenak, lelo ta mezu berdinekin.
"Osakidetzan langile eta baliabide falta egiturazkoa da"
Sindikatu deitzaileetako ordezkariek azaldu dutenez, Osakidetzak langile eta bitarteko faltarekin dituen arazoak "egiturazkoak" dira, eta "ez dira pandemiaren ondorio". Hala, Gotzone Sagardui Osasun sailburuari ohartarazi diote aurre egin ezean, mobilizazioak areagotuko dituztela, eta greba ere izan daitekeena.
Salatu dutenez, Euskadin osasun arloan BPGari dagokionez egindako inbertsioak ( % 4,9) behera egin du azken hamarkadan, eta Europako batez bestekoaren ( % 7) eta Espainiakoaren ( % 6) azpitik dago. ELAk kritikatu du, bitartean, "osasun-aseguru pribatuen kontratazioan zifra errekorra" dagoela Euskadin.
Halaber, Osakidetzak pandemiari aurre egiteko erabili duen politika arbuiatu dute, "batez ere urritik, 4.000 profesionalen kontratuak berritu ez direlako, anbulatorioetako ordutegiak murriztu direlako, Etengabeko Arretarako Guneak itxi direlako, txertodromoak desegin direlako eta aztarnariak ahalik eta gehien murriztu direlako".
Pilar Mendia Satse erizainen sindikatuko bozeramaileak euskal osasun publikoan egindako inbertsioa Europako batez bestekoaren parekoa izatea eta BPGren % 7ra iristea eskatu du, baita lehen mailako arretara % 25 bideratzea eta 3.000 erizain gehiago kontratatzea ere.
"Ezin da ulertu dauzkagun zifra izugarri hauekin logikaren kontrako norabidean doazen erabakiak hartzea. Lehenengo 'autotesta' izan da, gero 'autorrastreoa', bajen 'autogestioa' eta orain osasun zentro batzuek ordutegiak murrizten dituzte ", kritikatu du.
Igor Eizagirre ELAko ordezkariaren ustez, "Pandemia osasun publikoa desegiteko aitzakia da". Pandemia betean, osasun arloko aurrekontua "duela 10 urtekoa baino txikiagoa da, eta 2022koa ere aurreko urtekoa baino txikiagoa" da, salatu du Eizagirrek, eta azpimarratu du horren atzean "erabaki politiko bat dagoela osasun pribatuaren alde egiteko".
Osakidetza "EAEko ABLE handiena da gaur egun", aldi baterako 24.000 langilerekin, plantillaren % 58 hain zuzen ere. 9.000 langilek baino gehiagok, batez beste 8 urte daramatzate aldi baterako kontratuarekin.
ELAk Osakidetzan "1.000 pertsona baino gehiago" premiaz kontratatzea, langileak lehen egunetik ordezkatzea eta plantillak indartzea eskatzen du, "jokoan dagoena osasun publikoa delako".
LABek Osakidetza osoaren "kolapsoa" eta "egiturazko defizita" salatu ditu, langileen lan-baldintzak okertzen dituelako eta herritarrei kalte egiten dielako. "Aurrekaririk gabeko eraso global honi herri gisa erantzun behar diogu", adierazi du sindikatu abertzaleak.
Antzeko adierazpenak egin ditu Iñigo Garduño CCOOko ordezkariak, eta osasun publikoa "ongizate-estatuaren funtsezko zutabea" dela esan du, baina "urteetako murrizketen" eta "covidaren agerpenaren" ondoren, "kolapsatu egin da". "Europar Batasuneko batez bestekoa baino gutxiago inbertitzen dugu osasunean, eta plantilla indartzea eta bitarteko gehiago behar ditugu". Aztarnari gabezia eta ordutegien murrizketak ere salatu ditu.
UGTtik, Ana Vazquezek adierazi du Osakidetzako profesionalak "akituta, agoniko eta nekatuta" daudela, eta erabiltzaileek ere "krisi" hori pairatzen dutela. "Osasun-zentroetako ordutegiak murrizten dira, kontsultak atzeratzen dira, aurrez aurrekoak telefono bidezkoak izatera pasatzen dira, larrialdiak kolapsatu egiten dira...". Aldaketarik ematen ez bada, "borroka areagotu" egingo dela azpimarratu du.
Albiste gehiago ekonomia
Jaurlaritzak onartu egin du Araban bi eguzki-parke eraikitzea, bata Agurainen eta bestea Arespalditzan
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariak ostegun honetan argitaratu du bi proiektuek ingurumen baimena lortu dutela. Instalazioek 32 hektareako azalera eta 20 megawatteko potentzia izango dute.
EHNE sindikatuak salatu du Nafarroako Gobernuak urratu egin duela suteei aurre egiteko hitzartutako protokoloa
Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko lehen sektoreko hainbat jarduerei ezarri dien murrizketa-sortak hautsak harrotu ditu. Hala, EHNE laborarien sindikatuak protesta egin du astearte honetan, salatzeko Barne Departamentuak urratu egin duela hitzartua zuten suteen kontrako protokoloa.
Trumpen muga-zergek 400 milioi inguruko eragina izango lukete Euskadin, eta 73 milioi ingurukoa, Nafarroan
Bi lurraldeek dituzten esportazio-kopuruak direla eta, merkataritza-gerrak hainbat ondorio utziko lituzke Hego Euskal Herrian. Sektore kaltetuenak automobilgintza, makina-erremintagintza, altzairugintza eta ardogintza dira.
Udan egiten dira dendetako lapurreten % 26, eta ardoa, hestekiak eta aurpegiko kremak lapurtzen dira gehien-gehien
Jan-edatekoak daude Nielsenek egindako Estatu mailako rankingaren buruan. Horien atzetik zaintza pertsonalerako produktuak daude.
Debekatu egin dituzte zenbait nekazaritzako lan Nafarroan, sua dela eta
Nafarroako lurralde osoan debekatuta egongo da lurzoru urbanizaezinean nekazaritzako, basogintzako eta beste edozein motatako jarduerak egitea, baldin eta sua, makinak edo ekipoak erabiltzen badituzte eta horien funtzionamenduak baso-suteak eragin baditzake leherketen, txinparten edo deskarga elektrikoen bidez.

Etxebizitzen salerosketa-kopurua % 29 igo zen ekainean Euskadin
2.314 da eragiketen zenbatekoa. Interes-tasek behera egin dute, eta horrek finantzaketa merkatzea eragin du.
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.