Zergatik nagusitu da delta aldaera txertaketa indize handia duten herrialdeetan?
Covid-19 eragiten duen delta aldaera orain arteko kutsagarriena da, aurreko aldaerak baino gehiago, eta bereziki britainiarra baino gehiago. Miren Basaras EHUko mikrobiologoaren arabera, delta aldaera Wuhango aldaera originala baino % 60 azkarrago transmititzen da, eta horregatik "adi egon behar gara".
Zientzialariek ez dakite zergatik delta aldaera hori transmitigarriagoa den, baina Munduko Osasun Erakundeak (MOE) ohartarazi duenez, birusak osasun prebentziorako neurrien laxotasuna aprobetxatu dezake hedatzeko.
Txertaketa-kanpainan aurreratuago dauden herrialdeak, Erresuma Batua edo Israel, esaterako, azken asteotan kasu positiboek eta ospitaleratzeek gora egin dutela ikusten ari dira, eta horrek neurriak hartzera eta erlaxazio-maila gelditzera behartu ditu.
Delta 92 herrialdetan zabaldu da dagoeneko, eta Espainian sekuentziatutako kasuen % 10, Italiakoak % 7,5, Alemaniakoak % 4,0 eta Frantziakoak % 1,2 dira, Gisaid nazioarteko zaintza genomikoko partzuergoaren webgunearen arabera. Herrialde horietan guztietan, delta aldaera nagusi bihurtzeko bidean da, Erresuma Batuko dinamika berari jarraituz, non hilabete pasatxo behar izan baita kasuen % 10 baino gutxiago izatetik % 90 baino gehiago izatera pasatzeko.
Hala ere, birusak ugaltzeko eta bere buruaren kopia asko egiteko gaitasuna duen arren, adituek uste dute txertoek eraginkorrak izaten jarraitzen dutela aldaera horren aurka, gutxienez kasu larrienak murrizteko. Zentzu horretan, Basarasek azaldu du txertoek % 95 inguru babesten dutela gaixotasun larri bat garatzetik.
Hala, Pfizer eta AstraZenecaren txertoek, nahiz eta eraginkortasuna partzialki galdu, delta aldaeraren infekzioaren aurkako baliozkoak eta eraginkorrak izaten jarraitzen dute, baina soilik txertaketa-zikloa amaitzen denean.
Oraingoz, Euskadin txertaketa-maila ez da nahikoa aldaera oso kutsakor bati aurre egiteko; izan ere, herritar guztien % 30ek eta 16 urtetik gorakoen % 42k baino ez dute jaso covid-19aren aurkako txertoaren jarraibide osoa.
Horregatik da garrantzitsua txertaketa kanpainarekin aurrera jarraitzea: "Bi dosirekin txertatuta egoteak segurtasun bat ematen dizu, baina babes hori ez da beti ehuneko ehunekoa, eta adi egon behar da kutsatzeak saihesteko", gaineratu du.
Ildo horretan, osasun neurriak transmisioa geldiarazteko eraginkorrak direla esan du. "Babes neurriak ondo betetzen ez badira, transmisioak gora egin dezake", azaldu du.
"Badakigu zeintzuk diren neurriak eta erabiltzen jarraitu behar dugu, txertoa hartzeak ez baitu esan nahi kutsatu ezin garenik", gaineratu du Basarasek.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon da Andoni Aldekoa zuzendari nagusia, Arantza Ruiz albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz, etxe honetako estrategia eta ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Oraindik orduak edo egunak beharko dira sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.