Itun soziopolitiko berrirako eskaintza dokumentua aurkeztu du Batuz Aldatu dinamikak, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioan azpimarra jarrita
Euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politiketan ezinbesteko jotzen duen “jauziaren” oinarriak jasotzen ditu dokumentuak, betiere adostasun soziala oinarri hartuta. Erakunde eta instituzioak interpelatu ditu “politika publiko ausart eta anbiziotsuak” egin ditzaten.
Batuz Aldatu dinamikaren gaurko agerraldia Donostian. Argazkia: Euskalgintzaren Kontseilua
Euskararen normalizazioa eta biziberritze prozesua "moteldu" eta euskal hiztun komunitatea "larrialdi linguistikoan" den honetan, "pizkunde berria" eragin nahi du Batuz Aldatu dinamikak, itun soziopolitiko berrirako eskaintza mahai gainean jarrita.
Batuz Aldatu adostasun sozialaren ehundik gora sinatzaile elkartu dira gaur goizean Donostian, hain zuzen ere, proposamena aurkezteko.
Gaurko aurkezpenean azaldu dutenez, proposamenaren helburua da "euskararen etorkizuna bermatzeko ezinbestekoa den jauziaren nondik norakoa proposatzea, betiere adostasun soziala oinarri dela".
Idurre Eskisabel Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, itun soziopolitiko berriak "paradigma aldaketa" bat planteatzen du, besteak beste, "estatusaren auziari ere sendo helduko diona".
"Oso laburbilduta, ezagutzea orokortzea, hau da, herritar orok euskara ezagutuko duen ortzemuga bat ezartzea, eta normal erabiltzeko baldintzak eratzea dira oinarriak". Paradigma aldaketa bat, besteak beste, estatusaren auziari ere helduko diona"
Halaber, Eskisabelek erantsi du "bide horretatik euskararen normalizazio eta biziberritzean aurrera egiteko bidea sortzeaz gain, hizkuntza eskubideak erabat gauzatzea lortuko litzatekeela, eta, ondorioz, justizia soziala, gizarte kohesioa, bizikidetza eta askatasuna indartzea".
Sustatzaileen arabera, hizkuntza politiken paradigma berriak jarraitu beharreko lau ardatz nagusi izan beharko lituzke: "euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa, ofizialtasun-estatus berdinzalea lortzea eta komunitate euskaldunaren ahalduntzea".
Hizkuntza politika berrirako giltzak
Proposamenak bost eremu nagusitan banatzen ditu euskararen normalizazio eta biziberritze prozesuan gizarteko sektore desberdinek dituzten erantzukizunak.
Erantzukizunen lehen geruzan erakundeak eta eragile politikoak jartzen ditu. Hain zuzen ere, proposamenak instituzioen ardura azpimarratzen du, hasi udaletatik eta Euskal Herria banatzen duten eremu administratibo bakoitzeko gobernuetaraino. Gauzak horrela, ezagutzaren unibertsalizazioa bultzatzeko politika publiko ausart eta anbiziotsuak eskatzen dizkie. Halaber, Estatusaren auziari aipamen berezia egiten zaio, itunean jasotzen denez, euskarak Euskal Herri osoan ofizialtasun estatusa lortzea egin beharreko urratsa baita etorkizuna bermatuko duten politika publikoak sistematikoki eta iraunkorki egiteko.
Eragile ekonomikoei dagokienez, itunaren bultzatzaileek enpresei eskatzen diete euskara balio estrategiko gisa txertatzeko eta euskara planak garatzeko, eta sindikatuei, berriz, hizkuntza eskubideak langileen eskubideen parte gisa aitortu eta lan-hitzarmenetan jasotzea.
Gizarte eragileei hizkuntza berpizkundea beren konpromisoen artean kokatzeko eskatzen diete, eta justizia eta kohesio sozialaren ardatz bihurtzeko deia egiten die.
Eremu akademiko eta kulturalari euskarazko ezagutza eta sorkuntza propioa bermatzeko eskatzen zaie. Unibertsitateei goi-mailako ikasketen euskarazko eskaintza bermatzea eta ikerketa euskaraz egiteko ibilbideak eraiki ditzatela, eta kultur eragileei euskarazko kultur sorkuntza ardatzean jartzeko gonbita egiten die.
Azkenik, herritarren konpromiso aktiboa jasotzen du dokumentuak, euskararen etorkizunaren berme nagusi gisa.
Konpromisoak eta atxikimenduak
Eragile sinatzaileek lau konpromiso nagusi hartzen dituzte: dokumentuaren edukia gizarteratzea, proposamenak bere egitea, elkarrizketan eta elkarlanean jarraitzea, eta bere eremuan eragiteko gai den konpromiso gehigarriak hartzea.
113 eragilek sinatu dute ituna oraingoz, eta horrekin bat egin nahi dutenek Batuz Aldatu helbidean sinatu ahal dute dokumentua.
Zure interesekoa izan daiteke
Arkaitz Rodriguez: "Larunbatean Palestina berriro besarkatuko dugu"
Arkaitz Rodriguez Sortuko idazkari nagusi eta EH Bilduko Ekintza Politikorako idazkariak adierazi duenez, beharrezkoa da Palestina babesten eta Israelen genozidioa salatzen jarraitzea. Euskal Herriak Palestinarekiko elkartasunean erreferente izaten jarraitu behar duela azpimarratu du Rodriguezek. "Euskal Herriak gol berri bat sartu behar du Palestinaren elkartasunean", gaineratu du.
Eneko Arruabarrena (Metro Bilbao): "Metroa gero eta zaharragoa da eta zahartze programatuari lotutako gero eta arazo gehiago ditu"
Metro Bilbaoko zuzendari gerentearen arabera, eskaera gehiagori aurre egiteko "derrigorrezkoa" izango da metroa gaurkotzea eta tren berriak, seinalizazio sistema eta aginte postuak berritzea.
Arrantza eta akuilkultura industriaren hondakinak ongarri biologiko bihurtzeko europar proiektu bat koordinatu du Neikerrek
Erakundeak azaldu duenez, "sortutako ongarriek inportatutako ongarriekiko mendekotasuna murrizten lagunduko dute, funtsezkoa dena ezegonkortasun geoestrategiko garaietan, eta aukera ematen dute ingurumena gehiago errespetatzen duen nekazaritza sektore baterantz urratsak egiten jarraitzeko".
Mexikoko eta Ekuadorko ondare historikoaren hainbat pieza konfiskatu dituzte Bilboko Aireportuan
Ekuadorreko eta Mexikoko kolonaurreko aizkora bat eta ondare arkeologikoko hainbat fosil berreskuratu dituzte Guardia Zibilak eta Espainiako Zerga Agentziak, Estatuan kontrabando bidez sartzen saiatuta. Herrialde horiek Espainian dituzten enbaxaden bidez itzuliko dizkiete piezak.
EAEk eta Nafarroak biztanleria irabazi dute, atzerrian jaiotako egoiliarrak gehiago direla
Biztanleria % 0,18 hazi da Euskadin eta % 0,32 Nafarroan hirugarren hiruhilekoan, Estatutik kanpo jaiotakoen kopuruak bultzatuta, INEren datuen arabera.
Piratak Bermeoko atunontzi bati eraso egiten saiatu dira, Indiako Ozeanoan
'Intertuna Tres' ontzia abordatzen saiatu dira Somaliako kostaldetik 900 bat kilometrora. Armadorearen arabera, normaltasun osoz jarraitzen dute lanean basea Bermeon duen ontzian, eta tripulatzaile guztiak onik daude.
Amurrioko 'Mendi' parke eolikoaren proiektua aldatu dute, 7 aerosorgailutik 4ra igarota
Proiektu berriak 110 metroko altuerako eta 7,8 MW-eko potentzia unitarioko lau haize-errota instalatzea aurreikusten du (7 ziren lehen), baita 99,5 metroko dorre anemometriko bat ere. Sorgailuak Amurrion instalatuko liratekeen arren, ebakuazio-lineak Aiarako udalerriari ere eragingo lioke. Aldaketa horiekin potentzia osoa 31,2 MW-era igoko litzateke, eta inbertsioa 24,8 milioira jaitsi.
Pertsona famatuak ordeztuz Instagram bidez egindako iruzurren berri eman du Ertzaintzak
Iruzurgileek pertsona famatuen iruzurrezko profilak sortzen dituzte, eta Ertzaintzak ohartarazi duenez, inbertsio "faltsuak" egitera bultzatzen dute jendea, kriptomonetetan eta finantza-produktuetan, besteak beste.
Albiste izango dira: Metro Bilbaok 30 urte, Mazon ikerketa batzordearen aurrean eta Palestinako selekzioa Loiura iritsiko da
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Bilboko Metroa: Zelan prestatzen dira trenak egunero 05:30ean abiatzeko?
Bilboko Metroko tailerrean izan gara, Basaurin. Ez dute denbora askorik trenak garbitu eta errebisatzeko, gauerditik goizeko bostak arte soilik, tarte horretan egoten baita geldi metroa. Egunero zerbitzua abiatzeko funtsezko lanak dira, segurtasuna bermatzeko.