Ikerketa batek frogatu du kolonoskopia eta gorozkiez egindako proba baliokideak direla minbizia detektatzeko
Kataluniako, Kanarietako eta Euskal Autonomia Erkidegoko ikertzaileek egindako ikerketa batek erakutsi duenez, gorozkietan ezkutatutako odola detektatzeko probak eta kolonoskopiak antzeko eraginkortasuna dute kolon eta ondesteko minbizia detektatzeko.
The Lancet aldizkarian argitaratutako ikerketa zientifiko hau hamar urtez egin da 57.000 pertsonarekin, Lasarte-Oriako 4.700 tartean, eta erakutsi du biek, kolonoskopiak eta gorozkietan ezkutatutako odola detektatzeko probak, eraginkortasun maila berdina dutela kolon eta ondesteko minbizia detektatzeko.
Azterketa konparatiboa egiteko baheketan parte hartu zuten 57.000 pertsonak ausaz banatu ziren bi taldetan, 50 eta 70 urte bitartekoak eta gizonezkoak zein emakumezkoak.
Parte-hartzaileak zortzi erkidegokoak izan ziren: EAEkoak, Aragoikoak, Kanarietakoak, Kataluniakoak, Galiziakoak, Madrilgoak, Murtziakoak eta Valentziakoak.
Baheketan herritarren parte-hartzea handiagoa izan da gorozkietan ezkutatutako odola detektatzeko proba onartu zuten pertsonen taldean (% 40) bestean baino (% 32), kolonoskopia inbaditzaileagoa delako.
Antoni Castells doktoreak (Bartzelonako Hospital Clinic-eko asistentzia-zuzendaria, IDIBAPSeko eta CIBERehd-eko Onkologia gastrointestinal eta pankreatikoaren taldeko burua eta Bartzelonako Unibertsitateko Gastroenterologiako katedraduna) eta Enrique Quintero doktoreak (Kanarietako Unibertsitate Ospitaleko gastroenterologoa eta Tenerifeko La Laguna Unibertsitateko katedraduna) zuzendu dute ikerketa.
Luis Bujanda EHUko katedradun eta Biogipuzkoako OIIko ikertzaileak, Jesus M. Banales Biogipuzkoa OIIko Gaixotasun Hepatikoen eta Gastrointestinalen Arloko ikertzaileak eta Isabel Portillo EAEko Koloneko Minbiziaren Baheketa Programako kideak hartu dute parte lanean.
Kostuan aldea dago
Bi proba mota horien kostuari dagokionez, Castells doktoreak azpimarratu du gorozkietan ezkutatutako odola detektatzeko probaren kostua 2-4 eurokoa baino ez dela, eta kolonoskopiarena, berriz, 150-200 eurokoa test bakoitzeko, eta biak baliokideak dira eraginkortasunari dagokionez. Azkenak, baina, "arrisku jakin batzuk" ditu, inbaditzailea delako.
Bujandaren arabera, ikerketa honen eragina "izugarria da proba erraz eta merke batek garrantzi handia duen gaixotasun batean heriotza-tasa nola murriztu dezakeen egiaztatu duelako, eta, horren ondorioz, baheketa mundu osoko herrialdeetara zabaltzea ekarri du, gaixotasunak eragindako heriotzak eta gastua txikituta".
EHUko ikertzaileak nabarmendu duenez, baheketan parte hartu zuten pertsonen artean, 10 urterako heriotza-tasa % 78 baino gehiago murriztu da. 2009an EAEn martxan jarri zenetik, mila heriotza baino gehiago saihestu dira, eta heriotza-tasa % 28 baino gehiago jaitsi da.
Bujandaren hitzetan, ikerketa honek iraun duen bitartean, Lasarte-Orian 13 heriotza saihestu dira, eta 40 pertsonak tratamendu intentsiboa jaso dute, kirurgia, kimioterapia eta erradioterapiarekin, koloneko minbiziari aurre egiteko.
Detekzio goiztiarra, funtsezkoa
Koloneko minbizia tumore ohikoenetakoa da, eta minbiziaren ondorioz heriotza-arrazoi nagusietako bat. Garaiz detektatzen eta ezabatzen ez badira tumore gaizto bihur daitezkeen polipoetatik garatzen da minbizi hori.
Ikertzaileek ohartarazi dute detekzio goiztiarra funtsezkoa dela gaixotasuna prebenitzeko edo hasierako faseetan diagnostikatzeko, tratamendua eraginkorragoa delako eta sendatzeko aukerak handiagoak direlako.
Zure interesekoa izan daiteke
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak Saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariarentzat izan da Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak Saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohore" bat dela aitortza hau jasotzea. EITBren parte-hartzea duen "Natur Bizia" ikus-entzunezko lana ere nabarmendu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.
Segurtasun Sailak abisu bereziak ezarriko ditu kostaldean ostegunean eta ostiralean, olatuengatik
Abisu horiek asteazken honetarako daudenei gehitu behar zaizkie; gaur indarrean dira abisuak baso-suteengatik, haize-bolada bortitzengatik eta, arratsaldeko hirurak eta bostak bitartean, kostaldean, olatuengaik, bi metrorainoko olatuak izango baitira.
Bizkaiko DYAko presidente ohiak epaiketan ukatu egin du erakundearen dirua desbideratu izana
Fernando Izaguirrek ziurtatu duenez, bere asmo bakarra Kataluniako osasun-garraioaren sektorean erakundearen jarduera indartzea zen, baina "dena alferrik izan zen".
Pablo Ibarren auziko epaileak erabaki du lekuko berria nor den isilpean gordetzea
31 urte bete dira gaueko klub baten jabea eta bertako bi langile hil zituztela. Hiru hilketen egiletzat Ibar jo zuten, eta horren errua egotzita biziarteko kartzela zigorrera kondenatu zuten. Hala ere, berak errugabea dela dio.
Sei urteko kartzela zigorra ezarri diote Eric Olhats entrenatzaile ohiari, adingabeei sexu-erasoak egiteagatik
Espetxe zigorraz gain, Aviron Bayonnaiseko entrenatzaile eta Realeko behatzailea izandakoak ezingo du adin txikikoekin lan egin eta kirol eremuetara joateko debekua ere jarri diote. Epaiaren berri izan ondoren, Alain Larrea defentsa abokatuak ez du baztertu helegitea jartzea.
Txorierriko igarobidea ohikora itzuli da, goiz korapilatsu baten ostean
Zortzi ibilgailuren arteko istripua gertatu da goizeko lehen orduan, eta ilarak A-8ra, Arrontegira eta Artatzako errepidera ere iritsi dira. Dena den, trafikoa bere onera etorri da 10:00ak baino lehen.