EBko abokatuak epaileen esku utzi du IRPH indizea abusuzkoa ote den zehaztea
Maciej Szpunar Europar Batasuneko (EB) Justizia Auzitegiko abokatu nagusiak epaileen esku utzi du IRPH indizea (hipoteka maileguen erreferentzia indizea, gaztelerazko sigletan), abusuzkoa izan ote den zehaztea. Indize ofiziala izanagatik, ez du zertan gardena izan behar, eta hori ebaztea auzitegiei dagokiela nabarmendu du. Ondorio horien zain zeuden Espainiako banku sektorea eta kaltedun eta kontsumitzaileen elkarteak, izan ere, Europatik etor daitekeen erabakia astindu gogorra eragin dezake banka sisteman. Banketxeek eurek emandako datuen arabera, indize horri lotutako 17.430 milioi euroko hipotekak dituzte.
Espainiako Auzitegi Gorenak 2017an emandako epaiaren kontrakoa da txostena, eta beraz, kaltedunen interesen aldekoa. Dena dela, abokatuaren ebazpena ez da loteslea, baina EBko Justizia Auzitegiak emandako epaiekin egin ohi du bat (2020ko lehen hiruhilekorako espero da epaia).
Szpunarren esanetan, finantza erakundeek ez dute zertan hipoteka maileguak zehazteko dauden sei indizetako bat erabili behar. IRPHaren ordez, Euriborra erabil zitekeen. Hortaz, indize jakin bat erabiltzeko agindurik ez dagoenez, horiek kontrola ditzakete epaileek. Espainiako justiziak askotan argudiatu du ezin zutela indizea abusuzkoa ote den zehaztu, Europako zuzentarau batek indize ofizialak salbuesten dituelako. Argudio horren kontra jo du, hain justu, abokatuak.
Bestalde, kontratuen gardentasunari buruz, Szpunarrek adierazi du indize "konplexu eta ilun samarra" dela kontsumitzaile arruntarentzat. Hori horrela, indizeak zituen ondorio ekonomikoak argi azaldu behar zirela azpimarratu du EBko abokatuak.
Indizea baliogabe utzi behar ote den ez du argitu Abokatutzak.
Kaltedunen elkarteek emandako datuen arabera, Espainiar Estatuan milioi bat hipoteka daude indize horri lotuta. Batez beste, bezero bakoitzak 25.000 euro galdu ditu indize horren erruz. Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) eta Nafarroan, 30.000 familia daude auzi horren eraginpean.
Txostena ezagutu eta gutxira igarri dira ondorioak Espainiako burtsan. Bankuek galerak izan dituzte.
Zer da IRPH indizea?
Euriborra da hipoteka maileguak kalkulatzeko gehien erabili den indizea (hipoteken % 80k du), eta horregatik ere, ezagunena ere bada. Hipoteka maileguen erreferentzia indizea 90ko hamarkadan hasi zen erabiltzen Euriborraren alternatiba gisa. Izan ere, garai hartan, oso tasa altuetan zegoen Euriborra eta Espainiako Gobernuak indize "ofizial, garden eta egonkor" baten beharra zegoela argudiatu zuen, bezeroak finantza merkatuen gorabeheren aurrean babesteko.
Europako Bankuak finkatzen du IRPHa, finantza erakundeek ematen dituzten maileguen interes tasen batezbesteko antzerako bat.
2013tik aurrera, baina, Euriborra jaisten hasi zen (gaur egun, balio negatiboetan dago), eta orduan sortu ziren ika-mika gehienak. Izan ere, IRPHa % 2ren inguruan mantendu zen, egonkor.
2015-2016 urteetatik aurrera, indize horri lotutako kontratuen gardentasun falta salatzen hasi ziren kaltedunak, eta IRPHa baliogabe jotzeko eskatzen.
Banku sektoreko iturriek argudiatu dutenez, ordea, eurek ez dute indizea kalkulatzen (Espainiako Bankuak egiten du), eta komertzializazioa "gardena" izan da bezeroei informazio guztia eman dietelako.
CaixaBank, IRPH hipoteka gehien dituena
CaixaBankek ditu indize horrekin lotutako hipoteka gehien (6.446 milioi euro), ondoren Santander bankua (4.300 milioi euro, gehien bat Banco Popularren garaitik datozenak), BBVA (3.100 milioi euro), Bankia (1.600 milioi euro), Sabadell bankua (831 milioi euro), Liberbank (209 milioi euro), Unicaja (200 milioi) eta Ibercarja (50 milioi euro).
Kutxabankek atzo bertan emandako datuen arabera, 727 milioi euroko balioa duten hipotekak ditu indize horri lotuta.
Asufin finantza produktuen kaltedunen elkartearen datuei erreparatuta, indize horrekin lotutako epaien % 24 Caixabank eta Santander bankuei dagokie; Kutxabankek % 18 du; BBVAk eta Bankiak, % 10; Catalunya Caixa eta Rural Kutxak, % 4 inguru, eta Sabadell bankuak, % 3.
Abiatutako 172 prozeduretatik, 143 lehen auzialdian ebatzi dira; 28, Lurralde Auzitegian, eta bakara, Auzitegi Gorenean. Katalunian izan dira auzi horrekin lotutako epai gehien (kopuru osoaren % 30). Atzetik ditu EAE ( % 22), Andaluzia (% 13), Madril ( % 8), Gaztela eta Leon ( % 7) eta Kanariak (% 5).
Aurrekariak
2017an, indizea gardena zela ebatzi zuen Auzitegi Gorenak, baina Bartzelonako Lehen Auzialdiko 38. Epaitegiak auzia Europako Justiziara bidaltzea erabaki zuen, arazo prejudizial gisa planteatuta.
Ahozko saioa otsailaren 25ean egin zuten Luxenburgon eta abokatuaren txostena epai aurreko azken pausoa da.
BIDEOA | Zer da IRPHa eta zer esan nahi du EBko abokatuaren ebazpenak?
BIDEOA | IRPHaren ibilbide judiziala Gipuzkoan hasi zen 2013an
BIDEOA | Hipoteken gaineko interes-tasari esker irabazi handiak izan dituzte bankuek
Albiste gehiago ekonomia
BBVAk bere eskaintzari eutsi eta aurrera jarraitzen du Sabadell erosteko ahaleginean
Sabadelleko akziodunek ia aho batez TSB Erresuma Batuko filiala Santander bankuari saltzea onartu eta astebetera hartu du Carlos Torres buru duen konpainiak erosketa eskaintzari eusteko erabakia.
Greba Bilboko Udaltzaingoaren telefono bidezko arreta-zerbitzuan, Aste Nagusian zehar
ELAk salatu du Udalak eta Lanalden azpikontratak ez dutela negoziatu nahi zerbitzua osatzen duten bost profesionalen lan-baldintzak hobetzea.
Jaurlaritzak onartu egin du Araban bi eguzki-parke eraikitzea, bata Agurainen eta bestea Arespalditzan
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariak ostegun honetan argitaratu du bi proiektuek ingurumen baimena lortu dutela. Instalazioek 32 hektareako azalera eta 20 megawatteko potentzia izango dute.
EHNE sindikatuak salatu du Nafarroako Gobernuak urratu egin duela suteei aurre egiteko hitzartutako protokoloa
Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko lehen sektoreko hainbat jarduerei ezarri dien murrizketa-sortak hautsak harrotu ditu. Hala, EHNE laborarien sindikatuak protesta egin du astearte honetan, salatzeko Barne Departamentuak urratu egin duela hitzartua zuten suteen kontrako protokoloa.
Trumpen muga-zergek 400 milioi inguruko eragina izango lukete Euskadin, eta 73 milioi ingurukoa, Nafarroan
Bi lurraldeek dituzten esportazio-kopuruak direla eta, merkataritza-gerrak hainbat ondorio utziko lituzke Hego Euskal Herrian. Sektore kaltetuenak automobilgintza, makina-erremintagintza, altzairugintza eta ardogintza dira.
Udan egiten dira dendetako lapurreten % 26, eta ardoa, hestekiak eta aurpegiko kremak lapurtzen dira gehien-gehien
Jan-edatekoak daude Nielsenek egindako Estatu mailako rankingaren buruan. Horien atzetik zaintza pertsonalerako produktuak daude.
Debekatu egin dituzte zenbait nekazaritzako lan Nafarroan, sua dela eta
Nafarroako lurralde osoan debekatuta egongo da lurzoru urbanizaezinean nekazaritzako, basogintzako eta beste edozein motatako jarduerak egitea, baldin eta sua, makinak edo ekipoak erabiltzen badituzte eta horien funtzionamenduak baso-suteak eragin baditzake leherketen, txinparten edo deskarga elektrikoen bidez.
Etxebizitzen salerosketa-kopurua % 29 igo zen ekainean Euskadin
2.314 da eragiketen zenbatekoa. Interes-tasek behera egin dute, eta horrek finantzaketa merkatzea eragin du.
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.