Jaiotzak % 1,3 gutxitu ziren 2023an Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan
Iaz 13.453 haur jaio ziren Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan; 2022an baino % 1,3 gutxiago, Eustatek argitaratutako datuen arabera.
Bizkaia izan da beherakada handiena izan duen lurraldea (% -2,8), eta haren atzetik, Araba (% -2,2). Gipuzkoan, aldiz, % 1,3ko igoera izan da. Jaiotza kopurua 6.671, 2.216 eta 4.566ekoa izan ziren, hurrenez hurren.
Hilabetez hilabete begiratuta, gehienetan jaiotza-kopuruak behera egin duela ikus daiteke, hiru hiletan izan ezik (iraila, urria eta apirila). Horietan jaiotzak % 8,4, % 8,1 eta % 0,5 igo dira, hurrenez hurren.
Amen adinari erreparatuz gero, gehienek ( % 79,1ek) 30 urte edo gehiago zituzten. Jaiotza kopuru handiena 30 eta 34 urte bitarteko emakumeei dagokie; osotasunaren % 34,5 dira. Bigarren talde ugariena, 35 eta 39 urte bitarteko amen jaiotzek osatzen dute; % 33,4 dira. 40 urte edota gehiagoko amen taldea % 11,2 da; aurreko urtekoa baino 0,5 puntu baxuagoa.
Bestetik, 25-29 urteko amen jaioberrien kopurua % 13,9 da, eta 20-24 urtekoena % 5,8. Azkenik, ama nerabeak guztizkoaren % 1,3 izan ziren, 2022an baino hamarren bat handiagoa.
Amen batez besteko adina 33,4 urtekoa izan zen, aurreko urtekoa (33,6) baino pixka bat txikiagoa. Hala ere, balio hori 34,5 urtera igo da Espainiako nazionalitatea dutenen artean, eta 31,1 urtera atzerriko nazionalitatea duten amen artean. Lehen haurra izan duten amen batez besteko adina, berriz, 32,4 urtekoa izan zen.
Ama horien jatorrizko herrialde nagusiak honako hauek izan ziren: Maroko (724 ama), Kolonbia (503), Nikaragua (290), Errumania (204), Pakistan (193), Paraguai (184), Honduras (178), Aljeria (171), Bolivia (160), Peru (149), Venezuela (132), Nigeria (120), Ekuador (120), Brasil (117) eta Senegal (106).
Atzerriko ama guztien % 48,8k Amerikako herrialderen bateko nazionalitatea du, % 29,9k Afrikakoa eta % 11,4k Europakoa.
Emakume atzerritarrek Espainiako nazionalitatea dutenek baino adin goiztiarragoan izan dituzte lehen seme-alabak: kasuen % 40,3an 30 urte baino gutxiagorekin izan dira, eta Espainiako nazionalitatea duten amen kasuan, berriz, % 11,7an. Ildo horretan, Espainiako nazionalitatea duten ama primarioen batez besteko adina 33,6 urtekoa da, eta atzerriko nazionalitatea duten amena, berriz, 29,4 urtekoa.
Horrez gainera, Eustaten txostenean azaltzen denez, 2023an ezkontzatik kanpoko jaiotzak 6.797 izan ziren, hau da, jaiotza guztien % 50,5, eta 2022an, berriz, % 51. Duela 10 urte, 2013an, ezkontzatik kanpo jaiotakoen ehunekoa % 37,9 izan zen.
Jaiolekuari dagokionez, nabarmentzekoa da jaiotzen % 92,5 ospitale publikoetan izan zirela, % 6,8 ospitale pribatuetan eta % 0,6 etxean. Erditzeak 13.296 izan ziren; horietatik 13.084 bakunak, 211 bikoitzak eta 1 hirukoitza. Erditze guztietatik 796 goiztiarrak izan ziren (% 5,9).
Zure interesekoa izan daiteke
Zestoako kasuari buruz gizarte-zerbitzuek egindako txostena "ez zen zuzena", Arartekoaren teknikari baten arabera
Zestoako sei herritarren aurka atzo abiatutako epaiketaren bigarren saioan deklaratu du Herriaren Defendatzailea erakundeko langileak, defentsaren lekuko gisa.
Kirola, musika eta lan gogorra: 110 urteko Isabel donostiarraren sekretua
Isabel Etxeberriak, 110 urterekin, pianoa jotzen jarraitzen du, arratsaldero, Bartzelonako bere etxean. Betidanik egin izan du kirola, eta gaur egun ere oso bizimodu aktiboa duela kontatu digu. Bere iritziz, sasoiz zahartzeko, garrantzitsuagoa da maitasuna kontu materialak baino.
Eider Gotxi (Guggenheim Urdaibai Stop): "Herritarron lanari esker lortu da Guggenheim Urdaibai proiektua bertan behera geratzea"
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko bertan behera gelditu eta biharamunean, erakundeen jarrera "zurrun eta inposatzailearen aurrean" herria garaile atera dela azpimarratu du Eider Gotxi Guggenheim Urdaibai Stop plataformaren bozeramaileak. Garaipena jai giroan ospatzeko otsailaren 7rako Gernikan antolatu duten ospakizunean parte hartzeko deia egin die herritarrei. Bestalde, Gotxik ohartarazi du plataformaren bidea ez dela bukatzen eta ontziola Muruetatik ateratzea izango dela hurrengo erronka.
Gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
AP-8an, gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak daude Irun parean, Baionarako noranzkoan, eta 0 kilometroan kamioientzako trafikoa arautzeko neurri bereziak aktibatu dira. Ibilgailu astunen murrizketak 05:00etatik 20:00etara egongo dira indarrean.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak islatzen du Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzerik "ez" dela nahi, baina eskualdeko garapenari begi onez begiratzen zaiola utzi du agerian
Herritarren artean entzute-prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati handi bat "beste joera bat" hartu du hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimen aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak ere.