Minbiziaren diagnosi kopuruak % 10-20 artean egin zuen behera pandemiaren lehen urtean
Minbiziaren intzidentziak gorakada txiki bat izango du aurten 2021arekin alderatuta, 280.101 kasu berri atzemango baitira, Espainiako Onkologia Medikoko Elkartearen kalkuluen arabera. Hala ere, zenbaki horrek ez du barne hartzen pandemiak izan dezakeen eragina.
Minbiziaren Nazioarteko Egunaren atarian, astearte honetan "Minbiziaren zifrak Espainian" txostena aurkeztu dute Espainiako Onkologia Mediko Elkarteak (SEOM) eta Minbiziaren Erregistroen Espainiako Sareak (Redecan).
Jaume Galceran SEOMeko presidenteak prentsaurrekoan adierazi duenez, minbizia bahetzeko programek koronabirusaren eragina jasan zuten, eta, beraz, 2020an diagnostikatutako kolon eta bularreko minbizien kopurua espero zena baino txikiagoa izan zen.
Osakidetzak jakinarazi zuenez, adibidez, 2020an 1.897 tumore detektatzeari utzi zitzaion, pandemiak bularreko eta kolon-ondesteko minbizia bahetzeko programak aldatu zituelako. Izan ere, gaitz bakoitzaren xede-populazioaren % 54,4k eta % 39,1ek baino ez zuten deialdirik jaso.
Minbiziaren diagnosi kopuruak % 10 eta 20 artean egin zuen behera pandemiaren lehen urtean Espainian, baina azken kopurua ezingo da jakin erregistro guztiak prest egon arte.
"Zaila izan zen 2020ko martxotik ekainera bitarteko lehen olatuan, baina gero berreskuratu egin dugu", adierazi du Enriqueta Felip Espainiako Onkologia Mediko elkarteko presidenteak, prebentzioaren garrantzia azpimarratuz.
2022an maizen diagnostikatutako minbiziak honako hauek izango dira:
- Koloneko eta ondesteko minbizia (43.370 pertsona)
- Bularreko minbizia (34.750 pertsona)
- Biriketako minbizia (30.948 personas)
- Prostatako minbizia (30.884 pertona) eta gernu maskuriko minbizia (22.295 pertsona)
Oso atzetik leudeke, esaterako pankreako, giltzurruneko, aho-barrunbeko edo faringeko minbizia, besteak beste.
Gizonen artean 160.066 tumore atzemango dira, batez ere prostatakoak, kolon eta ondestekoak, biriketakoak eta gernu-maskurikoak (17.992); emakumeen artean, berriz, 120.035 tumore detektatuko dira, eta bularrekoak eta kolon eta ondestekoak izango dira batik bat.
Albiste gehiago gizartea
Auto-ilara luzeak sortu dira A-8 autobidean, Malmasinen, Donostiarako noranzkoan
Hiru ibilgailuren arteko istripua izan da tunelaren barruan, eta errei bat itxi dute.
Xabiertxok, 100 urte: "Uste dut gaur egungo hezkuntzak garai hartako ekosistema euskaltzale hori behar duela"
Duela 100 urte argitaratu zuen Ixaka Lopez Mendizabal tolosarrak “Xabiertxo”, haurrei euskaraz irakurtzen irakasteko liburua. Haritz Azurmendi Jakin Fundazioko kidea aritu da mendeurrenaren ospakizuna prestatzeko lanetan, eta liburuari buruzko bitxikeriak azaltzeaz gain, Xabiertxok Euskal Herriari egin dion ekarpenaren inguruan mintzatu da.
Milaka herritar atera dira kalera Palestinaren alde
Gazarako Mugimendu Globala Euskal Herriak deituta, Iruñean 18:30ean abiatu da manifestazio nagusia Merindadeen plazatik, eta Donostian, Gasteizen eta Bilbon, 19:00etan. Halaber, unibertsitateko ikasleek manifestazioak egin dituzte 12:00etan euskal hiriburuetan.
ES-Alert ohartarazpen sistema probatu du SOS Deiak zerbitzuak Balmasedan
Balmasedan zeuden mugikorrek ohartarazpen mezu bat jaso dute. Sistema honekin jakinaraziko zaio gizarteari hondamendiren baten arriskua. Balmasedan egindako probarekin eraginkortasun-maila ezagutu nahi izan da, behar izanez gero hobetu ahal izateko. Soinua entzun ondoren, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez idatzitako mezu bat jaso dute gailuetan, probaren berri emanez.
Berriro gelditu dira Gatika eta Capbreton arteko interkonexio elektrikoko itsaspeko kablearen obrak, Butroe ibaian isuria izan da eta
URA agentziak zehapen-espedientea ireki du Red Electricaren aurka, eta Gatika inguruan egiten ari ziren zulaketa-lanetako bat geldiaraztera behartu du, Butroe ibaiko erreka batean isurketa izan delako. Toxikotzat hartzen ez den substantzia bat isuri da, bentonita, baina ekosistemari kalte egiten dio.
Hasi da gripearen aurkako txertaketa-kanpaina, eta 75 urtetik gorakoei txerto indartua jarriko diete
"Zu zara funtsezko pieza gripea saihesteko. Jarri txertoa" lelopean, Osakidetzak hitzordua eskatzeko deia egin die pertsona zaurgarriei. Astelehenean hasiko dira txertatzen. Kalteberatzat jo ez dituztenek azarora arte itxaron beharko dute txertoa hartu ahal izateko.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak Sumud Flotillaren aurkako erasoa kaleetan salatzeko deia egin die euskal herritarrei
Plataformaren ustez, "ezinbestekoa da Israelen eta mendebaldeko konplizeen aurkako mobilizazioa eta borroka bultzatzen jarraitzea", eta bat egiten du Gazarako Mugimendu Globalak Euskal Herriko hiriburu eta udalerrietan egindako deialdiekin.
Renfek erabat berrezariko du Bilbo eta Santurtzi arteko larunbat eta igandeetako tren-zirkulazioa
Aste barruan, trenak ohiko ordutegiaren % 50eko maiztasunarekin dabiltza, behin-behinean, aldaketarik iragarri bitartean.
Elhuyarrek sei hizkuntzatan automatikoki bikoizteko plataforma sortu du
Elhuyar Fundazioak Euskal Herriko lehenengo bikoizketa automatikoko plataforma sortu eta martxan jarri du. Erreminta honekin ikus-entzunezko eduki bat sei hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa, ingelesa, galiziera eta katalana) bikoiztu daiteke eta jatorrizko ahotsak imitatzeko aukera ematen du. Tresna berria Aditu plataforman integratu da. Horrela, plataforma hau azpitituluak sortzeko plataforma izatetik automatikoki bikoizteko aukera ematera igaro da.
Bingen Zupiriaren arabera, segurtasunaren arloan "hainbat gertakari larri" izan dira aurten euskal gizartean
Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak ohartarazi duenez, "arazo sozial oso garrantzitsua" dago, urtarriletik abuztura 10 hilketa izan baitira Euskadin, bai eta emakumeen aurkako "hainbat motatako eraso asko" ere. Gainera, nabarmendu duenez, Euskadin "arma zuriak erabiltzera ohituta dauden eta gatazka asko sortzen dituzten pertsonak" egon badaudela "egiaztatu" ahal izan dute.