2025eko lehen eguzki eklipse partziala: Larunbatean izango da, eta Euskal Herritik ikusiko da
Datorren larunbatean eguzki eklipse partziala ikusi ahal izango da Euskal Herritik. Eklipsea Europako zati handi batean, Afrikako ipar-mendebaldean, Errusia iparraldean, Groenlandian, Artikoan, Ozeano Atlantikoaren iparraldean eta Ameriketako Estatu Batuetan ikustea izango da.
Ilargia Lurraren eta Eguzkiaren artean pasatzen denean gertatzen da eguzki eklipse osoa, Ilargiak guztiz ezkutatzen baitu Eguzkia Lurretik ikusita. Kasu honetan, ordea, eklipsea partziala izango da, Ilargiak ez baitu Eguzkia erabat ezkutatuko, hau da, planeta ez da zehazki izarrarekin lotzen duen lerroaren artean kokatuko.
Eguzki eklipse partzialak ia lau ordu iraungo du (213 minutu), Ozeano Atlantikoan hasi (Maroko eta Mauritania) eta Artikoan eta Siberia iparraldean (Errusia) amaituko da.
Eklipsearen momentu gorena Euskal Herrian 11:47 direnean gertatuko da, Kanadatik gertu, eta 0,933ko magnitudea izango du gehienez, Espainiako Astronomia Behatokiak emandako datuen arabera.
Euskal Herrian eklipseak % 30eko magnitudea izango du gehienez. Ikusgarritasun handieneko ordua eguerdi aurretik izango da, 11:46an.
2025an bi eklipse gehiago izango dira: ilargi eklipsea, irailaren 7an, eta eguzki eklipse partziala, irailaren 21ean.
Eguzki eklipsea ikusteko neurriak
Eguzki eklipse partziala baldin bada ere, ez zaio begi hutsez edo eguzkitako betaurrekoekin Eguzkiari begiratu behar. Halaber, ez dira erabili behar horretarako prestatuta ez dauden eta eguzki-iragazkirik ez duten kamerak, teleskopioak edo prismatikoak.
Albiste gehiago gizartea
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.
CIC bioGUNEren ikerketa batek gibeleko minbizi arraro eta oldarkor bat tratatzeko bide berri bat aurkitu du
Aurkikuntzek iradokitzen dutenez, zelulen barruan magnesioa garraiatzeaz arduratzen den CNNM4 proteinaren blokeoak tratamendu zuzen, seguru eta eraginkorra eskain lezake, minbizi horren aurkako terapia pertsonalizatuetarako bide berriak irekiz.