Nolako laguntza jasotzen dute Europako gainerako herrialdeetan jaioberrien gurasoek?
Seme edo alaba bat izateko orduan, ez da gauza bera Europar Batasuneko herrialde batean edo beste batean izatea. Badakigu zer laguntza ematen zaizkien familiei Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan, edota, oro har, Espainiako Estatuan edo Frantziakoan, haur bat jaiotzen denean, baina nolakoak dira laguntza horiek Europako gainerako herrialdeetan? Zenbat irauten du, adibidez, amatasun- edo aitatasun-baimenak?
Zalantzarik gabe, Bulgaria eta Kroazia daude zerrendaren lehen postuetan. Bulgariako amek amatasunagatiko 58 asteko baimena dute. 6 hilabetera, amak aitari eman diezaioke bajaren gainerako egunak. Aitatasun-baja, ordea, 15 egunekoa da soilik. Seme edo alabagatiko laguntzari dagokionez, Bulgariako familiei 115 euro ematen zaizkie hilean, haurra adinez nagusia izan arte.
Kroazian, ere, amatasun-baimena 58 astekoa da, eta soldataren % 100 kobratzen da. Herrialde horretan, aitek 16 asteko baimena dute, eta familiek 120 euroko laguntza kobratzen dute seme-alaba bakoitzeko, 18 urte bete arte.
Erresuma Batuko amek, berriz, 52 asterako eskubidea dute, eta aitek bi asteko baimena baino ez dute. Familiek 175 libera jasotzen dituzte gehienez seme edo alaba bakoitzeko astero, eta 300 libera bi badituzte.
Atzetik Suedia dago. Gurasoek, elkarrekin 480 eguneko baimena (68 aste) hartzeko eskubidea dute, eta horietako 12 aitatasun- eta amatasun-baimenak dira. Suediako familiek 115 euroko laguntza jasotzen dute hilean, haurra adin-nagusitasunera iritsi arte.
Greziari dagokionez, amatasun-baja 43 astekoa da, baina aitek ez dute inolako baimenik semea edo alaba jaiotzeagatik. Txekiar Errepublikan, amek 36 asteko baja dute, eta aitek 10 egunekoa, eta Eslovakian, 34 astekoa da amatasun baimena; hau da, zortzi hilabetekoa.
Irlandan amatasun-prestazioa 26 astez ordaintzen da, eta gurasoek bi aste dituzte. Jaiotzagatiko laguntzei erreparatuz gero, 18 urtetik beherako seme-alaba bakoitzeko 29,80 euroko osagarria ordaintzen da.
Danimarkaren kasua desberdina da. Herrialde horretan, gurasoek urtebeteko baimena dute bien artean banatzeko; amak gutxienez 18 aste hartu behar ditu, eta aitak 14 egun. Gobernuak 140 euroko diru-laguntza ematen du haur bakoitzeko, adin nagusitasunera iritsi arte.
Poloniako amek sei hilabeteko amatasun-baimena dute, soldataren % 100arekin, baina beste sei hilabete luza ditzakete hala nahi badute, jaso beharreko soldataren ehunekoa murriztuz. Aitak 2 aste ditu.
Finlandian, bikoteko bi kideek jaiotzaren ondorengo baja-egun berberak izateko eskubidea dute: guztira 164 egun (23 aste baino gehixeago), eta horietako 69 egun bakarrik pasatu ahal izango dizkiote beste gurasoari. Gainera, familiek hilean 100 euro inguru jasotzen dituzte seme-alaba bakoitzeko, 17 urte bete arte, eta kopuru hori handituz doa seme-alaba gehiago izan ahala.
Alemaniako emakumeek, berriz, 14 asteko baimena dute. Horren ostean, ordea, haurra zaintzeko eszedentzia hartzeko eskubidea dute haurrak hiru urte bete arte. Gainera, Estatuak laguntza ekonomikoa ematen du haurrak 14 hilabete bete arte; 194 euro hilean lehen eta bigarren seme-alabengatik, 200 euro hirugarren haurragatik eta 225 euro laugarrenagatik.
Sei hilabetetik beherako amatasun-baimenak dituzten herrialdeak
Sei hilabete baino gutxiagoko amatasun-bajak dituzten herrialdeen artean Hungaria dago. 24 aste dituzte amek (bost hilabete eta erdi pasatxo) eta bat aitek. Seme-alaba bakoitzeko laguntzak gero eta handiagoak dira: 32 euro hilean, seme-alaba bat izatera; 40 euro hilean haur bakoitzeko, 2 badira; eta 106 euro hilean, 3 seme-alaba edo gehiago izanez gero.
Atzetik datoz Italia (5 hilabeteko baimena amarentzat eta 5 egunekoa aitarentzat), Portugal (ia bost hilabeteko amatasun-baja) edo Estonia (140 eguneko baja du, lau hilabete eta erdi baino zertxobait gehiago). Azken horretan, aitek astebeteko baimena dute. Estoniarrek 60 euro jasotzen dituzte lehen semeagatik edo alabagatik, beste 60 bigarrenagatik, eta 100 euro hirugarrenagatik.
Errumania, Austria, Herbehereak, Frantzia eta Espainia herrialdeetan, amatasun-bajak ere bost hilabetetik beherakoak dira.
Austrian, 16 aste dituzte amatasun-bajan (lau hilabete baino zertxobait gutxiago). Herrialde horretan, aitek amek baino baimen-egun gehiago dituzte; izan ere, aitek urtebete eta 3 urte arteko baja har dezakete; emakumeek, berriz, 112 egun dituzte. Errumanian, 126 egun dira (lau hilabete pasatxo) bi gurasoentzat.
Herbehereetan, amatasun-baja 16 astekoa da, eta aitak bi aste ditu. Espainian ere, 16 asteko baimena dute emakumeek, eta aiten baimenak ere iraupen bera du. Frantzian, amatasun-baja 16 astekoa da, eta aitatasun-baja 11 egunekoa. Frantziako familiek 184 euro jasotzen dituzte seme-alaba bakoitzeko, eta zenbateko hori hazi egiten da seme-alaben kopuruak gora egin ahala.
Zipreri dagokionez, amek 14 asteko baja dute; aitek, berriz, egun libre bat aukeratu dezakete eginbeharrekoak egiteko (etxez aldatzeko baimenaren baliokidea). Luxenburgon, amatasun-baja 112 egunekoa da, lau hilabete baino zertxobait txikiagoa, eta aitek ez dute baimen-egunik.
Belgika ere zerrendaren atzealdean dago; izan ere, amek 14 asteko amatasun-baja dute soilik, eta aitek 10 eguneko baimena baino ezin dute hartu. Seme-alabengatiko laguntzei dagokienez, Belgikako familiek 112 euro jasotzen dituzte lehen semeagatik edo alabagatik, eta 290 euro laugarrenagatik.
Azkenik, Eslovenia da baimen-egun gutxien dituen herrialdeetako bat: 84 egun (hiru hilabete baino gutxiago) amarentzat eta 11 aitarentzat.
Albiste gehiago gizartea
Bilboko Konpatsek eraso sexisten aurkako elkarretaratzea egin dute
Arriaga Antzokiaren aurrean egindako elkarretaratze jendetsu batean, Bilboko Konpartsek azken egunetan izandako eraso sexisten aurka egin dute. Aste Nagusiaz gozatzeko gonbitea luzatu diete herritarrei, baina erasotzaileei etxean geratzeko eskatu diete.
Antonio Aretxabala, geologoa: "Mendia ustiatzen duen jendeak zaindu behar du"
Antonio Aretxabala geologoak adierazi du bereizi egin behar direla basoa ekosistema gisa eta mendia industria-ustiapen gisa, hortxe baitago arriskua. Ohartarazi du hurrengo uholdeak okerragoak izango direla inguruan, lurra higatuta dagoelako. Ohartarazi du, gainera, norbaitek baso-sute batetik onura ateratzea arriskutsua dela.
Txupinerek ere egun handia dute Aste Nagusian!
Bilboko Aste Nagusiko txupinerak gaur eguerdian bildu dira, urtero bezala, Areatzako ohiko ongietorria egiteko. Guztiek txupinak bota dituzte berriro, euren uniformea jantzita, Malu Crespok duela 40 urte jantzi zuen jaka gorri tipikoarekin.
Gizon bat atxilotu dute Gasteizen, bikotekidea etxeko hozkailuaren kontra bultzatu eta mugikorra botatzeagatik
Eraso matxista asteazken arratsaldean jazo zen, Pilar auzoko etxe batean. Emakumeak hematoma bat zuen aurpegian.
Carlos Uriagereka (Bizkaiko Baso Zerbitzua): “Suteen mehatxupean zegoen herri bat salbatzeko aukera izan dugu”
Bizkaitar profesional ugari izan dira Leongo Casasuertes herrian, astelehenetik Gaztela eta Leonen penintsulako ipar-mendebaldea kiskaltzen duten suteak itzaltzen laguntzen. Carlos Uriagereka, Bizkaiko Aldundiko Baso Zerbitzuaren buruak adierazi du gogorra izan dela, baina pozik itzuli direla Euskal Herrira, lortu dutelako suebakiak eginez sutea kontrolatu eta bizilagunak etxera itzultzea.
Rozalen musikariak liluratu egin ditu Bilbon bildutako zaleak
Albaceteko artistak kontzertua egin du, bart, Europa Parkeko eszenatokian.
Gizon bat ikerketapean, autoa mozkor eta gidabaimenik gabe gidatzeagatik, bi bidaiari gorputza sabaitik ateratzen ari zirela, Iruñean
23 urteko gidaria bide-segurtasunaren aurkako delitu batengatik ikertu dute. Autoan zihoazen bi bidaiariak ere salatu dituzte, segurtasun-uhalik gabe zihoazelako, mugikorrarekin grabatzen.
Baso-suteek 350.000 hektarea baino gehiago erre dituzte abuztua hasi denetik, Espainian
Oraindik, hogei bat su daude aktibo Gaztela eta Leonen, Galizian eta Extremaduran, eta haizea sua itzaltzeko lanak zailtzen ari da hainbat tokitan. Bien bitartean, azken orduetan Leongo iparraldean botatako euriak garrak kontrolatzen lagundu du Europako mendien inguruan. Bestalde, EAEtik sua itzaltzera joandako suhiltzaileek etxerako bidea hartu dute.
11 pertsona atxilotu dituzte Bilboko Aste Nagusiko bosgarren gauean; batek osasun-langileei eraso egin die
Atxiloketa gehienak indarkeriaz egindako ebasketekin eta lapurretekin lotuta daude. Dena dela, beste delitu batzuk ere jazo dira, eta gizon bat ere atxilotu dute emakume bati ukituak egitea leporatuta.
Hona hemen Faltzesko Piloneko bosgarren entzierroko irudiak
Faltzesko Piloneko bosgarren entzierroak minutu bat eta 11 segundo iraun du, orain arteko bigarren entzierro luzeena izan da eta Eulogio Mateo de Carcarren zezenak izan dira protagonista. Hainbat eroriko eta estropezu izan dira ibilbidean zehar.