Gazteria, beti jomugan pandemia garaian
Gazteak beti egon dira jomugan covid-19 pandemian, askotan festekin eta agerraldiekin lotuta. Lehen itxialdi eta deseskalatzearen ondoren lonjetako jende pilaketak heldu ziren, eta ondoren botilioiak eta ikasbidaiekin lotutako agerraldiak (Mallorca, Salou eta Conil). Adin tarte horretako intzidentzia handia mintzagai da azken egunetan. Ostalaritzarekin batera, pandemian lerroburu gehien izan dituen biztanleriaren sektorea izan da.
Esan bezala, une honetan gazteen artean covid-19ak duen intzidentzia handia da albistea. Gazteen txertaketa masiboa hasi da; hala ere, gehiengoak ez du bigarren dosia irailera arte jasoko. Aurretik baina, bestelakoak izan dira lerroburuak:
Besteak beste, kalean edateko Mendillorrin bildutako 70 gazte sakabanatu ditu Iruñeko Udaltzaingoak; 9 metro karratuko gela batean zeuden 19 gazte salatu dituzte Iruñean; Ertzaintzak 200 bat gazteko kale-edana handi bat desegin du Artxandan (Bilbo); 122 gazte espedientatu dituzte Gasteizen, osasun-arauak ez betetzeagatik; Derioko komentu batean jai bat ospatzen ari ziren dozenaka gazte identifikatu dituzte… azken urtean lerroburu izan dira eitb.eusen.
Hala ere, Rodrigo Gartzia Ertzaintzako zuzendariak iragan asteburuan azpimarratu zuenez, orokorrean "gazteek lagundu" dute, "erantzukizuna eta egoerari eusteko" eskatu zaienean. Udari begira "azken esfortzu" bat eskatu die.
Ondorio psikologikoak
Gazteen bizitzak 180 graduko aldaketa eman du. Itxialdian egun guztia etxean, eta egun osoa hedabideetan mintzagai, baina ez entzunak izateko, hain zuzen ere. Askok jomugan daudela, eta horregatik erantzukizuna gehienetan leporatzen zaiela uste dute.
Zentzu horretan, Juanan Tejero psikologo sozialaren hitzetan, "gazteak garatzeko prozesuak galtzen ari direla ahazten dugu zenbaitetan, eta hitz egiterakoan orokortzen dugu".
Gainera, Tejerok gogorarazi duenez, "osasuna ongizate fisiko, mental eta soziala da", eta azken hori bazterrean uzteak "etorkizunean ondorioak eragin ditzake".
CONTENIDO NO ENCONTRADO
Pandemiarekin lotuta, gazteriak kezkak eta ardurak ditu; adibidez: askatasun beharrizana eta familiarekiko distantzia, kutsatzeko eta hiltzeko beldurra, hipokondria, antsietatea, tristura, bakartasuna eta ezintasuna, besteak beste.
Gasteizen, urte arrunt bateko lehen seihilabetekoan 250 gazte inguruk erabiltzen dute Udalaren arreta psikologiko zerbitzua; aurten 500 baino gehiagok erabili dute epe berdinean.
Bestalde, alarma egoeraren adierazpenak ondorioak izan zituen gazterian, landa-inguruan batez ere. Substantzia eta teknologia kontsumoan eragina izan zuen. Mugikortasun murrizketek, jendea biltzeko mugek edo kirola bertan behera geratzeak substantzien kontsumoa areagotu zuten, baita haien normalizazioa eta ikusgarritasuna ere. Sare sozialen erabilerak ere nabarmen gora egin zuen.
Esfortzua eta boluntarioak
"Esfortzu intelektual, emozional eta ekonomiko ikaragarria beharrezkoa izan da: ikasleek etxetik ikasi eta azterketen tentsioa bertatik bizi behar izan dute; ikasle-egoitzetan neurri eta araudi gabeziak zalantza asko sortu ditu, eta beka eta praktikekin zer gertatuko zen ez da azken unera arte batere argi egon", nabarmendu du zuen Euskadiko Gazteriaren Kontseiluak (EGK).
"Lan arloan zalantza asko dira, pertsona gazteen informazio faltak eta aldi baterako lan-erregulazioek prekarietatea areagotu dute", erantsi zuen EGKk.
Hala ere, gazteek boluntario sareetan egindako lana azpimarratu du Kontseiluak: "beharrizan sozial ezberdinei erantzuten urteak daramatzate, gazte esparruetatik haratago. Pertsona gazte boluntarioek egindako lana ikaragarria eta ezinbestekoa da".
Albiste gehiago gizartea
EITBren "Glaziarrak agurtzen" lanak aitortza lortu du nazioarte mailan: Venice TV Awards sarietan
Nazioarteko telebista-programen berrikuntza eta bikaintasuna azpimarratzen dute Veneziako Telebista Sariek, eta Cross Platform Programming atalean izendatu dute proiektua, EITBk eduki berritzaile eta multiplataformaren alde egindako apustua aitortuta. "Glaziarrak agurtzen" PRIMERANen, Euskal Telebistan eta ORAINen estreinatu zen, bakoitzari egokitutako lengoaia eta formatuak erabilita.
Osakidetzaren proiektu pilotuak psikologia zerbitzua eskainiko du Lehen Arretako 13 zentrotan
Gipuzkoako lau zentrotan, Arabako bitan eta Bizkaiko zazpitan arituko dira psikologoak. Lehen Mailako Arretako gaixoen ongizate emozionalaren erreferente bihurtuko dira psikologo horiek, kasu arinenak ere artatuz, eta familia-medikuaren eta ospitalez kanpoko osasun mentalaren zentroen arteko bitartekari moduan jardungo dute.
Aurkikuntza arkeologiko oso garrantzitsua Iruñean: Barbazan dorrearen barruan dagoen Kalonjeen atea
Iruñean, arkeologia aurkikuntza bat da albiste. Katedral ondoan dago eta Joseba Asiron alkateak eta urbanismo batzordeak bisitatu berri dute. Aurkikuntza ikusgarri eta garrantzitsuaz mintzatu da Iñaki Sagredo arkeologoa. Nahi izanez gero, bisita gidatua egiteko aukera dago.
Giza Eskubideen Behatokiak kereila bat bultzatu du 1974ko Asturiagako segadagatik
Iragarri du kereila bat aurkeztuko duela 1974an Hondarribian izandako polizia-operazio frankista batean hildako Roque Méndez Villada eta José Luis Mondragón Elorzaren heriotzagatik.
Zazpi ibilgailuk istripua izan dute Txorierriko igarobidean, eta auto-ilara luzeak daude errepideetan
Ezbeharra asteazken honetako goizeko zortziak baino lehen gertatu da, eta ez da inor zauritu, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.
Adunako prostituzio-etxe bateko arduraduna atxilotu dute, sexu-esplotazioa eta sexu-eraso saiakera bat egitea leporatuta
Lokaleko langileetako batek tratu umiliagarria jasan zuela eta drogak kontsumitzera behartu zutela salatu zuen, besteak beste.
Elkar argitaletxeak erabaki du Igartza bekarekin ez jarraitzea, CAFek Israelekin duen lotura dela eta
Saioa Alkaiza bertsolari eta idazleak sariari uko egin eta hamar egunera iritsi da Elkarren erabakia. “Palestinar herriaren kontra gauzatzen ari den genozidioan CAFek duen inplikazioa" salatu zuen sortzaile iruindarrak.
Donostian izandako azken sexu erasoa salatzeko bilkura egin dute hiriko udaletxe atarian
45 urteko gizon bat atxilotu dute joan den ostiralean emakume batek jasandako sexu-erasoaren egilea izatea egotzita. Emakumeak ertzain-etxean salatu zuenez, gizonak sexu-erasoa egiteaz gain, zer egiten zuen eta norekin zegoen kontrolatzen zuen, eta lagunak ikustea debekatzen zion.
Euskal Sagardoak 2025eko sagar-uzta aurkeztu du Altzon
Aurtengoa sagar urtea dela ziurtatu dute, eta azken urtean bildutako sagar kopurua bikoiztea espero dute. Iaz ez bezala, aurtengo sagar uztak itxura oso ona du.
Osakidetzak 48 urtekoetara zabalduko du bularreko minbizia detektatzeko baheketa
Osakidetzako Protonterapia Unitate berriaren obrak bisitatu ditu Imanol Pradales lehendakariak, eta bertan egin du iragarpena.