"Zero covid" estrategiadun herrialdeetako biztanleen buru osasuna hobea izan da, "The Lancet"en arabera
Covid-19aren pandemiari aurre egiteko herrialdeek erabili dituzten bi estrategia nagusiak alderatuta, birusa murrizketekin kontrolatu nahi izan duten herrialdeetako biztanleek osasun mental edo buru osasun okerragoa izan dutela ondorioztatu dute ikertzaileek.
The Lancet Public Health aldizkari zientifikoan argitaratutako artikuluan jasotzen denez, bi ikerketeko konbinatu dituzte ikertzaileek ondorioak ateratzeko: batetik, Oxford Unibertsitateko covid-19ari buruz Gobernuek emandako Erantzunen Arakatzailetik ateratako datuak; eta, bestetik, Imperial College London-YouGov covid-19 Behaviour Tracker inkestan ondoez psikologikoari buruz jasotako datuak.
Inkestaren datuak 15 herrialdetan jaso ziren 2020ko apiriletik 2021eko ekainera bitartean. Herrialdeak bi kategoriatan sailkatu ziren: Covid-19aren transmisioa ezabatu nahi zutenak (zero covid) eta herrialde barruan birusaren hedapena arindu edo murriztu nahi zutenak.
Aztertutako "zero covid" estrategiadun herrialdeak hauek izan ziren: Australia, Japonia, Singapur eta Hego Korea. Estrategia 'ezabatzailea' deitu diete.
Covidaren transmisioa "arindu" nahi izan zutenen artean, berriz, Alemania, Kanada, Danimarka, Espainia, Finlandia, Frantzia, Italia, Norvegia, Herbehereak, Erresuma Batua eta Suedia hautatu zituzten.
Ikerketaren arabera, "zero covid" estrategiadun herrialdeek neurri goiztiarrak eta espezifikoak aplikatu zituzten, nazioarteko bidaietarako murrizketak, esate baterako, eta horrek "covid-19 kutsatze gutxiago, heriotza gutxiago eta osasun mentalean inpaktu negatibo gutxiago eragin zituen, "transmisioa arintzea" helburu zuten herrialdeekin alderatuta".
Azken herrialde horiek ez ziren horren zorrotzak izan bidaiekiko eta, aldiz, gehiago jo zuten distantzia fisikoa, bilera murrizketak eta etxeratze aginduak ezartzera.
"Neurri horiek gizarte-harremanak murrizten zituzten, eta ondoez psikologiko handiagoarekin, bizitzaren balorazio txikiagoarekin eta Gobernuarekiko iritzi okerragoarekin lotzen ziren inkestetan, zero covid estrategiadun herrialdeetako biztanleen sentsazioekin alderatuta", ondorioztatu du ikerketak.
"Luze eta zabal eztabaidatu izan da gobernuek, oro har, covid-19aren pandemiari emandako erantzunen inguruan. Lehen begiratuan, badirudi herrialde 'ezabatzaileek' beste herrialde batzuek baino estrategia gogorragoak erabili zituztela, nazioarteko bidaien debekuek komunikabideetan izan zuten oihartzuna ikusita. Baina, egia esan, euren mugen barruan, herrialde horietako biztanleek 'transmisioa arintzeko estrategia' zerabilten herrialdeetako biztanleek baino askatasun gehiago eta murrizketa gutxiago izan zituzten, oro har", dio ikerketaren liderrak, Kanadako Simon Fraser Unibertsitateko Lara Akninek.
Ikerketaren egileek iradokitzen dute, gainera, "zero covid" estrategian, diagnostiko probak egoki erabiliz eta kontaktuak arakatuz, heriotzak gutxitu daitezkeela, birusaren hedapenari eusteko neurri murriztaileagoak erabili gabe.
Ikertzaileen arabera, pandemia geldiarazteko politika eraginkorrekin batera, estrategiak eta baliabideak erabili behar dira osasun mentalean izan daitezkeen ondorio kaltegarriei aurre egiteko.
Etorkizunean etor daitezkeen pandemien aurrean, ikertzaileek iradokitzen dute gobernuek lehentasuna eman beharko lieketela birusaren transmisioa murriztu baina eguneroko bizitzan murrizketa gutxiago ezartzen dituzten politikei, hala nola, barne-bidaiak mugatuz, jendearen arteko bilerak mugatu beharrean.
Zure interesekoa izan daiteke
EAEko Auzitegi Nagusiak 88 urtera igo dio kartzela zigorra, 11 adingaberi sexu-abusuak egiteagatik zigortutako Hondarribiko surf monitoreari
Gipuzkoako Auzitegiak 71 urte, 5 hilabete eta 9 eguneko kartzela ezarri zion, eta, hortaz, 17 urteko igoera da. Dena den, epaia ez da irmoa eta helegitea jar dakioke Auzitegi Gorenean.
Gizon bat atxilotu dute Iruñean, kirol-klub bateko garagardo txorrota irekita utzi eta 450 litro alferrik galdu direlako
Gauez gertatu zen, ostalaritza-establezimendua itxita zegoela. Poliziak jakinarazi duenez, ustezko egilea bertan sartu zen eta garagardo-zisterna bateko txorrotari eragin zion, baimenik gabe.
EAEko emakumezko erizainen ia erdiek diote komentario sexistak jasan dituztela
Euskadiko emakumezko erizain eta fisioterapeuten ia erdiek iruzkin iraingarriak jasan dituzte, SATSE Erizainen Sindikatuak egindako inkesta baten arabera. Kasuen % 85 baino gehiago ez dira salatzen. Ikerketa Emakumearen aurkako Indarkeria Desagerrarazteko Nazioarteko Eguna berehala izango dela eta eman ezagutzera.
Begoña Pedrosa: "Irakasleen eskubideen edo euren lanaren aurkako edozein jokabide onartezina da"
Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak babesa adierazi nahi izan dio Santurtziko ikastetxe bateko ikasle talde baten jazarpenaren biktima izan den irakasleari. "Ikastetxeak Ikasleen Eskubideei eta Betebeharren Dekretuaren esparruan aurreikusitako prozedurak aktibatu ditu, eta sailetik prozesu horri laguntzen jarraituko dugu, hurbiltasun eta errespetu osoz", adierazi du Pedrosak.
Kezka Lizarra inguruan, frankismoari eta ultraeskuinari lotutako talde bat dagoelako bertan
Oinarri frankista eta ultraeskuindarra duen talde batek eraikinak erosi ditu Deierriko haran txikian, Lizarrako merindadean eta Iruñetik 40 bat kilometrora. Fundazioak sekten ezaugarri batzuk ditu, baina ez sekta gisa katalogatzeko adina.
Espetxera bidali dute Bilboko portuan 120 kilo kokaina zeramatzala atzemandako guardia zibila
Guardia Zibileko agenteak lankide bat ikertzen ari ziren, narkotrafikoarekin zerikusia zuelakoan. Lankide horrek Fiskalaren eta Mugen arloan egiten zuen lan eta aduanetan eta mugako pasabideetan segurtasuna bermatzea zuen zeregin. Guardia Zibileko iturriek baieztatu dutenez, joan den igandean atxilotu zuten 120 kilo kokaina zeramatzala.
Albiste izango dira: Abisu horia elurragatik eta hotzagatik, 50 urte Franco hil zela eta Brouarden eta Muguruzaren hilketen urteurrena
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Santurtziko institutu bateko irakasle baten aurkako jazarpen-kasu bat ikertzen ari da Adingabeen Fiskaltza
Adingabeen Fiskaltzak ikerketa abiatu du, Kantauri institutuko irakasle batek hainbat ikasle salatu ostean, ikasgelan hura grabatzeagatik eta mugikorraren bidez haren irudi bat manipulatu eta zabaltzeagatik.
Euskal errepideen egoera berrezarri da, goizeko lehen orduan gorabehera asko izan ostean
Bi errei itxi dituzte AP-8an, Zornotzan, eta lau kilometro arteko auto-ilarak izan dira; kamioi batek GI-636 errepidea blokeatu du Lezon, Errenteriarako noranzkoan, eta Santurtzin ere zirkulazioa oztopatu da. Gainera, errei bat itxi dute AP-1 autobidean, Soraluzen, kamioi batek matxura izan duelako.
Marlaska ministroak dio atxilotuen jatorria argitaratzeak ez duela delitua prebenitzen laguntzen
Ertzaintzak ildo horretan hartutako erabakiaren gaineko iritzia eman du, eta jatorria dena delakoa izan inor ez estigmatizatzearen alde agertu da.