Umeak

Poliziaren arabera, atxilotutakoak adingabeen argazkiak hartzen zituen kalean eta igerileku publikoetan, eta adimen artifizialarekin manipulatzen zituen biluzik ager zitezen.

Adin txikiko mutilaren tutoreek salaketa jarri zuten pasa den abenduaren 3an, Bilboko ertzain-etxean, eta Ertzaintza ustezko erasotzailearen bila ari da. 

Australiako Gobernuaren arabera, nerabeek gero eta presio handiagoa jasaten dute ingurune digitaletan, eta sare sozialak goizegi erabiltzeak antsietate, autoestimu baxu eta eskola-isolamendu arazoak larriagotu ditzake. Aldekoak eta kontrakoak ditu lege aitzindariak; azken horien iritziz isolamendua eta deskonexioa ekar diezaieke erabiltzaile zaurgarrienei. 

Asteazkenean, Polizia Nazionalak bikote bat atxilotu zuen Bilbon, bi seme-alaba adingabe abandonatzeagatik. Administrazioen arabera, adingabeak legez sartzen dira Estatuan gurasoekin, eta horiek babesgabetasun-egoeran uzten dituzte, azkenean Aldundiek babes ditzaten.

Eusko Jaurlaritzak onartutako dekretuari esker, familia horiek akreditazio digitala eskatu ahalko dute, administrazioetako laguntzak eskuratzen laguntzeko. Familia horien % 80 ama batek eta seme-alaba batek edo gehiagok osatuta daude, eta EAEn 21.000 familia inguru dira. 

Sukalde elektriko bertikalen sistema aitzindaria da, in situ, menu osasungarriagoak emateko. Hezkuntza sailburu Begoña Pedrosak azaldu duenez, sukalde bertikal horietan eltze baskulagarriak erabiltzen dira, eta langileek "ez dute ontzi astunak erabili beharrik". "Sukaldearen erabilera funtzio anitzeko sistemei esker sinplifikatzen da; makina bakar batek hainbat prozesu gauza ditzake", zehaztu du.

10 urteko adingabe baten ama ikertzen ari dira, bide-segurtasunaren aurkako ustezko delitu batengatik; semeari autoa gidatzeko baimena eman eta hori egiten ari zela grabatu egin zuelako. Urriaren 19an gertatu zen, Irunen, eta ondoren sareetara igo zituen.

Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.

Erregistro Zibilean guraso gisa ageri zen gizona ez da haren aita biologikoa, baizik eta, haurtxoaren amarekin adostuta, aita gisa izendatzeko prest zegoen pertsona. Jaioberria erosi nahi zuen bikoteak ezin du seme-alabarik izan.

Emakume horietatik 374k sexu-erasoak jasan zituzten, eta horien artean, 10etik 4 adingabeak ziren. 2025eko urtarriletik irailera bitartean, 299 dira sexu-erasoagatik artatu diren emakumeak. 

Jorge Bermudez Gipuzkoako Fiskaltzako bozeramaileak jakinarazi duenez, 14 urtetik beherakoek adin nagusikoentzat delitutzat hartuko liratekeen egintzak egitea gurasoen zaintza- eta heziketa-eginkizun desegokiaren ondorio izan daiteke. Hori dela eta, halakoetan, izaera zibileko edo administrazioko neurriak har daitezkeela iragarri du, familiei zuzenduta. 

Eusko Legebiltzarreko batzorde batean 2024ko Fiskaltzaren Memoria aurkeztu du Carmen Adanek, eta "nolabaiteko utzikeria" salatu du prostituzio-sareetako adingabeen kasuen ikerketetan, "baimendutako harremanak direla pentsatuta".

EITBk 2022ko otsailean azaleratu zuen kasua, Asier Sanchez kazetariak egindako ikerketaren ondoren. Hiru urte eta zortzi hilabete geroago, lehen kalte-ordainak iristen hasi dira. Biktimek "esker ona" adierazi diete prozesu honetan lagundu dieten guztiei.

Haurtzaroa, nerabezaroa eta ongizate digitala neurtzen dituen UNICEFen txosten berriaren arabera, azken lau urteetan jaitsi egin dira “sexting” kasuak zein mugikorraren erabilera ikasgelan, baina antsietatea eta indarkeria digitala areagotzen ari dira.

522 ikasle eskola-jazarpenaren biktima izan ziren joan den ikasturtean EAEn. Zenbakien atzean atzean ikasleen bizipenak daude; beldurra eta isiltasuna protagonista. Ikastetxeetan geroz eta sentsibilizazio handiagoa dago, eta kasuak goiz atzematea oso lagungarria da. 

2024-25 ikasturtean aurrekoetan baino eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela. 

Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.

Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.

Sarrea Euskal Udaleku Elkartearen aurkako zehapen-espedientea ireki du Aldundiak, araudiaren "bi betebehar ez betetzea" leporatuta: eskumena duen departamentuari jardueraren berri ez ematea eta eskatutako dokumentazioa Aldundiari ez helaraztea. Orain arte, 21 salaketa aurkeztu dituzte udaleku horietan parte hartu zuten adingabeen familiek, sexu-erasoak eta exhibizionismoa egitea egotzita. 

Halloween baino zaharragoa den euskal tradizioarekin bat egiten dute Euskal Herriko herri askok: uztaren amaiera eta neguaren hasiera ospatzeko eta hildakoak oroitzeko festa zen Gau Beltza edo Arimen Gaua deiturikoa, eta azken urteetan indarrez itzuli da gurera.