EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
Euskara, hizkuntza baino gehiago, euskal kultura-nortasunaren elementu egituratzailea da. Hizkuntzaren osasunari buruzko eztabaidak erakundeak eta kalea zeharkatzen dituen une honetan, 2024ko EAEko kultur programazioaren datuek euskarak bizitza publikoan duen tokiari buruzko erradiografia argigarria egiten dute. Kulturklik Eusko Jaurlaritzak bultzatutako erreferentziazko plataformaren erregistroetatik abiatuta, ikusi da EAEn egiten diren ia 20.000 kultura-ekitaldien erdiak inguru euskarazkoak edo elebidunak izan zirela. Tarte horren horren baita, ordea, lurralde-kontraste handiak daude.
Gipuzkoa, euskararen gotorlekua
Gipuzkoa da euskararen gotorleku nagusia kultur arloan. Zazpi eskualdeetatik seitan ekitaldien % 50 baino gehiago hizkuntza horretan egin ziren —euskaraz edo euskaraz eta beste hizkuntza batean. Donostialdeak, adibidez, kultura-eskaintza handia du —bertan 4.300 ekitaldi baino gehiago egiten dira urtean—, eta euskararen presentzia handia da: % 34,7 euskaraz egin ziren, eta % 15,4, ele bitan. Urola Kostan, Debagoienan eta Tolosaldean, berriz, % 50eko muga nabarmen gainditu zuten, eta lurraldea euskarazko kulturaren erreferente bihurtu.
Bizkaia: aniztasuna eta konpromiso desberdina
Bizkaian 8.600 ekitaldi baino gehiago izan ziren 2024an, eta egoera heterogeneoagoa da lurralde horretan. Zazpi eskualdeetatik bostek programatu zituzten ekitaldien erdiak euskaraz edo formatu elebidunetan. Enkarterrin eta Bilbo Handian, aldiz, erdarazko ekitaldiak nagusi izan ziren, tarte handiarekin nagusi izan ere.
Araba, gainditu gabeko ikasgaia
Arabak du erronkarik handiena. Eskualde bakar batek ere ez zuen gainditu euskararen aldeko % 50eko langa hori. Aiaraldea soilik hurbildu zen zifra horretara (% 49,8) bai euskarazko programazioa bai ele bitan egindakoa kontuan hartuta. Arabako Lautadan, Gasteiz barne hartuta, ekitaldien % 34 egin ziren euskaraz edo ele bietan: iaz erregistratutako 2550 ekitaldietatik soilik 490 izan ziren euskara hutsean, eta 254, ele bietan.
Zenbakiez haratago
Kulturan euskararen aldeko apustua ez da uniformea, baina aurrerapena ukaezina da. Bi ekitalditik bat (gutxi gorabehera) euskaraz egiteak, dela hizkuntza bakar gisa, dela gaztelaniarekin batera, argi islatzen du hura sustatzeko egiturazko konpromisoa egon badagoela. Hala eta guztiz ere, lurraldeen arteko kontrasteek agerian uzten dute konpromiso hori tokiko hizkuntza-errealitateetara egokitu beharra dagoela, eta oraindik ere euskararen presentzia indartzeko aukerarik badela.
Zure interesekoa izan daiteke
BiomaGUNEk ohartarazi du aspartamoa "kaltegarria" izan daitekeela bihotzerako eta garunerako
Aspartamoa pisua galtzen lagun dezakeen edulkoratzaile artifiziala da, baina azukrea baino 200 aldiz gozoagoa da.
Hego Euskal Herrian premiazko txertaketa baimendu dezala eskatu dio Espainiako Gobernuak Europar Batzordeari, dermatosi nodularrari aurre egiteko
Frantziako estatuarekiko mugatik hurbil dauden eskualdeetan txertatu nahi ditu Espainiako Gobernuak abelburu guztiak, hau da, Euskadin, Nafarroan eta Aragoin. Izan ere, azken orduetan foku gehiago agertu dira Frantziako Estatuan, mugatik hurbil, gainera. Neurri horren helburua da gaixotasunaren hedapena eten eta gainerako erkidegoetara ez iristea.
Osakidetzak markak hautsi ditu: 34 transplante egin dituzte azaroan Gurutzetako Ospitalean
Zentroak 25 giltzurrun-transplante eta 9 gibel-transplante egin ditu hilabetean, eta arlo horretan Estatuan eta nazioartean duen lidergoa sendotu du.
Esquadra Mossoek eta Guardia Zibilak IRTA-CReSA laborategiaren egoitza miatu dute, txerri-izurri afrikarra dela eta
Zero gunetik gertu dagoen eraikinean sartu dira gaur goizean, epailearen aginduz. Inguru hori susmopean dago, txerri-izurri afrikarra zabaltzea eragin omen zuen ihesaldi bat ikertzeko.
Mancisidor hautatu dute ararteko, EAJ, PSE-EE eta PPren babesarekin, eta EH Bilduren oposizioarekin
Haren aurrekoak, Manuel Lezertuak, ekainaren 19an formalizatu zuen karguari uko egin ziola, eta, harrezkero, Ines Ibañez de Maeztu izan da jarduneko arartekoa.
Hiru pertsona zauritu dira BI-637 errepidean, Erandion, hiru ibilgailuk eta autobus batek izandako istripuan
Ezbeharra 07:50 aldera gertatu da, eta ezkerreko eta erdiko erreiak itxi behar izan dituzte. Ondorioz, hiru kilometroko auto-ilarak sortu dira.
Bizkaibusen Mugi txartela erabilita ibili ahal izango da aurrerantzean
Horrela, hiru lurraldeetako edozein garraio-txartel (Bat, Barik eta Mugi) erabilita, erabiltzaileek Bizkaibusean ibiltzeko aukera izango dute, ordainketa-sistema integratu eta homogeneo baten bidez.
Albiste izango dira: EITB Maratoia, Talgo Euskadira itzuli da eta 2026rako aurreikuspen ekonomikoa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Baserritar jantziak, maileguan: “Sarerik ez duten familiak etortzen dira gehienbat”
Orioko Herri Ikastolan baserritar jantziak maileguan uzteko egitasmoa antolatu dute, bigarren urtez jarraian, "piztu eta eragin" ekimenaren baitan. Arropak berrabiltzea du helburu, baita herrian sarerik ez duten familiei laguntzea ere. Abarkak, gonak, zapiak, artilezko galtzerdiak... Denetarik bildu dute, eta egunotan familiak hurbilduko dira behar duten hori jasotzera.
Zestoako kasuari buruz gizarte-zerbitzuek egindako txostena "ez zen zuzena", Arartekoaren teknikari baten arabera
Zestoako sei herritarren aurka atzo abiatutako epaiketaren bigarren saioan deklaratu du Herriaren Defendatzailea erakundeko langileak, defentsaren lekuko gisa.