Abian da Pantailaldia, pantailetan euskarazko edukiak kontsumitu eta sortzea helburu duen egitasmoa
Gaur hasi eta datorren azaroaren 18ra bitarte, Euskaraldiaren atarian, Pantailaldia ariketa kolektiboa antolatu du Pantailak Euskaraz euskarazko ikus-entzunezkoen aldeko herri ekimenak. Bi xede nagusi izango ditu, Alex Aginagalde antolatzaileak azaldu duenez; batetik, jendeak astebetez soilik euskarazko edukiak kontsumitzea eta sortzea, eta, bestetik, agerian uztea pantailetan euskaraz bizitzeko ditugun ezintasunak eta gabeziak, uste baitu ez dela apustu estrategiko sendorik egon erakundeen aldetik euskara pantailetan babesteko.
Pantailaldian parte hartzeko, Pantailak Euskaraz taldearen webgunean dagoen formularioa bete behar da. Izena ematen duen orok baliabide zerrenda bat jasoko du, besteak beste, astebetez soilik euskarazko ikus-entzunezkoak kontsumituz bizitzeko. Gainera, herritarrei, egunero euren bizipenak eta zailtasunak partekatzeko eskatu die sare sozialen bidez #pantailaldia traola erabiliz.
Horrez gain, bost boluntariok konpromiso berezia hartu dute. Hala, egitasmoak iraun bitartean, euren bizipenen berri emango dute sare sozialetan, baita komunikabideetan ere, elkarrizketen eta erreportajeen bidez.
Antolatu dituzten ekimenen artean daude, esaterako, azaroaren 12rako, larunbaterako, euskarazko bideo jokoei buruz Game Erauntsia komunitateak Bilbon antolatu duen Jokoteknia jardunaldia, edo azaroak 13rako antolatu dituzten protestak hiriburu bakoitzeko zinema batean, Zinema euskaraz, gure eskubidea lelopean. Izan ere, gogorarazi dute Euskal Herrian urte osoan eskaintzen diren zinema emanaldien % 1 soilik dela euskaraz.
Azken urteotan ikus-entzunezkoen kontsumoa goitik behera aldatu dela jakitun, eta, besteak beste, streaming plataformek izan duten gorakada kontuan hartuta, Aginagaldek azaldu du euskarak pantailetan duen egoera larria eta kezkagarria dela. Pixkanaka bada ere, martxan jarritako hainbat ekimenekin lortu dute plataforma handietan, Netflix edo Prime Video kasu, urratsak ematea, eta aurrerantzean ere, plataforma horietan euskararen presentzia areagotzea espero du.
Datuak mahai gainean jarrita, duela urtebete Netflix plataforman 3 eduki bazeuden euskaraz, gaur 40 dira; Prime Videon, berriz, 2021eko irailean, euskarazko 2 eduki zeuden eskuragarri eta, gaur gaurkoz, 44 daude. Disney+ kateak ez dauka eduki bat bera ere euskaraz. Dena dela, plataforma horietan eskainitakoa ez da euskarazko aisialdi normalizatu batek behar lukeen adinakoa, Aginagaldek salatu duenez.
Nolanahi ere euskarazko streaming plataforma sendo baten beharra aldarrikatu du, euskarazko produkzioak baina baita nazioarteko eduki arrakastatsuak euskaraz ikusteko aukera ere emango duena, "finean, euskal komunitatearentzat erreferente bihurtuko dena".
Gazte eta nerabeek gazteleraz sortzen dute sare sozialetan ekoizten duten edukien % 97
Aginagaldek aitortu du euskararen presentzia erabat diluitu dela azken hamarkadan, eta hori izan dela batik bat erakundeen aldetik ez delako benetako apustu estrategikorik egon. Kezkaz ikusten du euskararen egoera ikus-entzunezkoen munduan; izan ere, adierazi duenez, arazoa ez da soilik euskarazko eskaintza urria dela, baizik eta gazte eta nerabeek ulertzen dutela "sare sozialen, plataformen, eta, oro har, Interneten mundu hori ez dela euskararen mundu bat".
Hala, UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak berriki egin duen ikerketa izan du hizpide, eta datu bat azpimarratu nahi izan du bereziki, gazte euskaldunek sare sozialetarako sortzen dituzten edukien % 97 gazteleraz ekoizten dituztela.
Testuinguru horretan, pantailetan kontsumitzen dugunak hizkuntza ohituretan eragin zuzena duela gogorarazi du. "Gure aisialdian kontsumitzen dugun oro euskara ez den beste hizkuntza batean egiten badugu, ondoren, horien berri emateko eta horiei buruz jolasteko pantailetan ikusi edo entzun duzun hori izango da zure hizkuntza erreferentea", gogoratu du Aginagaldek.
Aginagalderen aburuz, herritarron esku badago neurri handi batean euskarazko edukiak kontsumitzera ohitzea, baina argi du euskarazko ikus-entzunezkoen eskaintza bermatzea erakundeen erantzukizuna dela. Gauzak horrela, "erakundeei dei egin die gaia estrategikotzat hartu eta benetako pauso sendoak hartu ditzaten egoera konpontzeko".
Albiste gehiago gizartea
Gizon bat atxilotu dute Portugaleteko taberna batean beste bati aizkoraz erasotzeagatik
Atzo 20:00etan gertatu zen erasoa. Biktimak zauriak ditu eskuetan eta bizkarrean.
Albiste izango dira: Saretzen txostena, PSNren krisia eta Errefuxiatuen Mundu Eguna
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.