Milaka lagun atera dira kalera Donostian, Bilbon eta Gasteizen, Osasungintza Publikoaren alde
Milaka pertsonak parte hartu dute "Osasungintza publikoaren alde" eta, bereziki, Lehen Arretan bizi den egoera salatzeko gaur eguerdian Donostian, Bilbon eta Gasteizen egin diren manifestazioetan. "Nik bai sinesten dut Osasungintza Publikoan" eta "Lan balditza duinen alde" lelopean, Bilbokoa izan da jendetsuena.
Osasungintza publikoa "jokoan" dagoela salatu dute sindikatu deitzaileek, ELAk, LABek, CCOOk, UGTk eta SATSEk eta Osakidetzari "benetako negoziazioa" eta "Lehen Arreta indartzeko epe luzerako plangintza sendoa" eskatu dizkiote. Lehen Mailako Arretako lau elkartek, Bizkaiko Medikuen Elkargoak, pentsiodunen mugimenduak zein EH Bildu, Ahal Dugu-Podemos eta Ezker Anitza alderdiek ere bat egin dute deialdiekin, milaka herritarrek bezala.
Bilbon, "Lan baldintza duinen alde. Nik bai sinesten dut osasun publikoan", oihukatu dute euskaraz eta gaztelaniaz ibilbidean zehar, "Kalitatezko osasun publikoaren alde", "Publikoa ez dago salgai, publikoa defenda dezagun","Auto ofizial gutxiago eta Lehen Arreta eta ospitale gehiago", "Osasungintza defenda dezagun" eta "zerbitzu publikoak indartu ditzagun" izan dira lelo entzunenak.
Gasteizen ere milaka pertsonak egin dute bat Osakidetzari baliabide gehiago eskatzeko deialdiarekin. "Lan-baldintza duinen alde" eta "Osasun arloan murrizketak egitea erabaki hilgarria da" zion lehen pankartak,"Langileen %60 behin-behinean" leloarekin batera.
Manifestazioan "aitzakia gutxiago, pertsonal gehiago", "Itxaron-zerrendek hil egiten dute", "Erreta gaude" edo "Osakidetza ez iezaguzu bizitza kendu" zioten kartelak eraman dituzte.
Manifestariek, distantziak errespetatzeko bi lerrotan lerrokatuta, Iñigo Urkulluren Gobernuaren aurkako oihuak egin dituzte, eta osasun publikoan egindako "murrizketak" iraultzeko eta Osakidetzako langileen lan-baldintzak hobetzeko eskatu dute.
Donostian ere milaka izan dira manifestazioan parte hartu dutenak, lelo ta mezu berdinekin.
"Osakidetzan langile eta baliabide falta egiturazkoa da"
Sindikatu deitzaileetako ordezkariek azaldu dutenez, Osakidetzak langile eta bitarteko faltarekin dituen arazoak "egiturazkoak" dira, eta "ez dira pandemiaren ondorio". Hala, Gotzone Sagardui Osasun sailburuari ohartarazi diote aurre egin ezean, mobilizazioak areagotuko dituztela, eta greba ere izan daitekeena.
Salatu dutenez, Euskadin osasun arloan BPGari dagokionez egindako inbertsioak ( % 4,9) behera egin du azken hamarkadan, eta Europako batez bestekoaren ( % 7) eta Espainiakoaren ( % 6) azpitik dago. ELAk kritikatu du, bitartean, "osasun-aseguru pribatuen kontratazioan zifra errekorra" dagoela Euskadin.
Halaber, Osakidetzak pandemiari aurre egiteko erabili duen politika arbuiatu dute, "batez ere urritik, 4.000 profesionalen kontratuak berritu ez direlako, anbulatorioetako ordutegiak murriztu direlako, Etengabeko Arretarako Guneak itxi direlako, txertodromoak desegin direlako eta aztarnariak ahalik eta gehien murriztu direlako".
Pilar Mendia Satse erizainen sindikatuko bozeramaileak euskal osasun publikoan egindako inbertsioa Europako batez bestekoaren parekoa izatea eta BPGren % 7ra iristea eskatu du, baita lehen mailako arretara % 25 bideratzea eta 3.000 erizain gehiago kontratatzea ere.
"Ezin da ulertu dauzkagun zifra izugarri hauekin logikaren kontrako norabidean doazen erabakiak hartzea. Lehenengo 'autotesta' izan da, gero 'autorrastreoa', bajen 'autogestioa' eta orain osasun zentro batzuek ordutegiak murrizten dituzte ", kritikatu du.
Igor Eizagirre ELAko ordezkariaren ustez, "Pandemia osasun publikoa desegiteko aitzakia da". Pandemia betean, osasun arloko aurrekontua "duela 10 urtekoa baino txikiagoa da, eta 2022koa ere aurreko urtekoa baino txikiagoa" da, salatu du Eizagirrek, eta azpimarratu du horren atzean "erabaki politiko bat dagoela osasun pribatuaren alde egiteko".
Osakidetza "EAEko ABLE handiena da gaur egun", aldi baterako 24.000 langilerekin, plantillaren % 58 hain zuzen ere. 9.000 langilek baino gehiagok, batez beste 8 urte daramatzate aldi baterako kontratuarekin.
ELAk Osakidetzan "1.000 pertsona baino gehiago" premiaz kontratatzea, langileak lehen egunetik ordezkatzea eta plantillak indartzea eskatzen du, "jokoan dagoena osasun publikoa delako".
LABek Osakidetza osoaren "kolapsoa" eta "egiturazko defizita" salatu ditu, langileen lan-baldintzak okertzen dituelako eta herritarrei kalte egiten dielako. "Aurrekaririk gabeko eraso global honi herri gisa erantzun behar diogu", adierazi du sindikatu abertzaleak.
Antzeko adierazpenak egin ditu Iñigo Garduño CCOOko ordezkariak, eta osasun publikoa "ongizate-estatuaren funtsezko zutabea" dela esan du, baina "urteetako murrizketen" eta "covidaren agerpenaren" ondoren, "kolapsatu egin da". "Europar Batasuneko batez bestekoa baino gutxiago inbertitzen dugu osasunean, eta plantilla indartzea eta bitarteko gehiago behar ditugu". Aztarnari gabezia eta ordutegien murrizketak ere salatu ditu.
UGTtik, Ana Vazquezek adierazi du Osakidetzako profesionalak "akituta, agoniko eta nekatuta" daudela, eta erabiltzaileek ere "krisi" hori pairatzen dutela. "Osasun-zentroetako ordutegiak murrizten dira, kontsultak atzeratzen dira, aurrez aurrekoak telefono bidezkoak izatera pasatzen dira, larrialdiak kolapsatu egiten dira...". Aldaketarik ematen ez bada, "borroka areagotu" egingo dela azpimarratu du.
Zure interesekoa izan daiteke
Kamioilariek protesta egin dute Iruñean, "Bidesariei ez" lelopean
Ehun kamioilari baino gehiago bildu dira protestan larunbat honetan Iruñean. Garraiolari nafarrak bidesariak "inposatzearen aurka" agertu dira, eta hauek eskatu dituzte: "bidezko fiskalitatea, azpiegituretan hobekuntzak, belaunaldien arteko erreleboa eta garraiolarien duintasun profesionala bermatuko duten neurri eraginkorrak".
Talgo % 9,7 igo da burtsan Sidenorrek konpainiaren % 30 erosi ondoren
Talgoren kotizazioa ordubete inguru egon da etenda ostiraleko saioan, konpainiak Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari Sidenorrek akzio-pakete hori erosi duela jakinarazi aurretik.
Sidenorren arabera, Talgok "etorkizuneko proiektu sendo batekin" ekin ahalko dio etapa berriari
Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria sailburuaren esanetan, euskal partzuergoak Talgoren % 29,76 erosteko sinatutako akordioa "mugarri oso garrantzitsua" da urtea amaitu aurretik operazioa gauzatu ahal izateko. EAJk euskal industriaren aldeko apustuaren erakusgarri gisa ospatu du operazioa; EH Bilduk, berriz, albiste ontzat jo du, nahiz eta izen aldaketa eskatuko duen eta beheranzko joera hartua duen euskal ekonomiarentzat lagungarria izatea espero du.
Talgo eta Sidenor, euskal industriaren bi erraldoi
Lehenengoa erreferentea da tren-sektorean; bigarrena, berriz, liderra da siderurgian.
Sidenor buru duen partzuergoak Talgoren % 29,76ren erosketa itxi du 156 milioiren truke
Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalak (CNMV) behin-behinean eten du Talgoren kotizazioa, Sidenorrek gidatutako partzuergoak Pegasorekin sinatutako akzioen salerosketa-kontratua sinatu ondoren. Eragiketak otsailean lortutako aurreakordioa berretsi du, eta erosketaren azken faseari ekin dio.
Bizkaiko hegoaldeko trenbide-saihesbidearen obrak urtea amaitu baino lehen hasiko dira
Eusko Jaurlaritzako Mugikortasun Jasangarriaren sailburu Susana Garcia Chuecak azaldu duenez, obrak amaitutakoan merkantzia-trenek ez dute Santurtzi, Portugalete, Sestao eta Barakaldo zeharkatu beharko. "Aldiriko trenek bakarrik zirkulatuko dute, iberiar zabalera baitute trenbide horiek", gaineratu du.
Angula-arrantza denboraldia hastear, Bizkaiko eta Gipuzkoako arrantzaleak lehorrean
Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi du aurtengo angularen arrantza-kanpaina, espeziea galtzear dagoela argudiatuta. Hala, urtebetean, gutxienez, ezingo da angularik harrapatu Bizkaiko eta Gipuzkoako ibaietan. Euskadiko Anguleroen Elkarteak salatu du Europa osoan arrantzatuko dutela angula, Euskal Autonomia Erkidegoan izan ezik.
“Ipar Euskal Herrian, Asturiasen, Kantabrian… Europa osoan ari dira angula arrantzatzen, EAEn izan ezik”
Angula denboraldia hastear den honetan, Gipuzkoako eta Bizkaiko arrantzaleek ezin izango dute angula arrantzatu, Jaurlaritzaren debekua dela eta. Unai Eizagirre Anguleroen Elkartearen lehendakariak onartu du angularen egoera ez dela ona, baina kritikatu du debekua Euskal Autonomia Erkidegoan soilik ezarri dela, eta, bien bitartean, Asturiasen, Galizian... angula arrantzatzen ari direla. Eurak soluzioaren parte direla nabarmendu dute, eta, Frantziako eredua jarri dute mahai gainean.
Gobernantza Sailak 167,5 milioi bideratuko ditu 2026an Administrazioa arinagoa izan dadin
Gainera, Ubarretxena sailburuak iragarri duenez, Eusko Jaurlaritzak 2023, 2024 eta 2025eko Lan Eskaintza Publikoak batuko ditu, eta guztira 1.700 plaza aterako ditu Administrazio Orokorrean, baina ez da deialdi bakarra egingo, eskalen arabera deituko dira.
Eusko Jaurlaritzak 8 ikuskatzaile gehiago kontratatuko ditu etxebizitza turistikoen gaineko kontrola areagotzeko
Javier Hurtado Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko sailburuak bere sailari dagokion datorren urteko aurrekontu-proiektua aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean. Guztira, 56,5 milioi euroko aurrekontua izango du, aurten baino % 2 gutxiago.