Energia garbi eta mugagabea sortzeko fusio nuklearrean mugarri historikoa iragarri du AEBk
Iragan abenduaren 5ean, Kalifornian egoitza duen Lawrence Livermore laborategi nazionalak egin zuen lorpena, lehen aldiz, fusio bidez kontsumitutako energia baino gehiago sortuta. "Hau hasiera besterik ez da", esan du Jennifer Granholm AEBko Energia idazkariak prentsaurreko batean.
Aurkikuntza aurrerapauso handia izango dela dirudi, baina urteak beharko dituzte oraindik energia mota hori merkaturatzeko. Hori horrela, ikusteke dago noiz izango den eskura erregai fosilak bazter utzi, eta klima aldaketa geldiarazteko beharrezkoa den energia garbi nahikoa.
Segurtasun Nuklearreko Administrazio Nazionaleko (NNSA, ingelesez) idazkariorde Jill Hrubyk hedabideen aurrean adierazi duenez, abenduaren 5ean, zientzialariek fusio nuklearra energia irabazi garbiarekin lortu zutenean, "egun garrantzitsua izan zen zientziarentzat".
"Fusio kontrolatuko esperimentu batean su hartzea 60 urteko garapen, ingeniaritza eta esperimentazio ikerketa globalaren ondoren datorren lorpena da", adierazi du Hrubyk.
192 laser, arto-krispeta baten tamainako helburu baten aurka
Azaldu duenez, balentria hori lortzeko, zientzialariek 192 laser zuzendu zituzten arto-krispeta baten tamainako helburu baten aurka, zehazki, deuteroia eta tritoia zituen kapsula baten aurka, 3 milioi Celsius gradutan.
Horrela, "izar baten baldintzak labur simulatu zituzten eta su hartzea lortu zuten", adierazi du Hrubyk.
Hala ere, Kim Budil Kaliforniako laborategiko zuzendariak zehaztu du oraindik "oztopo esanguratsuak" daudela merkaturatzeko.
"Hau behin erre den kapsula bat besterik ez da izan, eta fusio komertzialeko energia izateko kapsula asko behar dira minutuko fusioko su hartze batzuk sortzeko", onartu du Budilek.
Zentzu horretan, fusio nuklearrarekin funtzionatuko duen instalazio elektriko bat eraikitzeko "hamarkada gutxi batzuk" beharko direla kalkulatu du.
Azkenik, Marvin Adams Defentsa Programetarako NNSAren administratzaileordeak gogorarazi du fusioa "arma nuklear modernoen funtsezko prozesua" dela eta "energia garbi ugari sortzeko ahalmena" duela.
Ziurtatu duenez, aurkikuntza horri esker, laborategiko esperimentuak egin ahal izango dira, NNSAk armak kentzeko programei laguntzeko, "froga nuklearrik gabe, lehergailuak zartarazi beharrik gabe".
Zure interesekoa izan daiteke
Espainiako Gobernuak gutxieneko pentsioak % 7 igo eta autonomoen kuotak luzatuko ditu 2026rako
Urteko azken bileran erabaki dute ere, besteak beste, bizitzeko gutxieneko diru-sarrera % 11,4 handitzea.
Noël d'Anjou sailburuak nabarmendu duenez, aurrekontuek "norabide argia markatzen dute etorkizuneko Euskadirantz"
Aurrekontuak onartzeko bozketaren ostean, Noël d’Anjou Ogasun eta Finantza sailburuak berretsi du horiek zerbitzu publikoak indartzen dituztela eta “pertsonak erdigunean jartzen” dituztela, kontu “arduratsuak” eta “konprometituak" direlako herritarren arazoekin, eta “etorkizuneko Euskadirantz norabide argia" markatzen dutela.
Eusko Legebiltzarrak 2026rako aurrekontuak onartu ditu, oposizio osoaren ezezkoarekin
Gobernuko kideen (EAJ eta PSE-EE) gehiengo absolutuari esker egin dute aurrera, eta aurrekontuak 16,3 milioi eurokoak izango dira, aurtengoak baino % 4,1 gehiago.
Greba deitu dute Legutioko Metal Groupen, eta protestak egingo dituzte Abadiñon, 139 kaleratze eragingo dituen EEEa salatzeko
Enplegu-erregulazioko espedientean, Lebarioko (Abadiño) lantegia ixtea proposatzen dute, eta bertako 48 langileak kaleratzea. Legutioko lantegiko 91 behargin ere botako dituzte.
2025ean, EAEko 4.000 gaztek hilean 300 euroko laguntza eskatu dute emantzipatzeko
Gaur egun, Euskadiko 25-29 urteko gazteen % 32,8 soilik daude emantzipatuta. Gazteek uste dute beren kontura bizitzeko adin egokiena 23,3 urte dela, baina emantzipatzeko batez besteko adina 29,7 urte inguru da.
Iberdrolaren arabera, Trumpen aginduak ez du AEBko itsas parke eolikoaren % 80an eraginik izango
Konpainia elektrikoak zehaztu duenez, AEBko Gobernuak agindutako eteteak eraikitzen ari diren proiektuei baino ez die eragiten, eta Vineyard Wind parkearen zati handiena martxan dago; izan ere, Massachusettseko kostaldearen aurrean energia ekoizten ari dira honezkero.
Jauregi: "Txikitasunetik, euskal patzuergoen eredua oso gurea da; hori da bidea handiei aurre egin ahal izateko"
Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburua Radio Euskadiko Boulevard saioan izan da, eta albiste ekonomikoen inguruko hausnarketa egin du.
Kutxa Fundazioak uko egin dio Ayesaren erosketarekin bat egiteari, EAJren eta Elkarrekin Podemosen botoekin
Boto bakar bateko aldearekin ebatzi da euskal partzuergoarekin batzeko erabakia; alegia, Eusko Jaurlaritzak, BBK Fundazioak eta Indar funtsak osatutako taldearekin bat egitea.
Trumpen Gobernuak bertan behera utzi ditu itsasoko bost proiektu eoliko, tartean Iberdrolak AEBn duen lehen instalazio handia
"Gerra Departamentuak identifikatutako segurtasun nazionalerako arriskuengatik" hartu du erabakia Exekutiboak. "Estatu Batuetako Gobernuaren betebehar nagusia estatubatuarrak babestea da", argudiatu dute.
Petronorreko aldagelen aldaketa baliogabetu du Bilboko epaitegi batek
Enpresak iragarri du auzitegiaren erabakiaren aurkako errekurtsoa aurkeztuko duela.