12. EiTB Focus: EAJ izango litzateke bozkatuena foru zein hauteskunde orokorretan
2019ko martxoari dagokion inkesta kaleratu berri du Euskal Irrati Telebistak (EiTB), alegia, Gizaker inkesta etxeak egindako EiTB Focus. hamabigarren alea da honakoa, eta ate joka ditugun bi hauteskunde hitzorduen inguruan galdetu du.
Martxoaren 1etik 5era telefono bidez Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) biztanleei egindako galdeketak apirilaren 28ko hauteskunde orokorrei zein maiatzaren 26ko foru hauteskundeei begira herritarrek duten boto-asmoa izan du ardatz. Inkeston arabera, EAJ izango litzateke indar bozkatuena bi hitzorduetan.
EiTB Focusen lehen atala martxoaren 13an kaleratu zen, eta Espainiako hauteskunde aurreratuen inguruko itaunak izan zituen nagusi. Horren arabera, EAJ izango litzateke EAEko alderdi bozkatuena hauteskunde orokorretan, botoen % 28,5 eskuratuta (3 puntutik gorako igoera). Atzetik, Elkarrekin Podemos bigarren postuan geratuko litzateke, botoen % 20,7 jasota (ia 9 puntuko jaitsiera).
Koalizio horretatik gertu, hirugarren postuan, PSE-EE geratuko litzateke, botoen % 20lortuta (ia 6 puntuko igoera). EH Bildu litzateke EAEko laugarren indarra, botoen % 15,6bereganatuta (aurrekoetan baino 2 puntu gehiago). Bosgarren eta azken tokian, PPk botoen % 9,7 eskuratuko lituzke (ia 3 puntu galduko lituzke).

Eserlekuen balizko banaketa honakoa litzateke, galdeketaren arabera. EAJk 6 ordezkari izango lituzke, duela hiru urte baino bat gehiago. Elkarrekin Podemos 6 diputatu izatetik 4 izatera pasatuko litzateke, eta PSE-EEk ere 4 diputatu eskuratuko lituzke (aurrekoetan baino bat gehiago).
EH Bilduk ere diputatu bat irabaziko luke datuak 2016ko emaitzekin alderatuta, eta 2 izatetik 3 izatera igaroko litzateke. PPk, ordea, egunn dituen bi diputatuetako bat galduko luke, eta EAEko ordezkari gisa diputatu bakarra izango luke Kongresuan. Ciudadanosek eta Voxek ez lukete Diputatuen Kongresuan EAEko ordezkaririk lortuko.

Hauteskundeak Espainian nork irabaziko dituen galdetuta, Euskadiko herritarren gehiengo zabalaren ustez, PSOE izango da alderdi bozkatuena Espainian. Galdetutakoen % 61,4k uste dute sozialistek irabaziko dituztela hauteskunde orokorrak. Bestalde, % 12,7k baino ez dute pentsatzen PP izango dela alderdi bozkatuena.

Hauteskundeen ostean Gobernua osatzeko sor daitezkeen balizko bi koalizioetako zein nahiago luketen galdetuta, EAEko 10 herritarretik 9k (% 86,3) nahiago dute PSOEk, Podemosek eta alderdi abertzaleek osatu ahalko luketena. Galdetutakoen % 4,1ek nahiago lukete koalizioa PP, Ciudadanos eta Vox alderdiek osatzea, eta ia % 10ek ez dakite zer erantzun edo nahiago dute erantzunik ez eman.

Foru hauteskundeak maiatzaren 26an
2019ko martxoko EiTB Focusen bigarren atala hilaren 14an plazaratu zuten, maiatzaren 26ko bozei begira herritarrek duten boto-asmoa ardatz hartuta. Galdeketak jasotakoaren arabera, EAJk irabaziko lituzke foru hauteskundeak hiru lurraldeetan botoen % 39,9 lortuta.
Jeltzaleak lirateke lehen indarra, eta EH Bilduk lortuko luke bigarren boto-kopuru handiena (% 24,5). PSE-EEk, berriz, egungo emaitzei eutsiko lieke, botoen % 13,4 lortuta. Elkarrekin Podemosek eta PPk, berriz, behera egingo lukete: botoen % 12,3 lortuko lituzke Elkarrekin Podemosek eta botoen % 6,8 PPk. Bestalde, Ciudadanosek eta Voxek ez lukete foru aldundietan ordezkaritzarik lortuko.

Lurraldeka, Araban, EAJk 7,1 puntuko igoera izango luke, eta EH Bilduk 0,9 puntukoa. Azpimarratzekoa da, gainera, PP hirugarren indarra izatera pasatuko litzatekeela, 2015eko bozetan babesik handiena lortu zuen alderdia izan bazen ere. Guztira, 6,6 puntu galduko lituzke.
Elkarrekin Podemosen kasuan, 4,8 puntuko beherakada izango luke. Bukatzeko, PSE-EEk 2 puntu galduko lituzke.

Bizkaian, EAJk 6,9 puntu egingo luke gora, EH Bilduk 0,9 eta PSE-EEk 0,5. Kontrara, Elkarrekin Podemosek eta PPk indarra galduko lukete, 3,1 eta 5,8 puntu galduta, hurrenez hurren.

Gipuzkoan, EAJk ordezkaritza handiagoa lortuko luke (4,4 puntu gehiago), eta EH Bilduk ere indarra handituko luke (3,4 puntu gehiago). Gainerako alderdiek portzentaje baxuagoak izango lituzkete: 3,1 puntu gutxiago PSE-EEk; 2,3 puntu gutxiago PPk eta 2 puntu gutxiago Elkarrekin Podemosek.

Azkenik, inkestak islatzen duenez, euskal herritarrek botoa aldatzeko ohitura dute, hauteskundeen arabera. Nazionalistek, esaterako, botoen % 44 lortuko lituzkete hauteskunde orokorretan, baina botoen % 64 lortuko lituzkete foru hauteskundeetan. Kontrakoa gertatzen da, ordea, alderdi espainiarrekin.

Fitxa teknikoa
EAEn bizi diren 1.650 pertsona (Araban 450, Bizkaian 650 eta Gipuzkoan 550).
La= ±% 2,41, konfiantza-maila % 95, p=q=0'5, EAEko datuetarako.
Inkesten % 25 euskaraz egin dira, eta gainerakoak gaztelaniaz. Inkesta egiteko hautatutako udalen populazio-tamainagatik haztatutako erabateko emaitzak dira.
Landa-lana 2019ko martxoaren 1a eta 5a bitartean egin zuten, elkarrizketak telefonoz eginez. Galdeketen batez besteko iraupena 6,98 minutukoa izan zen: motzenak 5 minutu iraun zuen eta luzeenak 20 minutu.
Zure interesekoa izan daiteke
Txomin Letamendi, frankismoan torturen ondorioz hildako gudaria, omendu dute ostiral honetan Ondarroan
Gogora Institutuak frankismoaren biktimatzat aitortu berri du; izan ere, Letamendi, orain 75 urte hil zuen polizia frankistak, Madrilen, torturatua. EAJko kide eta frankismoaren kontrako erresistentziaren ikur izan zen. Haren gorpua berreskuratu ondoren, Artxandan zabaldu zituzten bere errautsak.
Sanchez: "Oso albiste ona da, herritarrengan eragina duten gaiak sustatzeko estrategia indartzen du eta"
Espainiako Gobernuko presidenteak balioan jarri du lehendakariak Makroeskualde Atlantikoa abian jartzeko egindako lana, sinergiak sustatuko baititu parte hartzen duten eskualdeen artean, hala nola azpiegiturak, konektibitatea edota komunikazioak hobetzeko.
Otegi, "harrituta" EAJren eta PSE-EEren isiltasunaren aurrean, PPk "benetako asmoak" erakutsi ostean
Koalizio abertzalearen idazkari nagusiak adierazi du harrituta jarraitzen duela "24 orduren ostean, EAJ edo PSE-EE bezalako indarren isiltasunarekin". Bere arabera, hemen "ez dago arazo bat EH Bilduren eta PPren artean: bloke atzerakoia da Euskal Herriarekin arazo bat duena".
Arabako Batzar Nagusiek 2026ko aurrekontuen proiektua onartu dute, EAJren, PSEren eta Elkarrekin Podemos-IUren botoekin
Datorren urterako aurrekontuak onartu egin dira Elkarrekin Podemos-IUren babesaren ostean, osoko zuzenketa kendu eta Foru Gobernuarekin akordio batera iritsi baitzen, Arabako egoitza pribatuen inguruan ados jarri ondoren.
Gipuzkoako foru gobernuak 2026ko aurrekontuak onartu ditu Elkarrekin Podemosen babesarekin
Gutxiengoan agintzen den koalizio gobernuak (EAJ eta PSE-EE) oposizioko talderen baten babesa behar zuen datorren urteko aurrekontuak aurrera ateratzeko. Legegintzaldiko bigarren aurrekontuak izango dira: iaz PPren babesarekin eta aurten Elkarrekin Podemosekin.
Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzeko erabakia hizpide izan dute Eusko Legebiltzarrean
Pello Otxandianok esan du eskualdean egindako entzuketa aktiboko prozesua heldutasun ariketa izan dela, etorkizunerako adibide izan beharko lukeena. Lehendakariak, berriz, gogora ekarri ditu ezker abertzaleak bere garaian Bilboko Guggenheim proiektuaren aurka egin zituen adierazpenak.
Eusko Jaurlaritzak "kontuz ibiltzeko" eskatu du, Euskadi "Espainiako eredu politikoarekin kutsa ez dadin"
Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Euskadin aurkari politikoa ulertzeko eta errespetatzeko dagoen gaitasuna azpimarratu du Ibone Bengoetxeak. Bere iritziz, ordea, "kontu handiz ibili behar da etengabeko polarizazio eta liskar saiakerekin". Ildo horretatik, Jaurlaritza prest agertu da entzuteko, hitz egiteko eta akordioak lortzeko.
Lehendakariak "arduragabekeriatzat" jo du ostegun honetan Eusko Legebiltzarrean izandako polemika
Imanol Pradales lehendakariak EH Bilduk eta PPk Eusko Legebiltzarrean izandako eztabaida gogorra izan du hizpide.
Zein da Atlantikoko Makroeskualdearen helburua?
Atlantikora begira dauden eskualdeak Europar Batasunean duten eragina indartzeko ideiak hamarkadak daramatza mahai gainean. Orain, Bruselak urrats bat gehiago eman du eta lurralde horiek guztiak bilduko dituen egitura komun bat sortzea aztertzen ari da.
Makroeskualde Atlantikoa martxan jartzea "berri pozgarria" da Pradalesen ustez, "Euskadiren pisu politikoa handitzen duelako"
Imanol Pradales lehendakaria pozik agertu da Europako buruzagiek atzo emandako pausoarekin. Izan ere, 2027ko ekainean beranduenez, Makroeskualde Atlantikoa bultzatzeko estrategia garatzeko eskatu zioten Europako Batzordeari.