Hondamendi naturalak

Bi hamarkada dira Katrina hurakanak AEBko hego-ekialdea jo zuenetik. 2.000 hildako eta milaka milioi dolarretako galera materialak utzi zituen zortzi egunez hainbat herrialde zeharkatzean. New Orleansen eragin zuen sarraskirik handiena. 

Hawaiiko Kilauea sumendiaren erupzioak kezka piztu du, laba jaurtitzen hasi baita berriro. Labak altuera handia hartu du eta gailurreko kraterraren sekzio batean zabaldu da. Abendutik izandako 31. erupzioa da honakoa, eta Kilauea munduko sumendi aktiboenetako bat bihurtu da horrela.

Antza denez, boluntario gisa parte hartu zuen Ciperez (Salamanca) herrian piztutako sutea itzaltzeko lanetan, eta kea arnasteagatik ospitaleratu eta egun batzuetara hil da. Gaztela eta Leongo Juntak, berriz, oharra kaleratu du heriotza horrek suteekin inolako loturarik ez duela esanez. 

Hiru foku berri hauteman dituzte Galizian, egoerak okerrera egin du Leongo Bierzo eskualdean eta herri gehiago husteko agindua eman dute. Guztira 403.171 hektarea erre dira 2025ean Espainian, Copernicusen arabera.

Espainian baso-suteak izaten ari dira udako protagonistak. Hori dela eta, manifestazioak egin dira Galizian eta Ponferradan, lurraldeko egoera salatzeko eta tokian tokiko gobernuen dimisioa eskatzeko.

Oraindik, hogei bat su daude aktibo Gaztela eta Leonen, Galizian eta Extremaduran, eta haizea sua itzaltzeko lanak zailtzen ari da hainbat tokitan. Bien bitartean, azken orduetan Leongo iparraldean botatako euriak garrak kontrolatzen lagundu du Europako mendien inguruan. Bestalde, EAEtik sua itzaltzera joandako suhiltzaileek etxerako bidea hartu dute.

Sua itzaltzeko lanak Fasgar udalerrian (Leon) egiten ari dira uneotan, suak milaka hektarea kiskali ditu eta. Helikopteroak 1.000 litroko edukiera du.

Copernicus Europar Batasuneko programak asteazken honetan zabaldutako datuen arabera, dagoeneko 391.581 hektarea erre dira aurten Espainian. Iaz 42.615 hektarea kiskali ziren erregistratutako 219 baso-suteetan. 

Montzoiaren denboraldia hasi zenetik, 706 pertsona hil dira Pakistanen izandako euriteen ondorioz, azken datu ofizialen arabera. Shehbaz Sharif lehen ministroak kaltetutako zonaldeak babesteko konpromisoa hartu du, eta bere kabineteko kideek hilabeteko soldata emango dutela iragarri du, sorospen lanak finantzatzeko.

Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) 58 suhiltzaile joan dira Gaztela eta Leonera baso-suteak kontrolatzen laguntzeko, Juntak Eusko Jaurlaritzari laguntza eskatu ostean. Nafarroatik, berriz, 24 profesional joan dira Asturiasera.

Mila pertsona inguruk protesta egin dute Leonen, orain arte egindako kudeaketaren aurka, eta dimisioak eskatu dituzte, baita larrialdiko 3. maila deklaratzea ere; beraz, kudeaketa Gaztela eta Leongo Juntatik Espainiako Gobernura igaroko litzateke.

Zehazki, Gaztela eta Leongo Juntak Eusko Jaurlaritzari laguntza eskatu ondoren hartu da neurria. Hala, bat egin dute suteak itzaltzen laguntzeko berriki bidalitako helikopteroarekin.

Hala, lau dira jada Iberiar penintsulan piztutako suteen ondorioz hildakoak, horietako hiru Leongo probintzian. Laugarren biktima asteartean hil zen Tres Cantosen (Madril), erreduren ondorioz.

Guztira 27 pertsona atxilotu eta 92 ikertu dituzte ekainaren 1ean baso-suteen aurkako kanpaina hasi zenetik.

Gutxienez 320 pertsona hil dira Pakistaneko iparraldean, euriteek bat-batean uholdeak eraginda. Khyber Pakhtunkhwa probintzia kolpatuena izan da, biktima gehienak eta dozenaka desagertu baitaude. Agintariek erreskate lanetan jarraitzen dute, milaka kaltetuk laguntzaren zain dauden bitartean.

Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.

Errusiak bertan behera utzi du tsunami alerta, eta Erdialdeko Amerikan eta Hego Amerikan erne jarraitzen dute, nahiz eta kasu gehienetan alarmak kendu dituzten.

Errusiako Kamtxatka eskualdean izan den 8,8 graduko lur-astinduaren ondoren ezarri dituzte alertak. Orduek aurrera egin ahala, baina, batzuk-batzuk indargabetu dituzte.  

Kerren 68 hildako zenbatu dituzte, eta 14 inguruko konderrietan. Greg Abbott Texasko gobernadoreak jakitera eman duenez, gutxienez 41 pertsona daude agertu barik.

Guadalupe ibaiak gainez egin du, Texas erdigune-hegoaldean, eta 25 heriotzaz gain, ugari dira desagertutako pertsonak, neskentzako udaleko kristau batean parte hartzen ari ziren 23 adingabe tartean. Hondamendia handia da Bandera, Cope, Comal, Concho, Gillespie, Kendall, Kerr, Kimble, Llano, Mason, McCullouch, Menard, San Saba eta Tom Green eskualdeetan.