Infiernos, Vignemale, Aneto eta Perdido, Pirinioetako azken glaziarrak
Munduko mendietako glaziar gehienak ari dira klima-aldaketaren ondorioak jasaten, eta Pirinioak ez dira salbuespena. Izotz-galera izugarri bizkortu da azken urteetan, eta ikerlarien arabera, hobera egin ezean, 30 urteren buruan medietako glaziar guztiak desagertuta egongo dira. Pirinioetan, glaziarren galera nabarmena da: 100 glaziar baino gehiago zeuden 1850ean, 39 zeuden 1984an, 21 zeuden 2020an eta 18 zeuden 2022an.
Munduko tenperaturak gora egin ahala, glaziarrak behera egiten ari dira. Zenbait lurraldetan, gainera, gehiago nabaritzen ari dira klima-larrialdiaren ondorioak. Pirinoetako Lan Elkarteak egindako ikerlan baten arabera, mendikateko glaziarren erdiak galdu dira 1983tik, inguru horretako batez besteko tenperatura 1,6 gradu igo da eta % 8 euri gutxiago egiten du orain, duela hamarkada batzuetako datuekin konparatuz gero.
Horrela, Pirinioetan glaziarrak galzorian daude, eta hainbat ikerketak zehaztu dutenez, glaziarrek euren azaleraren heren bat galdu dute hamarkada bakar batean. Monte Perdidon eta Aneton, berbarako, izotz-galera izugarri bizkortu da. Ikertzaileek azaldu dutenez, horixe omen da azken urteotako joera orokorra, Pirinio osoan elur-masak sei metroko lodiera galdu baitu azken hamarkadan. Klimak egungo joerari eutsiz gero, Monte Perdidoko glaziarra 2035erako galduko da.
Anetoko glaziarra, oso glaziar txikia bada ere, Pirinioetako glaziarrik handiena da, baita Europako hegoaldeko handiena ere. Hala ere, klima-aldaketak azkartu egin du galera hori, azken urteetan glaziarren azalera % 64,7 murriztu da.
"Glaziarrak agurtzen" dokumentala, EITBko Primeran plataforman
Glaziarren galeraz kezkaturik, eta 2025. urtea Glaziarren Kontserbazioaren Nazioarteko Urtea dela baliatuz, EITBren Primeran plataformak ostiral honetan "Glaziarrak agurtzen" dokumental sorta estrainatuko du, arazoaz ohartarazteko asmoz. Izan ere, ikertzaileen arabera, egoera iraultzen ez bada, 2050. urterako ez da glaziarrik geratuko Pirinioetan.
Eñaut Izagirre Estibaritz glaziologoak gidatuko du Pirinioetan barrena egingo den abentura, eta Pirinioetan galbidean dauden glaziar nagusietan egingo du geldialdia: Aneto, Monte Perdido, Infiernos eta Ossoueko (Vignemale) glaziarretan.
Bisita horietan punta-puntako teknologia birtuala eta errealitate areagotua izan dute lagun, eta, ondorioz, ikusleak, xehetasun ikaragarri handiz ikusi ahal izango ditu Pirinioetako txoko guzti-guztiak.
Zure interesekoa izan daiteke
Gizon bat atxilotu dute Sarrigurenen bere bikotekidearen alabari sexu-erasoa egitea egotzita
Eguesibarreko Udaltzaingoak atxilotu du ustezko erasotzailea.
"Niño Juan" bahitu dute Madrilen, 10 ertzain zauritu zituen lapur talde baten burua
Poliziaren esanetan, kontu-garbitze bat medio bahitu dute "Niño Juan", nahiz eta ez duten baztertu beste arrazoi batzuk ere egotea. Iaz, Garbera merkataritza-gunean lapur talde batek egindako lapurretaren buru izan zen bera.
Eguzkilorea, gure etxeetatik espiritu eta izaki gaiztoak usatzen dituen lorea
Eguzkiloreak sinbologiaz beterik daude Euskal Herrian, eta askoren etxe atarian egon ohi dira. Eguzkiloreak babestuta daude eta, horregatik, ezin ditugu mendietatik hartu. Debekuaren aurrean, badira eguzkiloreak ekoizten eta saltzen dituztenak. Erraz eta modu seguruan eskuratu dezakegu babesaren sinbolo bilakatu den lore hau.
Milaka pertsona joan dira hilerrietara, Santu Guztien Eguna dela eta
Bilboko hilerriaren ordutegia luzatu dute, eta Donostian eta Gasteizen autobus-zerbitzuak indartu dituzte. Iruñean aurten ez dute San Jose hilerrirako sarbidea itxi.
Gizon bat atxilotu dute Gasteizen, auto batzuen artean pixa egiten ari zen neska adingabe bat mugikorrarekin grabatzeagatik
32 urteko gizona hainbat pertsonak atxiki dute Ertzaintza iritsi arte. Komisariako eginbideen ostean, atxilotua aske utzi dute, epailearen aurrean agertzeko zain.
Apotzagako hilerria, Eskoriatzako Apotzaga elizatean dagoen hilerri zirkular berezia
Hilobietan ez dira hildakoen izenak ageri, baserri izenak baizik. Kasu batzuetan, lanbideak ere bai. Apotzagako abade Anastasio Otaduik sortu zuen 60ko hamarkadan. 20 metroko diametroa dauka, eta bisitari asko erakartzen ditu.
Manifestua aurkeztu dute euskal selekzioaren ofizialtasunaren alde eta Palestinako genozidioaren aurka
Kirol munduko hainbat eragilek dei egin diete herritarrei bi selekzioen arteko partidaren egunean, azaroaren 15ean, Bilboko Arriaga Antzokitik egingo den "Elkartasun Martxan" parte har dezaten.
22 atxilotu sendagaiak legez kanpo saltzeagatik, bat Bizkaian
Benaventeko (Zamora) paketeria-enpresa batean psikotropiko ugari detektatzean abiatu zuen Guardia Zibilak Grecofar Operazioa, eta, horren ondorioz, mediku baten errezeta pribatu andana identifikatu zituzten.
Gueñesko baso sutea kontrolpean dute berriro
Ostiral arratsaldeko lehen orduan sutea kontrolpean zegoen arren, ondoren, 22:00ak aldera, berpiztu egin zen.
Eroskik bat egin du EITB Maratoiarekin eta "zentimo solidarioa" zahartze osasuntsuaren ikerketara bideratuko du
Artea merkataritza-gunean dantza-tutorial batekin ospatu dute elkarlana. Abenduaren 18an izango da dirua biltzeko egun handia, baina bizum bidez 33478 zenbakira dohaintzak egin daitezke jada.