Zergatik da garrantzitsua COP30 klima-aldaketari buzurko goi-bilera?
Munduko tenperaturak 1,5 graduko igoeraren langa gainditu zuen 2024an, lehen aldiz, eta geroztik egingo den klimaren inguruko aurreneko goi-bilera da aurtengoa. Azaroaren 10etik 21era egingo da COP30 goi-bilera, Brasilgo Amazonian.
COP30 goi-bilera, Brasilen. Argazkia: EFE
Urtero egin ohi den NBEren klima aldaketaren nazioarteko goi bilerak mundu osoko buruzagiak biltzen ditu, eta hedabideen arreta bereganatu. Aurten Brasilgo Amazoniako Belem hirian egingo da COP30 deiturikoa, azaroaren 10etik 21era bitartean.
Aurtengoa zergatik da horren garrantzitsua?
Aurten 10 urte beteko ditu Parisko Akordioak, ia 200 herrialdek tenperaturaren igoera 1,5 gradura mugatzeko konpromisoa hartu zutenetik. 2024an, ordea, munduko tenperaturak langa hori gainditu zuen, lehen aldiz.
Zientzialarien arabera, Lurraren tenperatura industriaurreko aldian baino 1,5 gradu beroagoa izanez gero, klima-aldaketak eragindako ondorioak larriagoak izango dira.
COP30eko presidentzia-lanak egiten ari den Brasilek gainerako herrialde parte-hartzaileei eskatu die lan egin dezatela aurreko konpromisoak betetzeko (adibidez, COP28 goi bileran erregai fosilen erabilera pixkanaka ezabatzea hitzartu zuten), akordio berriak lortzen saiatu beharrean.
Hauek izango dira goi-bilerako bost ardatz nagusiak:
- Erregai fosilak erabiltzeari uztea
- Baso-soiltzea ekiditeko bideak topatzea
- Finantzaketa klimatikorako tresnak nola finkatu argitzea
- Egokitzapen-politikak nola ezarri eztabaidatzea
- Multilateralismoa
Bi asteko goi-bilera
Lehen astean, parte hartzen duten herrialdeetako negoziatzaileek beren lehentasunak azaldu eta besteen jarrerak ebaluatzen dituzte.
Herrialdeetako goi-ordezkariak (ministroak) bigarren astean hasi ohi dira negoziazioetan parte hartzen, xehetasun tekniko eta legalak adostu eta akordioak ixteko.
Negoziazioak goizalderaino luzatu ohi dira, eta ohikoa da azken ordura arte adostasunik ez lortzea.
Zure interesekoa izan daiteke
Nicolas Sarkozy aske dago, baldintzapeko neurriekin
Frantziako presidente ohia kartzelatik irtengo da, 20 eguneko espetxealdiaren ostean. Auzitegiak hainbat neurri ezarri dizkio, eta, besteak beste, ezin izango du Frantziatik irten.
Gobernu federala berriz irekitzeko akordioa lortu dute AEBko Senatuan, bost astez itxita egon ostean
Zortzi senatari demokratak errepublikanoekin bat egin dute neurria desblokeatzeko. Horri esker, 4.000 langile federal baino gehiago itzuliko dira lanera, eta Administrazioa finantzatuko dute 2026ko urtarrilera arte.
Estatu Batuek eta Errusiak gerra hotz nuklearra berpiztu dute: proba nuklearren helburuak eta arma nuklearrak dituzten herrialdeak
Trumpek bezala Putinek ere mehatxu nuklearra hauspotu dute, hiru hamarkada baino gehiagoko barealdiaren ondoren. Errusiak 1990. urtean egin zituen, azkenekoz, proba nuklearrak, eta Ameriketako Estatu Batuek, 1992an.
Zergatik daramatza itxita Estatu Batuetako Gobernuak 40 egun? Itxiera historikoaren gakoak
Estatu Batuetako Gobernu federalaren itxierak 40 eguneko marka historikoa egin du. Ehunka mila langile publiko soldatarik gabe eta oinarrizko zerbitzuak bertan behera utzi ditu, laguntza sozialak ordaindu gabe laga ditu eta aire-trafikoa kolapsatzea eragin du.
BBCko zuzendari nagusiak dimisioa eman du Trumpi buruzko dokumental baten inguruko polemikaren harira
'The Daily Telegraph' egunkariak asteartean argitaratu zituen barne dokumentu batzuen arabera, 'Panorama' izeneko dokumentalak ikusentzuleak engainatu ahal izan zituen Trumpen hitzaldi bat manipulatuz. Aurrez, Gazako genozidioaren inguruko trataeragatik ere jomugan zuen BBCko zuzendaritza Britainia Handiko eskuinak.
Astelehenean ekingo diote COP30ari Brasilen, negazionismoaren olatua geldiarazteko helburuarekin
NBEaren goi bileraren helburu nagusia 10 urte bete berri dituen Parisko Akordioa berrestea izango da; alegia, industria aurreko mailarekin alderatuta, planetaren berotzea 1,5 gradura mugatzea.
Hasi da CELAC-UE goi-bilera
Bederatzi estatuburu eta gobernuburu bildu dira igande honetan Latinoamerikako eta Karibeko Estatuen Erkidegoaren eta Europar Batasunaren arteko IV. goi-bileran.
'Fung-wong' supertifoiak lurra jo du Luzon uhartean, Filipinetako iparraldean
Tifoi handi horrek orduko 185 kilometroko haize-boladak eragin ditu, eta toki batzuetan orduko 230 kilometroko haize-boladak utzi ditu. Ia milioi bat pertsona ebakuatu dituzte, eta uholde handiak eragin ditu.
Hamasek beste gorpu bat entregatu du, Israelgo militar baten gorpua antza
Hamaseko dozenaka milizianori Gazara itzultzeko aukera emango die horrek. Gorpu hori eman ostean, israeldarren lau gorpu omen daude oraindik Gazan lurperatuta.