Gaixotasunak

Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.

Lehen eta Bigarren Hezkuntzak gaindituta, unibertsitaterako sarbidea beste oztopo bat bihurtu zen. Zailtasunak zailtasun, lorpen gogoangarria lortu du Elsak: Psikologia Gradua ikasten hasi da, eta psikologo kriminologoa izan nahi du etorkizunean. 

Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak eta Osakidetzak 70 kontaktu identifikatu dituzte. Azterketak eta jarraipena egingo zaie hurrengo egunetan.

Mairagako Mankomunitateko bizilagunei eskatu die etxean hainbat neurri hartzeko.

Munduko biztanleriaren % 14. Gehienak, gainera, diru-sarrera txikiko eta ertaineko herrialdeetan bizi dira. Pandemiak genero-arrakala handitu zuen, emakumeen buruko osasun arazoak % 30 igo baitziren. Horiek dira Munduko Osasun Erakundearen 'World mental health today' txostenaren ondorioetako batzuk. 

2024an, bi kasu diagnostikatu ziren. Ultzama, Larraun eta Iza ibarretan izan dira kasu gehien. Lau kasutan gaixoek karraskarien gorpuak ukitu zituzten, eta beste lautan, berriki izan zuten kaparren ziztada. 2025ean 60 kasu baino gehiago baieztatu dira Espainiako Estatuan.

Chikungunya kasuek gora egin dute nabarmen Txinan, eta 7.000 baino gehiago dira jada. Agintariek berehala hartu dituzte neurriak, eta Foshan hiria fumigatu dute. Covid-19aren pandemia garaia ekarri dute gogora.

Ipar Euskal Herriko autoritateek herria fumigatuko dute larunbat goizaldean, abuztuaren 9an, 03:00etan.

6.000 pertsonak baino gehiagok parte hartuko dute Euskadiko Osasun Zerbitzuak zuzendutako lanean. Sintoma klinikoak agertu aurretik gaixotasuna identifikatzea da helburua, eta, horrela, konplikazioak murriztu eta aurretiaz jarduteko aukera ematea.

Harvardeko ikertzaileek aurkitu dute garuneko litioaren galerak oroimenaren narriadura bizkortzen duela, gaixotasunari lagunduz. Nature aldizkarian argitaratutako eta 10 urtetan egindako lanak lehen aldiz erakusten du litioa modu naturalean produzitzen dela garunean, eta neurodegeneraziotik babesten duela.

Hegaztiei bakarrik eragiten die, ez zaie pertsonei transmititzen eta ez da arriskutsua osasun publikorako. Hala ere, prebentzio-kontrolerako neurriak ezarri dira eremu horretan, animalien osasuna babesteko eta hegaztien sektorean izan daitekeen edozein eragin minimizatzeko.

Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.

Pello Latasak, Eusko Jaurlaritzako Osasun saileko zaintza epidemiologikorako arduradunak, tigre-eltxoek kutsatzen duten chikungunya gaitzaren inguruan mintzatu da. Latasak azaldu duenez, gaitza ez da zuzenean gizakien artean transmititzen; hala ere, badira salbuespenak. Bideo honetan sintomak zeintzuk diren, transmisioa nola ematen den eta gaitzari aurre egiteko gomendioak eman dizkigu arduradunak.

Hendaian bizi den gizon bat da gaixoa. Azken 15 egunetan ez du bidaiatu eta, beraz, bertan kutsatu dela susmatzen dute. Ez dago larri. Hendaiako Udalak iragarri du desinfekzio lanak egingo dituela larunbat gauean. Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak kontrol neurriak areagotzeko eskatu die Bidasoaldeko udalei.

Kontsultan bertan eduki jakin bat (ikastaroak, tailerrak, material multimedia...) agindu edo preskribatzeko aukera ematen die osasun arloko profesionalei, pazienteek eta familia zaintzaileek ezagutza zabaldu eta beren gaixotasuna hobeto kudea dezaten.

Alderdi Popularreko bozeramaileak adierazi duenez, ohiko mediku-azterketa batean tumore bat atzeman diote, eta "tratamendu zorrotza" beharko du. Dena dela, "sendatuko" dela berretsi diote medikuek.  

Hala ere, gizakiok ez dugu mingain urdinaz kutsatzeko arriskurik, ez animaliekin kontaktuan egonda, ezta haragia janda ere.

Espezialisten eta pazienteen iritzian, aurrerapausu handia izango da, bai gaixotasunaren tratamenduan, baita egunerokotasunean behar dituzten laguntzetan ere. Bi gaitz horiekin batera, polioaren ondorioak eta min kroniko ez-onkologikoa ere sartu dituzten zerrendan.