Apaiz jesuitek 16 adingaberi abusuak egin zizkieten Hego Euskal Herrian
Apaiz jesuitek 16 adingaberi sexu abusuak egin zizkieten Hego Euskal Herrian 1927tik 2020ra doan tartean, Jesusen Konpainiak egindako txosten baten arabera.
"Erlijioso jesuitek Espainiako probintzietan egindako abusuei buruzko txostena" delakoa atzo aurkeztu zuten. Dokumentuak ez du zehazten zein ikastetxetan izan ziren erasoak, ezta erasotzaileak eta biktimak nortzuk diren. Erkidego bakoitzean atzemandako kasu kopurua adierazten du. Hala, Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) 10 kasu zenbatu dituzte, eta Nafarroan, sei. Gainerakoan, Andaluzian (14) eta Katalunian (10) atzeman dituzte kasu gehien. Espainiako Estatuan, guztira, 81 adin txikiko eta 37 heldu izan ziren biktima.
"Minduta, lotsatuta eta penatuta gaude", esan zuen prentsaurrekoan Antonio España Jesusen Konpainiako nagusiak. "Biktimei eta gizarteari abusuengatik barkamena eskatzen ikasi nahi dugu, hainbeste denboraz isilik egoteagatik, gertakariei aurre ez egiteagatik", erantsi zuen.
Dokumentuak 65 apaiz egiten ditu adingabeei egindako abusuen erantzule. Horietatik 48 hilda daude eta 17 bizirik. Azken horien artean, lau jada ez dira erlijiosoak (bat kanporatu zuten, eta beste hiruk Konpainia utzi zuten) eta gainerako 13ak apartatuta dituzte, zigorra betetzen ari dira edo ebazpen baten zain daude
Gaur gaurkoz, txostenaren arabera beti ere, prozesu judizial eta kanoniko bana daude zabalik. Horrez gain, bi apaizi zigorra ezarri zieten prozesu kanonikoen ondorioz, eta gaur egun ez dute adin txikikoekin kontakturik. Gainerako kasuetan ez zen inongo prozesurik izan, baina bai "diziplinazko barne zigorrak". Azkenik, proba faltagatik itxi behar izan zuten beste prozesu kanoniko bat ere egon zela zehaztu dute.
Biktimei kalte-ordainak eman dizkieten galdetuta, Jesusen Konpainiako arduradunek esan zuten zazpiri laguntza eman zietela "terapia bidez".
Helduei egindako abusuei dagokienez, 31 apaiz identifikatu dituzte erasotzaile gisa. 23 hilda daude, eta zortzi bizirik.
Abusuak, ikastetxeetan
Abusuak izan ziren tokiak ere aipatzen ditu txostenak. Gehienak ikastetxearen esparruan izan ziren: ikasgeletan (5), ikastetxeetako azpiegituretan (26), jesuiten logelan (3) eta barnetegietan (6). Halere, biktimaren etxean (6), elizan (3) parrokian (6), bulegoetan (4), espazio publikoetan (1) edo beste ikastetxe batzuetan (1) ere izan ziren abusuak.
"Abusu gehienak ikastetxeen eremuan izan ziren, lotura berezia atzeman dugu horretan ", adierazi zuen Jose Maria Rodriguez Olaizola Jesusen Konpainiako Komunikazio arduradunak.
Txostenak jasotzen duenez, kasuen % 80an salaketa bakarra dago, eta % 20an kasu bat baino gehiago dago.
Biktimen sexuari dagokionez, 46 mutikoak ziren eta 18 neskatoak.
Zure interesekoa izan daiteke
EAEko udalekuek euren jarduerari buruzko "erantzukizunpeko adierazpena" sinatu beharko dute
El Gobierno Vasco, las tres diputaciones forales y la Asociación de Municipios Vascos (EUDEL) están preparando un nuevo protocolo en materia de campamentos y albergues, tras lo ocurrido en el campamento de Bernedo.
Hegazti-gripeari aurre hartzeko neurri prebentiboak agindu ditu Espainiako Gobernuak
Arrisku- eta zaintza-eremu zehatzetan etxeko eta haztegietako hegaztiei eragingo dieten neurriak indarrean sartuko dira azaroaren 10etik aurrera. EAEn ez dago halako eremurik, bai, ordea Nafarroan. Nolanahi ere, Europatik datorren birusaren aurrean arretaz eta arduraz jardutea eskatu dute agintariek, kutsatzeek eta birusaren hedapenak ekar ditzakeen kalteak saihesteko.
Vuelingek kalte-ordaina eman beharko dio esklerosia duen emakume bati, motoa hegazkinera sartzen ez uzteagatik
2021ean gertatu zen, Sevilla-Bilbo hegaldi batean. Salaketa jarri zuen emakumeak mugikortasun arazoak ditu, esklerosi anizkoitzak eragindakoak. Motoa behar du bidaiatzeko.
Zer protokolo aktibatzen dira ikastetxe batek jazarpen kasu bat egon daitekeela susmatzen duenean?
522 ikasle eskola-jazarpenaren biktima izan ziren joan den ikasturtean EAEn. Zenbaki bakoitzaren atzean istorio desberdin bat dago, beldurra eta isiltasuna protagonista dituena. Ikastetxeetan geroz eta sentsibilizazio handiagoa dago, eta atzemate goiztiarra oso lagungarria da.
Iaz eskoletan abiatutako 2.263 protokoloetatik 522 eskola jazarpen kasuak izan zirela baieztatu du Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean aurrekoetan baino eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariari eman diote Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohorea" dela aitortza hori jasotzea. EITBren parte-hartzea duen Natur Bizia ikus-entzunezko lana ere saritu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.