Udaberrian iritsiko da Euskaraldia, berrabiarazita, euskararen erabilera aktibatzeko xedez
Datorren urteko udaberrian ahobiziak eta belarriprestak txapa soinean ikusiko dira berriro Euskal Herri osoan barrena, izan ere, ostegun honetan iragarri dutenez, Euskaraldiaren ekitaldi berri bat antolatzeko lanak martxan dira. Elkar mugituz egingo dugu lelopean, 2025eko maiatzaren 15etik 25era egingo da laugarren Euskaraldia.
Aldi honetarako, Euskaraldia ulertu, ikusi eta bizitzeko modua aldatu eta ekimena bera berrabiaraztea proposatu dute, egun konkretu batzuetako ariketa soziala izatetik, "nazio mailan, euskararen lurralde osoan, eta denok batera egiten dugun dinamika" izatera pasa dadin. Euskaraldia gaindituko duen Euskaraldia izan asmo du, zabalagoa, bai denboran, bai gizartean.
Orain arte hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa sozial gisa definitu bada, aurrerantzean, euskararen erabilera aktibatzeko mugimendu izango da.
Hala azaldu dute egitasmoaren antolatzaileek ostegun arratsaldean Nafarroako Antzerki Eskolan, Iruñean, egin duten aurkezpenean. Bertan izan dira Goiatz Urkijo Euskaraldiko koordinatzailearekin batera, ekimenaren Koordinazio Mahaia osatzen duten erakundeetako ordezkariak ere, besteak beste, Irati Iciar Euskaltzaleen Topagunearen lehendakaria; Ana Ollo Nafarroako Gobernuko lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilaria; Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako Lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu; eta Maider Behoteguy Euskararen Erakunde Publikoko lehendakaria.
Euskararen erabilera aktibatuko duen mugimendua sortu nahi dute, "kaleko euskalgintza, euskaldun eta euskaltzaleak mugiarazi, alegia. Euskal Herria osoan euskararen erabilera aktibatzeko prest dagoen jendea batu, trebatu, antolatu eta dinamika soziala indartu" nahi dute.
Hain zuzen ere mugiarazte horretatik dator hurrengo Euskaraldiko leloa ere, 'Elkar mugituz egingo dugu', izan ere, Urkijoren hitzetan, "Euskaraz hitz eginez, batak bestea mugitu egiten du, eta besteak bata, hizkuntza inertziak eraldatuz". Lehen hitzetik euskaraz eginda edo ahal den guztietan euskara erabilita, "mugitu egiten ditugu solaskideak, eta jendartea bera". Ariketa hori bera milaka lagunek aldi berean eginez gero, berriz, "efektu biderkatzailea lortzen da", eta "sakontasun emozional kolektiboz" hornitzen.
Goiatz Urkijok Euskaraldia" behar-beharrezkoa" dela defendatu du, eta azpimarratu, "euskara agenda eta iritzi publikoaren lehen lerroan jartzea lortzen" duela, euskaldunok batzeaz gain.
Maider Behoteguyk ekimenaren baliagarritasuna azpimarratu du eta adierazi du "belarriprest hasiberri gisa" hartuko duela parte, euskara ikasten ari baita.
Elkarlanari, "egitasmo handi honen bihotzari" erreparatu nahi izan dio Ana Ollok, bakoitzak bere esparrutik eskaintzen duela nabarmendu du, eta "dikotomietatik haratago, bata ala bestea baino, biak direla garrantzitsuak", gizarterai "bikoitza" eskaintze zaiolako.
Ibone Bengoetxeak "euskararen erabilera sozialean jauzia" ematean jarri du azpimarra, "Euskarak denok behar gaitu eta Euskaraldia aukera aparta izango da helburu horri bultzada emateko", esan du.
Azkenik, Irati Iciarrek "egiteko molde eta antolatzeko modu berriei bide emango dien mugimenduaren" alde egin du, "herrigintzatik eta komunitategintzatik euskararen erabilera eta euskaltzaletasuna sustatzeko moduak berrasmatu nahi" dituztela azaldu du, eta horretara datorrela 4. Euskaraldia.
Iruditeria ere berritua dakar Euskaraldiak, herritarrak dira erabateko protagonista, asko eta askotarikoak dira eta mugimenduan daude: hitz egiten, elkarri eragiten, elkar emozionatzen eta, nola ez, elkar mugitzen ikusten dira.
Berritasunak berritasun, orain arteko oinarriari eutsiko dio Euskaraldiak: ariketa egin nahi lukeenak izena eman beharko du ahobizi ala belarriprest gisa, eta rol hori beteko dute 11 egunez, dagokion txapa jantzita. Era berean, azpimarra jarriko da Euskaraldiak gizarteratu eta arau sozial bihurtu nahi dituen hizkuntza portaeretan: hala nola, lehen hitza euskaraz egitea; euskaraz ulertzen dutenekin euskarari eustea (elkarrizketa elebidunak); eta euskaldunak, euskaldunari, beti, euskaraz egitea.
Albiste gehiago gizartea
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.