Etxeko lanen ardura hartzen duten emakumeen portzentajea, gizonenaren bikoitza
Emakumeek zaintza eta etxeko lanen % 67,2 egiten dituzte Euskadin, gizonezkoen portzentajea bikoiztuz, izan ere, gizonen lan domestikoa % 32,8 baino ez da. Gainera, 2013ko datuekin alderatuta, puntu erdi gora egin du emakumeen portzentajeak.
Emakumeen % 18,1 ezkonlagunak edo bikotekideak etxean eskaintzen duen lankidetzarekin "ez daude batere gustura"; gizonen kasuan portzentajea % 4,3ra murrizten da, Eustaten arabera.
Emakumeen Nazioarteko Eguna dela eta Eustatek estatistika informazio esanguratsua bildu du genero ikuspegitik etxeko lan, lan merkatu eta trebakuntza akademikoaren esparruetan, emakumeen eta gizonen arteko berdintasun arloan datuak ezagutzera emateko helburuarekin.
Eustatek egindako lanaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoan lan domestikoa batez ere femeninoa da. Gizonek egindako etxeko lana bikoiztu zuten emakumeek 2018an.
Etxe barruan, lan domestikoaren % 67,3 emakumeek egiten dute, gizonek % 32,8 baino ez. Gainera, aztertutako aurreko epearekin alderatuta, ehunekoak pixka bat gora egin du; izan ere, 2013an % 66,7koa izan zen.
Gauzak horrela, emakumeek haurren, adinekoen eta gaixoen hezkuntza eta zaintza lanen % 65 hartzen dituzte; etxeko lanen kasuan, arroparekin (erosi, garbitu edo lisatu) zerikusia duten jardueren % 83, janariarekin lotutako (planifikatu, erosi, prestatu eta harrikoa egin) arduren % 69 eta etxearekin zerikusia (erosi, alokairua, garbitu, konpondu eta altzariz jantzi) duten % 62.
Etxeko lanen banaketari dagokionez, hamar gizonetik bederatzik (% 89) bi ordu edo gutxiago eskaini zizkioten lan domestikoari 2019an; hamar emakumetik ia hiruk (% 27,5), ostera, hiru ordu edo gehiago.
Zaintza
Etxetik kanpo lan egiten duten eta 15 urtetik beherako seme-alabak dituzten emakumeek batez beste gizonezkoek baino 1,4 ordu gehiago ematen dituzte haiek zaintzen, egoera berdinean (4,7 eta 3,3 ordu, hurrenez hurren).
Emakumeen % 50,6k adingabeak zaintzeko bost ordu edo gehiago eskaintzen dituzte egunean; aldiz, gizonezkoen% 24,6k. Gizonen % 42k bi ordu edo gutxiago ematen dituzte seme-alabak zaintzen.
Era berean, menpeko pertsonak zaintzen batez beste gizonek baino ia ordubete gehiago ematen dute emakumeek (2,3 eta 1,5 ordu, hurrenez hurren).
Hain zuzen ere, lan domestikoaren banaketan gertatzen den desoreka honen ondorioz, emakumeen % 18,1 ezkonlagunak edo bikotekideak etxean eskaintzen duen lankidetzarekin “ez daude batere gustura”. Gizonen kasuan, portzentajea % 4,3koa da.
Gizonezkoen ehuneko handi bat, aldiz, “oso gustura” dago bikotekidearen lankidetzarekin (% 74,8). “Oso gustura” dauden emakumeen portzentajea % 44,6koa da. Etxeko lanei eskainitako denborarekin “oso gustura” dauden gizonezkoak % 47,8 dira, eta emakumeen ehunekoa antzekoa da (% 45,7).
Lan domestikoa, BPGren % 18,6
Bestalde, ordainsaririk gabe emakumeek egindako lan domestikoa BPGren % 18,6 litzatekeela nabarmendu du Eustatek, gizonezkoen pisu ekonomikoa bikoiztuz (% 9,1).
Lan merkatuari dagokionez, ordutegi jarraituan lanean ari diren emakumeak % 60,5 dira. Gizonen kasuan % 50, 3 dira.
Gainera, emakumezkoen artean, % 17,7k beti asteburutan egiten du lan. Gizonen % 16,6 gauez ari da lanean, eta emakumeen kasuan % 9,8.
Sektoreka, etxetik kanpo ere hezkuntzan gehienak emakumeak dira, baita zaintzan ere. 2020an, hezkuntza sektorean 49.414 ari ziren lanean, eta 23.785 gizon. Osasun sektorean eta gizarte zerbitzuetan 22.363 gizon ari ziren lanean, eta 73.848 emakume.
Industria sektorea, aldiz, “maskulinoa da argi eta garbi”. Horrela, manufaktura-industrian 138.529 gizon dira behargin, eta soilik 36.203 emakume.
Azkenik, 2019an zuzendaritza karguak zituzten emakumeak (% 34,23) oso gutxi ziren, gizonekin alderatuta.
Albiste gehiago gizartea
Motor-gidari bat zauritu da Muxikan, auto batekin talka egin eta ibaira erorita
Istripua 19:50ean gertatu da, motor batek auto baten aurka talka egin du N-635 errepidean, Muxikan, Gernikarako noranzkoan. Kolpearen ondorioz, motor-gidaria Mundaka ibaira erori da, Ariatza auzoaren parean.
Donostiako suhiltzaileen buruak dimisioa eman du, Fermin Muguruzaren kontzertuan semea sarrerarik gabe sartzeagatik
Donostiako suhiltzaileen zerbitzua bururik gabe geratu da oraingoz, Fermin Muguruzaren kontzertuan izandako jokabide txarragatik. Ander Gomezek dimisioa eman behar izan du Anoetako kontzertuan suhiltzailez jantzitako semea sarreratik gabe sartzeagatik.
Joxe Azurmendik euskal pentsamenduari egindako ekarpena azpimarratu dute Agirrebaltzategik eta Zulaikak
Filosofoa, saiogilea eta hainbat belaunaldirentzako erreferente intelektuala, Joxe Azurmendiren lanak Euskadiko pentsamendu kritikoa markatu du mende erdi baino gehiagoan. Azurmendik sekulako ondarea utzi du euskaran, ideietan... eta herria ulertzeko moduan.
Ehunka jarraitzailek omenaldia egin diote Diogo Jotari Liverpoolen, futbolari portugaldarra istripu batean hil ostean
Futbolari portugaldarra gaur goizaldean hil da, bere anaiarekin batera Espainian izandako auto-istripu batean. Hillsborogheko tragediaren biktimen oroimenez eraikitako memorialaren aurrean, Liverpooleko eta Evertoneko jarraitzaileek eta futbolzaleek aldare bat osatu dute, lore, bandera, bufanda eta kamisetekin.

Hernaniko Udalak zortzi gertakari arrazista eta eraso sexista bat antzeman ditu San Joan jaietan
Udalak azaldu du gertakari horiek gizartean gertatzen ari diren jarreren isla direla, eta aurreratu du herritarren kezkei erantzuteko eta bizikidetza sustatzeko neurriak eta espazioak jarriko direla martxan.
Iruñea sanferminetarako prest, pertsonako eta eguneko 125 eta 250 euro bitartean alokatzen diren balkoiekin
Entzierroak balkoi batetik ikustea negozio bihurtu den aukera bat da. Modan dago eta gero eta gehiago eskatzen dira. Hiriko eta inguruetako ostatuak ere datozen egunetan milaka pertsona hartzeko prestatzen ari dira.
‘Mater’ itsasontzi museoa kostaldean zehar ibiliko da, itsasora botatako zaborraren aurka borrokatzeko
Uztailean zortzi udalerritara iritsiko da, eta horietan itsasoko zaborra biltzeko doako jarduerak egingo dira. Ostegun honetan, Bilboko Itsasmuseum parean, 'Zero zabor uretan' ibilbideari hasiera eman diote, ingurumenari buruz kontzientziatzeko eta itsasoetako zaborrari buruz hausnartzeko.
Sonia Perezek gogorarazi du Cabifyk eta Uberrek hiriarteko ibilbideetan soilik jardun dezaketela
Aldundiak bost zigor jarri dizkie Gidaridun Garraio Ibilgailuen operadoreei 2025ean, gehienak hiriarteko ibilbideak soilik egitearen murrizketa ez betetzeagatik.
Kontaktuen orrien erabiltzaileei estortsioa egiten zien sare kriminal bat desegin dute Iruñean
Polizia Nazionalak 16 pertsona atxilotu ditu, eta ikerketak irekita jarraitzen du, Espainiatik kanpo egon daitezkeen beste bi inplikaturen bila ari batira.
Su handi batek Lleida kiskali du: zer da seigarren belaunaldiko sute bat?
Lleidako sutearen garrak 30 km/h-ko abiaduran joan ziren, 14 kilometroko altuerako hodei pirokumuloa sortu zen eta eguraldiak sua kontrolatzea zaildu zuen.