Sexu delituengatik zigortutakoen kopuruak % 9 egin du behera Hego Euskal Herrian
Iaz 231 pertsona (% 97 gizonezkoak) zigortu zituzten Hego Euskal Herria sexu delituengatik, 2021ean baino % 9 gutxiago, Espainiako Estatistika Institutuak (INE, gaztelaniazko siglak) gaur jakinarazitakoaren arabera. Zigortutakoen Estatistikaren datuak eman ditu ezagutzera estatistika erakundeak.
Datuak lurraldez lurralde aztertuta, Bizkaian izan ezik, gainerakoetan behera egin zuen zigortutakoen kopuruak: Araban 24 pertsona kondenatu zituzten (2021ean baino 9 gutxiago); Gipuzkoan 60 (4 gutxiago) eta Nafarroan 58 (7 gutxiago). Bizkaian 89 izan ziren iaz zigortutakoak, 2021eko datua ia berdinduta (88). Azken urteotako joerari erreparatzen badiogu (2017tik ematen ditu INEk datu hauek), Bizkaia da goranzko joera duen lurralde bakarra. Gainerako lurraldeek bilakaera gorabeheratsua izan dute, igoerak eta jaitsierak tartekatuta.
Zigortutako pertsonen adinari erreparatuta, delitu matxista batengatik zigorra jaso zuten adingabeak (14-17 urte) ere gutxiago izan ziren Hego Euskal Herrian, eta datuak beherakada nabarmena izan du; izan ere, 2021ean baino % 45 gutxiago zigortu zituzten (17 adingabe zigortu zituzten 2022an; 37, berriz, 2021ean). Lurraldez lurralde bereizita, 3 adingabe zigortu zituzten iaz Araban; 6, Bizkaian, eta 4na Gipuzkoan eta Nafarroan.
Espainiako Estatuan, aldiz, gora egin du sexu delituengatik zigortutako adingabeen kopuruak (501 adingabe, guztira), 2021ean baino % 14,1 gehiago. Adinez nagusiak diren zigortutakoen kopurua, berriz, ez da maila berean igo, hazkunde oso txikia izan baita (% 0,2koa).
Azken urteotan atzemandako joera da, INEk zehaztu duenez. Zigortutakoak ez ezik, adingabeek egindako sexu delituek ere gora egin dute Espainiako Estatuan (636 delitu, aurreko urtean baino % 4,4 gehiago). Delitu horien artean, 10etik 6 16 urtetik beherako emakumeei egindako sexu abusu eta sexu erasoak izan ziren; % 21 sexu abusuak eta % 4 sexu erasoak (4 bortxaketa tartean).
Adinez nagusiei dagokienez, 3.201 pertsona zigortu zituzten sexu delituengatik (guztien % 97, gizonezkoak) Espainiako Estatuan. Egindako delitu motaren arabera, 10etik 4 sexu abusuak izan ziren, eta % 12 sexu erasoak (46 bortxaketa). Nabarmentzeko moduko beste datu bat: 5 biktimetatik 1ek 16 urte baino gutxiago zituen.
Albiste gehiago gizartea
70 talde feminista baino gehiagok eta LGTBIQ+ taldek Bernedoko udalekuen aurkako "lintxamendu kanpaina" salatu dute
"Ultraeskuinak" eta "puritanismoak" sexu- eta genero-disidentzia adingabeei egindako erasoekin lotu nahi izatea kritikatu dute.
Auto-ilara luzeak sortu dira A-8 autobidean, Malmasinen, Donostiarako noranzkoan
Hiru ibilgailuren arteko istripua izan da tunelaren barruan, eta errei bat itxi dute.
Xabiertxok, 100 urte: "Uste dut gaur egungo hezkuntzak garai hartako ekosistema euskaltzale hori behar duela"
Duela 100 urte argitaratu zuen Ixaka Lopez Mendizabal tolosarrak “Xabiertxo”, haurrei euskaraz irakurtzen irakasteko liburua. Haritz Azurmendi Jakin Fundazioko kidea aritu da mendeurrenaren ospakizuna prestatzeko lanetan, eta liburuari buruzko bitxikeriak azaltzeaz gain, Xabiertxok Euskal Herriari egin dion ekarpenaren inguruan mintzatu da.
Milaka herritar atera dira kalera Palestinaren alde
Gazarako Mugimendu Globala Euskal Herriak deituta, Iruñean 18:30ean abiatu da manifestazio nagusia Merindadeen plazatik, eta Donostian, Gasteizen eta Bilbon, 19:00etan. Halaber, unibertsitateko ikasleek manifestazioak egin dituzte 12:00etan euskal hiriburuetan.
ES-Alert ohartarazpen sistema probatu du SOS Deiak zerbitzuak Balmasedan
Balmasedan zeuden mugikorrek ohartarazpen mezu bat jaso dute. Sistema honekin jakinaraziko zaio gizarteari hondamendiren baten arriskua. Balmasedan egindako probarekin eraginkortasun-maila ezagutu nahi izan da, behar izanez gero hobetu ahal izateko. Soinua entzun ondoren, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez idatzitako mezu bat jaso dute gailuetan, probaren berri emanez.
Berriro gelditu dira Gatika eta Capbreton arteko interkonexio elektrikoko itsaspeko kablearen obrak, Butroe ibaian isuria izan da eta
URA agentziak zehapen-espedientea ireki du Red Electricaren aurka, eta Gatika inguruan egiten ari ziren zulaketa-lanetako bat geldiaraztera behartu du, Butroe ibaiko erreka batean isurketa izan delako. Toxikotzat hartzen ez den substantzia bat isuri da, bentonita, baina ekosistemari kalte egiten dio.
Hasi da gripearen aurkako txertaketa-kanpaina, eta 75 urtetik gorakoei txerto indartua jarriko diete
"Zu zara funtsezko pieza gripea saihesteko. Jarri txertoa" lelopean, Osakidetzak hitzordua eskatzeko deia egin die pertsona zaurgarriei. Astelehenean hasiko dira txertatzen. Kalteberatzat jo ez dituztenek azarora arte itxaron beharko dute txertoa hartu ahal izateko.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak Sumud Flotillaren aurkako erasoa kaleetan salatzeko deia egin die euskal herritarrei
Plataformaren ustez, "ezinbestekoa da Israelen eta mendebaldeko konplizeen aurkako mobilizazioa eta borroka bultzatzen jarraitzea", eta bat egiten du Gazarako Mugimendu Globalak Euskal Herriko hiriburu eta udalerrietan egindako deialdiekin.
Renfek erabat berrezariko du Bilbo eta Santurtzi arteko larunbat eta igandeetako tren-zirkulazioa
Aste barruan, trenak ohiko ordutegiaren % 50eko maiztasunarekin dabiltza, behin-behinean, aldaketarik iragarri bitartean.
Elhuyarrek sei hizkuntzatan automatikoki bikoizteko plataforma sortu du
Elhuyar Fundazioak Euskal Herriko lehenengo bikoizketa automatikoko plataforma sortu eta martxan jarri du. Erreminta honekin ikus-entzunezko eduki bat sei hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa, ingelesa, galiziera eta katalana) bikoiztu daiteke eta jatorrizko ahotsak imitatzeko aukera ematen du. Tresna berria Aditu plataforman integratu da. Horrela, plataforma hau azpitituluak sortzeko plataforma izatetik automatikoki bikoizteko aukera ematera igaro da.