Insomnioa: Zer elikagaik errazten dute loa, eta zeinek zaildu?
Loaren nahasmenduak nabarmen ugaritu dira azken boladan, eta insomnio-kasuen kopurua, adibidez, bikoiztu egin da; izan ere, azken datuen arabera, helduen % 13-14k insomnio kronikoa pairatzen dute gaur-gaurkoz. Gauez ondo lo egiten ez duen pertsona batek alterazio kognitiboak izan ditzake, eta antsietatea edo depresioa izatera ere hel daiteke.
Daramagun bizitza erritmoa, teknologia berrien erabilera... asko dira loari eragiten dioten faktoreak, eta elikadura-ohiturek ere badute zer esana horretan; izan ere, insomnioari aurre egiteko dieta zehatzik ez dagoen arren, badira hobeto lo egiten lagun dezaketen elikagaiak. Beste batzuek, ordea, loa eragozten dute.
Triptofanoa funtsezko aminoazidoa (proteinen osagaia) da, eta elikadura bidez sartzen da gorputzean; antsietatea, insomnioa eta beste kalte batzuk kontrolatzen laguntzen du. Zer elikagaik dute osagai hori? Frutak, banana eta gereziek, esaterako, baita barazkiek ere, berro, espinaka, orburu eta errukulak, adibidez.
Haragi zuria ere mesedegarria da, hala nola indioilarra eta oilaskoa, eta adituek arrautzak, arrain urdina eta fruitu lehorrak ere jatea gomendatzen dute lo hobeto egiteko.
Esnekiek ere triptofano ugari dute, eta horregatik diote lo egin aurretik baso bat esne hartzea beti dela gomendagarria. Fruitu lehorrek eta haziek eta teinarik gabeko infusioek ere onurak ekartzen dituzte eta eragin positiboa dute gure loan.
Loa eragozten duten elikagaiak
Hala ere, badira insomnioa eragin dezaketen hainbat elikagai ere, eta adituek ahal den neurrian horiek ez kontsumitzeko aholkatzen dute. Horien artean daude substantzia estimulatzaileak (kafea, tea eta kola-freskagarriak, bereziki) eta txokolatea. Alkohola kontsumitzeak ere eragin negatiboa du loan, baita afalaurretik azukrea edo opilgintza-produktuak jateak ere.
Ainhoa Alvarez Arabako ESIko Loaren Unitateko neurofisiologoak azaldu digu zergatik areagotu diren loarekin zerikusia duten nahasmenduak, eta insomnioari aurre egiteko hainbat ohitura osasungarriri buruz ere hitz egin digu.
EAEko biztanleek, batez beste, zenbat orduz egiten dute lo?
Osakidetzak egindako inkesta baten arabera, 15 eta 24 urte bitarteko nerabeek eta gazteek egiten dute lo gehien (8 orduz, batez beste), eta adin ertaineko helduek, 45 eta 64 urte bitartekoek, berriz, gutxien (7,2 orduz, batez beste).
Gizonen % 81ek 7 ordu baino gehiago egiten dute lo, txostenaren arabera, baina emakumeen % 77k baino ez dute lortzen egunean, batez beste, ordu horiek ematea lotan.
Datuak lurraldez lurralde bereizita, Araban egiten da lo gutxien. Arabarren % 73,6k egiten dute 7 ordu baino gehiago lo; Bizkaian herritarren % 78k eta Gipuzkoan % 85ek ematen dituzte ordu horiek lotan.
Zure interesekoa izan daiteke
Plentziako institutuko gazteek elkarretaratzea egin dute ikasketa-bidaia bertan behera geratu delako
Uribe Kosta institutuko DBHko 4. mailako ikasleek elkarretaratzea egin dute, ikasketa-bidaia bertan behera uztearen aurka protesta egiteko. Izan ere, ikastetxeak eskolaz kanpoko jarduera guztiak bertan behera utzi ditu, Adingabeen Fiskaltzaren aurrean salatu duten irakasle baten aurkako etengabeko jazarpenagatik.
Naroa Iturri, Askabide Klinika: "Epaiketara iristea garaipen bat da guretzat"
Naroa Iturri Askabide klinikako arduradunetako batek adierazi duenez, beraiek nahi dutena da beren kliniken inguruan segurtasun perimetro bat legez ezartzea, lasai lan egin ahal izan dezaten.
Joxe Ramon Bengoetxea (EHU): "Gure politika bakarra unibertsitate politika da"
Bere hitzetan, azkenaldian tentsio gisa interpretatu diren gertakarien atzean dagoena da “bi elementuk denboran kointziditu” izana: “Bat, Jaurlaritzak egindako aurrekontuen proposamena, eta bestea, gu gure premien azterketa eta diagnosia bukatzen ari ginela. Bi gauza desberdin dira”, Bengoetxearen esanetan. “Jakina gure premien diagnosia egiten da gero horrek aurrekontuetan isla izateko asmoarekin, baina jabetzen ginen denborak eta epeak desberdinak direla”, gaineratu du.
Martxan da Gasteizko Askabide klinikaren aurrean protesta egin zuten 21 lagunen aurkako epaiketa
Zigor arloko 1 zenbakiko epaitegiak ahozko hiru saio ditu aurreikusita aste honetarako: astelehenean, asteartean eta ostegunean egingo dituzte saioak. Lehenengo egunean lekukoek hartu dute hitza.
Sei ibilgailu kiskali dira Gasteizko industria-pabiloi gune batean izandako sutearen ondorioz
Ezbeharra 06:00ak inguru jazo da, Miravalles kaleko pabilioi-gune batean. Ez da zauriturik izan. Ertzaintzak ikerketa abiatu du sutearen nondik norakoak argitzeko.
Boliviak azken agurra eman dio Xabier Azkargortari
Senideek, zaleek eta 94ko selekzioko jokalariek omenaldi hunkigarria egin diote azpeitiar entrenatzaile ohiari.
Osakidetzak 45 urtera aurreratuko du bularreko minbizia atzemateko baheketa, eta bere gain hartuko ditu egun pribatura bideratzen dituen abortuak
Osasun sailburuak iragarri duenez, progresiboki hasiko dira haurdunaldiaren borondatezko etenak egiten, "bi urteren buruan" beren gain hartzeko aurreikuspenarekin. Gainera, 2027rako, 45 urtera jaitsiko da bularreko minbizia atzemateko baheketen adina.
56 pertsona hil dira trafiko-istripuetan Hego Euskal Herrian urtea hasi zenetik
Bide Indarkeria STOP elkartearen ustez, datu "onartezinak" dira, eta, hori dela eta, premiazko neurriak, kontrol gehiago, zigor gogorragoak eta erakundeen bizkortasun handiagoa eskatu dituzte.
Trafiko-istripuetan hildakoak Bilbon oroitu dituzte senideek
Gaur, Trafiko Istripuen Biktimak Oroitzeko Munduko Eguna da. Biktimen familiak Bilbon bildu dira, horiek gogoratzeko. Bide-hezkuntza nahitaezko irakasgaia izatea eskatu dute berriro; izan ere, senideen esanetan, gure ardura da biktimen kopurua murriztea.
Maialen Mazonen hilketaren instrukzioa amaituta, 45 urteko espetxe-zigorra eskatu dute akusatuarentzat
Gasteizen zein euskal gizartean, oro har, hotzikara eragin zuen 2023an kasuak. Haurdun zegoela, 13 labankadaz hil zuen ustez bikotekide ohiak Maialen, 2 urteko alabaren aurrean. Laster aukeratuko da epaimahaia, eta, ondoren, epaiketa 2026ko lehen sehilekoan egiteko data ezarriko da. Kasuak ezbaian jarri zuen Ertzaintzaren indarkeria matxistaren inguruko protokoloa.