ETA

Consuelo Ordoñez Coviteren presidenteak "beldurgarritzat" jo ditu joan den astean Nafarroako Unibertsitateko campusean izandako istiluak, eta horrelakoen aurrean "zigor administratiboak" jartzea defendatu du. 

Frankismoko azken fusilatuak gogoratuko dituzte mahai-inguru batekin. Bertan, bi idazlek gertakari horiei buruz hitz egingo dute, Diktaduraren Biktimen Eguna dela eta.

"Ikerketa sakona" egin ondoren, GEBehatokia Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak ondorioztatu du salaketak "sinesgarritasun osoa" duela. Hala, Auzitegi Nazionalak 2005ean artxibatu zuen tortura kasua berriz irekitzeko eskatu dute.

Estrasburgoko Auzitegiak atzera bota du Arnaldo Otegik, Sonia Jacintok, Rafa Diezek, Miren Zabaletak eta Arkaitz Rodriguezek Espainiaren aurka jarritako demanda, ETAko kide izateagatik ezarritako zigorra baliogabetzea eskatzen zuena. Europako epaileek 2018an onartu zuten epaiketa ez zela inpartziala izan.

Maximo Casadoren bi lagunek hilketaren eguna nola gogoratzen duten kontatu diote ETBri. Pepe Moulia espetxeetako funtzionario ohiak eta Benito Aguirre Zaballako zuzendari ohi eta gaur egun Euskadiko espetxe ikuskaritzaren arduradunak adierazi dute egunerokoa ez zela erraza ETAren helburu zirela jakinda. 

Maider Etxebarria alkateak iragarri du Udalak ikerketa hasi duela horma hori "terrorismoaren apologia egiteko" erabili zuten pertsonak identifikatzeko.

Horrekin batera, Goma-2 lehergaiaren inguruko mezuak, Poliziaren aurkakoak eta "pim, pam, pum" jarri dituzte grafitigileen pintaketak biltzeko Andre Maria Zuriaren plazan jarritako horman.

Bestalde, Jose Maria Aznar Espainiako Gobernuko presidente ohiak esan du haren Gobernuak ez zuela akatsik egin Irakeko gerran, eta martxoaren hamaikako atentatuen berri eman zuenetan "une oro egia" esan zuela. Bizirik dauden Espainiako Gobernuko presidente ohien testigantzak jaso dituzte Movistar Pluseko "La última llamada" dokumentalean. 

Franco diktadorea hil baino hilabete batzuk lehenago, 1975eko urriaren 5ean, ETAk hiru guardia zibil hil zituen Arantzazuko santutegian. Egun horretan bertan, gauez, hiru ezezagunek Iñaki Etxabe hil zuten tiroz, Kanpazarreko tabernan. Batallon Vasco Españolek bere gain hartu zuen atentatua. 

Donostiako Udalak plaka bat jarri du 1978an ETAk hildako Diego Fernández-Montesen omenez, Miramar kalean egindako ekitaldi batean. Horrekin, dagoeneko 36 dira hirian jarri diren oroimenezko plakak.

1985ean Baionako Mombar hotelean GALek hildako Jose Mari Etxaniz, Iñaxio Astiasuinzarra, Agustin Irazustabarrena eta Sabin Etxaide ETAko kideen familiei barkamena eskatu zien Maria Jesus San Jose sailburuak astelehen honetan izandako ekitaldi batean. Eneko Andueza PSE-EEren idazkari nagusiak Euskadi Irratiko "Faktoria" saioan adierazi duenez, "oso ekitaldi hunkigarria izan zen, beharrezkoa, eta espero dut aurrerantzean urrats gehiago emateko aukera gehiago izatea". 

Maria Jesus San Jose sailburuak hainbat politikari ohik egindako adierazpenak ere gaitzetsi ditu eta esan du “mina eragiteko, demokraziaren sinesgarritasuna urratzeko eta giza eskubideen defentsan sustraiak dituen alderdi politiko baten siglak zikintzeko bakarrik” balio izan zutela.

Mende erdi joan da frankistek Jon Paredes Txiki eta Angel Otaegi fusilatu zituztenetik. Urte horietan guztietan, haien senideek lan gogorra egin dute memoria ez galtzeko. Instituzioek oso ahaztuta izan dituztela esan dute; izan ere, bi gazteak ez zituzten biktimatzat aitortu 2012. urtera arte.

Frankismoaren biktimak direla esan dute EAJk eta PSE-EEk, baina terrorismoa ez lausotzeko eskatu dute. EH Bilduk haien memoria defendatu du, frankismoaren aurkako borrokaren "erreferente" gisa, eta PPk eskatu du egin zituzten "krimenak" gogoratzeko.

Lau pertsona hil zituzten, tirokatuta, eta bostgarren bat zauritu zuten. Urte batzuk geroago hilketaren autore materialak epaitu zituzten: Marseillako bi mertzenario. Epaiketan zehar, Espainiako Estatuko zerbitzu sekretuek kontratatu zituztela aitortu zuten, baina ikerketa itxi zuten, froga faltagatik.

Irailaren 27an 50 urte beteko dira fusilatu zituztenetik, eta alderdiak Iruñean egingo den oroimen-ekitaldian parte hartzeko deia egin du. Ekitaldi horiek "mina" eragiten dutela diotenei buruz, Sorturen iritziz, oraindik "lehen eta bigarren mailako biktimak" daude.

Atentatu horren ondorioz, PSE-EEk bere zinegotzi guztiak eskolta eramatera behartu zituen. Zumarragako bost zinegotzi sozialistek, ordea, uko egin zieten euren aktei. Hainbat urtez, Zumarragak ez zuen PSE-EEko eta PPko ordezkaririk izan.

Urtero bezala, ETAko preso, iheslari eta deportatuak etxeratzeko eskatu du Sare mugimenduak Bilboko Aste Nagusian, “badelako garaia sufrimendua gainditu eta elkarbizitzarako zubiak eraikitzeko, indarkeria guztietako biktimak gogoan izanda”.

"Horrelako mezuek espetxetik ateratzea helburu legitimoa dela eta hilketengatik zein bestelako krimen batzuengatik ezarritako zigorrak bidegabeak izan ziren ideia sustatzen dute", deitoratu du Consuelo Ordoñezek.