Zenbat zikintzen dugu garbitzen dugunean?
Ontzi-garbigailurako pastillak, labe-garbitzaileak, zorurako detergenteak, aire-freskagarriak, beira-garbitzaileak... Gero eta garbigarri gehiago ditugu etxeko armairuan, horietariko asko oso kaltegarriak, kutsadura-foku izateaz gain, gure osasunerako mehatxu izan daitezkeelako. Ezinbestekoak al dira?
Aiora Urbieta naturopata eta sendabelarretan aditua da, eta urteak daramatza garbigarriak etxean egiten. Kontzientziatzen ari bagara ere, eta gero eta jende gehiagok produktu ekologikoen alde edo etxean egiten direnen alde egiten badu ere, oraindik egiteko asko dagoela aitortu digu.
Buruko minak, azkura, asma, goragalea, nerbio-sisteman eta arnas aparatuan arazoak edo desoreka hormonalak eragin ditzakete organismoan garbigarriek.
Halaber, askok substantzia kimiko kutsagarriak eta arriskutsuak izaten dituzte, eta horiek zaborretara botatzen direnean edo sukaldeko harraskatik edo komunetik behera, ingurumenean kalteak eragiten dituzte.
Dena dela, azpimarratu behar da guztiek ez dutela kalte bera eragiten.
Zeintzuk dira gehien kutsatzen duten garbigarriak?
Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundearen (OCU) arabera, komunontzi-garbitzaileak, labea garbitzeko erabiltzen diren produktuak, libratzaile kimikoak, desinfektatzaileak, bakterioen aurkakoak eta aire-freskagarriak dira arriskutsuenak.
Komunontzi-garbitzaileek kimiko arriskutsuak dituzte, hala nola sodio hipokloritoa edo azido klorhidrikoa; beraz, gehienek azkura sentiarazten dute begietan eta larruazalean. Labe-garbigarriak ere oso arriskutsuak dira. Soda kaustikoa izaten dute, digestio arazo larriak eragin ditzakeen produktua.
Gai arriskutsuen artean sartzen dituzte libragailu kimikoak ere; izan ere, oso kaltegarriak dira, bai gizakiarentzat baita ingurumenarentzat ere, substantzia korrosiboak izaten dituztelako hondakinak ezabatzeko, normalean sosa.
Desinfektatzaileak eta bakterioen aurkakoak ere multzo horretan daude, baita aire-freskagarriak ere, disolbatzaileak dituzten produktuak baitira, eta asma, bronkitisa, migraina eta abar eragin edo areagotu ditzakete.
Eta horren aurrean, ba al dago alternatibarik?
Aukerarik bat baino gehiago daude. Horietako bat da produktu ekologikoak erostea. Substantzia toxiko gutxiago dituzte, biodegradagarriak dira, eta, beraz, murriztu egiten da ohiko kimikoek ingurumenean eta pertsonen osasunean duten eragina.
Beste aukera bat garbiketa-produktuak pisura erostea izan daiteke. Ontziak berrerabiliz, ingurumena babestu eta klima-aldaketa arintzen laguntzen da.
Horretaz gain, etxean bertan egin ditzakegu garbigarriak, osagai naturalak erabiliz. Horrela, dirua aurrezteaz gain, produktu jasangarriagoak erabiliko ditugu, ez baitira kaltegarriak ez ingurumenarentzat ezta gizakiontzat ere, osagai naturalak erabiltzen baitira horiek ekoizteko: gatza, ozpina, bikarbonatoa, limoia, xaboi naturala eta olio likidoa, besteak beste.
Aiora Urbieta etxeko garbigarriak eta produktu kosmetiko naturalak nola egin irakasten aritzen da han eta hemen, tailerrak antolatuz. Berak argi du supermerkatuan erosten ditugunak bezain eraginkorrak edo are eraginkorragoak direla etxean egindako garbigarriak. Horrelako batzuk nola egin azaldu digu:
Zure interesekoa izan daiteke
Artxibatu egin dute Nafarroako neska adingabe bat ustez "saldu" zutenen aurkako auzia
Epaileak auzia behin-behinean artxibatzeko agindu du, instrukzioa berriro irekitzea ahalbidetzen duten elementu berriak aurkezten ez diren bitartean, adingabearen lekukotza gainerako zantzuak baino garrantzitsuagotzat jota.
Emakume bat eta bi adingabe ospitaleratu dituzte Sesman, horien etxebizitzan izandako sutearen ondorioz
46 urteko emakumeak erredurak egin ditu, eta intoxikatu egin da, kea arnastu baitu. 6 eta 2 urteko umeek, berriz, kea arnastu dute, baina pronostiko arina dute.
Ertzaintzak gizon bat atxilotu zuen atzo Bergaran, euroagindu bat betez
76 urteko gizonak istripua izan zuen GI-627 errepidean, eta identifikatzeko orduan ohartu ziren atxilotzeko euroagindua zuela indarrean.
Horrela eragingo dio Behobia-Donostia lasterketak trafikoari
Igandeko lasterketa herrikoiak eragina izango du trafikoan, autobusen ibilbide eta geltokietan, TAO zerbitzuan eta lurrazpiko aparkalekuetan. Ia 28.000 korrikalarik hartuko dute parte eta milaka izango dira ikustera hurbiltzen direnak ere. Donostiako Udalak garraio publikoa erabiltzeko gomendatu du. 09:45etik aurrera, ETB1en eta eitb.eus-en jarraitu ahal izango da zuzenean.
"Irabazi arte", "Generación Click" eta "Los Williams" saioek Telebista Akademiaren Iris sarietako izendapena jaso dute
Sariak banatzeko ekitaldia 2026ko otsailaren 16an egingo dute, Madrilen, Teatro Real antzokian.
"Palestinarekin bat, konpromiso bat" ekimena aurkeztu dute, Gernika-Palestina sareak deituta
Gernika-Palestina herri ekimenak euskal gizartearen konpromisoa eskatu du larunbat honetan, "Palestina babesteko eta elkartasun aktiboan urratsak emateko", bai arlo ekonomikoan, bai arlo humanitarioan. Hainbat "eragile politiko eta sozialen" babesarekin eman du konpromisoaren berri, Donostian egindako prentsaurreko batean, eta Israelekin harremanak haustea eta "nazioarteko zuzenbidea errespetatzea eta aplikatzea" eskatu du.
Xabier Agote (Albaola): "Euskaldunek mundu mailan puntako itsas teknologia garatu zuten duela 500 urte"
EITBk Albaolako presidentearekin hitz egiteko aukera izan du San Juan baleontzia uretaratu eta biharamunean. Pozik eta hunkituta agertu da, baina aurretik lan handia dutela esan du; izan ere, belak eta mastak egin behar dituzte oraindik. Astelehenetik aurrera, lanean jarraituko dute, ontzia ekipatu eta udaberrian berriz ikusgai jartzeko.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina txorrotak ireki eta urari isurtzen uzteko gomendatu dute, oraindik zikin egon daitekeelako.
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.
Giroa lehortuko du igandean iritsiko den hego-haizeak
Tenperatura minimoek behera egingo dute, baina maximoek, gora. Kostan, abisu horiak egongo dira, olatuen indarragatik.