Euskal Autonomia Erkidegoa da Europako zientzia-funtsen bilketaren buru: 10 urtean 1.300 milioi bildu ditu
Ikerbasque Fundazioak Zientzia Euskadin Txostena 2025 argitaratu du ostegun honetan. Bertan jasotzen denez, EAE da ikerketarako Europako funts gehien lortzen dituen erkidegoa biztanleko, eta guztira 1.300 milioi euro bildu ditu azken 10 urteetan.
Horizon Europe programa europarraren bidez batu du kopuru hori; 2024an, adibidez, 124 milioi euro jaso zituen. Diru hori programa berrietan eta esparru zientifikoko kontratazio berrietan berrinbertitzen da.
Programa horren barruan, Europako Ikerketa Kontseiluaren ERCren laguntzak nabarmentzen dira, ezagutzaren mugan aurrera egin nahi duten edozein nazionalitate eta adinetako ikertzaileei babesa ematen dietenak.
EAEn 57 ERC proiektu gauzatu dira, eta gaur egun 30 daude martxan, orain arte lortutako kopururik handiena.
Dokumentuaren arabera, halaber, I+Gko inbertsioa 2.000 milioi eurotik gorakoa da, eta horrek INErentzat BPGren % 2,35 hartzen du. Hala, Espainiako Estatuan I+Gn gehien inbertitzen duen erkidegoa da EAE.
Era berean, Euskal Herriko Unibertsitatearen (EHU) papera nabarmendu du txostenak; izan ere, EAEko ikerketa-sarearen buru da, eta 4.500 argitalpen zientifiko indexatu ditu 2024an, urte horretan erkidegoan publikatutako 8.190 argitalpenen erdia baino gehiago.
Guztizkoaren % 64 lehen kuartileko aldizkari espezializatuetan argitaratu zen.
Euskal gizarteak jarduera zientifikoan duen zereginari dagokionez, 36.000tik gora dira ikerketan eta garapenean diharduten langileak, eta horietatik 24.455 ikerketa-lanetan aritzen dira, Euskal Autonomia Erkidego osoko biztanleria aktiboaren % 2.
Lurraldetik kanpo, txostenak erakusten du nazioartekotzea ia 15 puntu hazi dela azken hamarkadan, 2011ko % 40tik 2024ko % 55era. Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Ikerketa sailburu Juan Ignacio Perez Iglesiasek adierazi du harreman horiek hobetzen doazela, "munduko unibertsitaterik onenekin" lan egiten eta lankidetzan aritzen baitira, hala nola Oxfordekin edo Cambridgekin.
Emaitza onak izan arren, Perez Iglesias kritiko agertu da ikertzaileen artean oraindik ere dagoen genero-arrakala "esanguratsuarekin", 2023an dedikazio osoan ziharduten emakume baliokideen ehunekoa ozta-ozta % 35etik gorakoa izan zenetik hobetzeko joera nabarmenik gabe. "Zerbaitetan ez dugu asmatu", aitortu du.
Horren aurrean, sailburuak azpimarratu du unibertsitateko ikerketari laguntzeko lau urteko programak, Ikerkuntza Kooperatiboko Zentroek (IKZ) eta 2026-2029 aldirako Oinarrizko Ikerketa eta Bikaintasun Zentroek (BERC) neurri espezifikoak jasotzen dituztela genero-oreka handiagoa sustatzeko.
Emaitzen artean, Perez Iglesiasek onartu du EAEko ekoizpen zientifikoaren % 7,3 patenteetan aipatzen dela, ezagutza berria sortu eta aplikaziora igaro den denbora nahikoa pasa ondoren.
Zure interesekoa izan daiteke
“Gure hezkuntza, euskalduna” lelopean, milaka ikasle kalera atera dira
Hego Euskal Herriko ikasleriak bat egin du Ikamak deituriko greba egunarekin. Manifestazio jendetsuak egin dira Iruñean, Gasteizen, Bilbon eta Donostian. Euskara oldarraldi judizial eta politiko bat jasaten ari dela eta indarrean dagoen hezkuntza ereduak euskara mesprexatzen duela salatu dute.
Xuhar Pazosen kasua artxibatu egin du epaileak, ertzainen jokabidea "beharrezkoa eta neurrizkoa" izan zela argudiatuta
Villabonako gazteak begi bateko ikusmena galdu zuen, Ertzaintzaren foam jaurtigai batek jo ondoren, iaz Tolosako inauterietan izandako istiluetan. Epaileak iritzi dio agenteek protokoloa bete zutela, eta Pazosen lesioa "halabeharrezkoa" izan zela.
Bilboko 76. San Tomas Azokak 243 etxola eta 166 postu hartuko ditu, Areatzan
BBKk antolatuta, tradizioa, elkartasuna eta jasangarritasuna batuko ditu eta 100.000 pertsona inguru biltzea espero da, 09:00etatik 20:00etara. Aurten, 4.500 babarrun anoa banatuko dira Bizkaiko Sukaldarien Bilkura Fundazioaren (Bisubi) eskutik.
Gizon batek sexu-erasoa egin dio adingabe bati, kontaktu-aplikazio baten bidez hitzordua lortu ostean, Aian
Ertzaintzak goizaldean atxilotu du 25 urteko gizona, eta polizia-bulegoetara eraman dute.
Etxebizitza arloko Premiazko Neurrien Legearen aurkako protesta, Eusko Legebiltzarrean
Etxebizitza Sindikatu Sozialistak deituta, talde bat Eusko Legebiltzarraren aurrean bildu da Gasteizen, Etxebizitzaren arloko Premiazko Neurrien Legea gaitzesteko. Deitzaileen arabera, legeak "eraikuntza ziklo berri bat abiatzea du helburu", eta "proletarioei murrizketak eta jabedun aberatsei baliabide gehiago ekarriko dizkie".
Administrazioak azpikontratutako enpresei ezarritako hizkuntza-eskakizunak baliogabetu ditu Euskadiko Auzitegi Nagusiak
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak partzialki onartu du CCOO sindikatuak aurkeztutako helegite bat, eta bertan behera utzi ditu administrazio orokorrean eta atxikitako entitateetan hizkuntza erabiltzeari buruz Eusko Jaurlaritzak 2023an onartutako zenbait irizpide. Epaimahaiak argudiatu duenez, hizkuntza ofizial batek ezin du bestearen gaineko lehentasunik izan, eta azpikontratatutako langileei eta funtzionarioei ezin zaie hizkuntza-eskakizun bera eskatu.
Justizia Aranarentzat plataformak Ertzaintzaren "inpunitatea" salatu eta "protestarako eskubidea" aldarrikatu du
Iker Aranarentzat justizia aldarrikatzeko kontzentrazio bat egin du aipaturiko plataformak gaur goizean Bilboko epaitegien aurrean, ustez gaztea zauritu zuen ertzainak epaitegian deklaratzen zuen bitartean.
Mentxu Ramilo Araujo politologo eta aktibistak jasoko du 2025eko Emakunde saria, emakumeen ezagutza askeari eta ahalduntze digitalari egindako ekarpenagatik
Emakundek azpimarratu duenez, Ramilok emakumeak ikusaraztea lortu du WikiEmakumeok lankidetza-proiektua bultzatuz eta, epaimahaiak nabarmendu horren aktibismo feministak hezkuntza, ikusgarritasuna eta ekintza kolektiboa uztartzen dituela.
Bizkaiko Auzitegiak 5 urte eta erdiko zigorra ezarri dio DYAko presidente ohiari 2,9 milioi euro bidegabe eralgitzeagatik
Horren bazkideari 4 urte eta erdiko zigorra ezarri dio diruaz bidegabe jabetzeagatik. Auzitegiak frogatutzat jo du akusatuek "harrapatze-asmoz" jokatu zutela, modu bidegabean aberasteko GKEaren funtsak masiboki desbideratu zituen enpresa-triangelu baten bidez.