Pirinioetako glaziarren erdia baino gehiago desagertu dira, eta 20 baino ez dira geratzen
1983tik, Pirinioetan zeuden glaziarren erdia baino gehiago desagertu egin dira. Hartara, 20 baino ez daude gaur egun, "oreka egoera makalean", ADAPYR ekimenak egindako txostenaren arabera.
EAE, Nafarroa, Katalunia, Andorra, Akitania Berria, Okzitania eta Aragoiko gobernuek osatzen dute Pirinioetako Lan Elkartea, eta ADAPYR ekimena Pirinioetako klima aldaketaren lurralde lankidetzarako sortu zuten duela bi urte.
Gaur aurkeztu duten txostenak datu kezkagarriak utzi ditu mahai gainean, eta klima aldaketaren ondorio nabariak azalarazi. Hala, azken 30 urteotan (1990-2020) Aneto glaziarraren hedadura erdira murriztu da. Beste datu bat: 1.500 metrotik behera pilatzen den elurra % 78 jaits liteke XXI. mendaren azken laurdenean.
Bada gehiago: urteko batez besteko tenperatura 1,6 gradu igo da 1959-2020 aldian. Gero eta euri gutxiago egiten du, gainera: epe berean, urteko batez besteko prezipitazioak % 8 egin du behera. Beraz, ez da harritzekoa 2020a azken 62 urteotako beroena izatea.
Ondorioz, uda luzatu egin da, eta gaur egun Pirinioetan uda sasoiak 1959. urtean baino hilabete gehiago irauten du.
Zohikaztegiek karbonoa xurgatzeko egiten zuten lana alda lezake klima aldaketak, karbono dioxidoa isurtzen hasi baitira.
Era berean, eta oraindik atariko ondorioak badira ere, azken lau urteotan ikusi da lakuek egun gutxiago irauten dutela izotzez estalita, eta urtzaldia hasteko data aurreratzen ari dela.
Hala, ikerketak jasotzen duenez, 1978 eta 2020 artean, Cotiellako (Aragoi) kobazulo izoztuko izotz bolumena % 20 jaitsi da, eta izotzaren tenperatura handitzen ari da kobaren barruan.
Datu horien aurrean, ADAPYR proiektuak klima aldaketari buruzko Pirinioetako lehen estrategia landu du, "Europan bakarra den ikuspegi batekin. Helburu jakin bat lortzeko emandako jarraibideak nabarmentzen dituen dokumentua da, hau da, 2050ean Pirinioak lurralde erresiliente bihurtzea".
Estrategia funtsezko bost eremutan oinarritzen da: klima, mendiko ekonomia egokitua, ekosistema natural erresilienteak, biztanleria eta lurraldea eta, azkenik, gobernantza.
Zure interesekoa izan daiteke
Gizon bat atxilotu dute Malagako etxebizitza batean bikotekide ohia hiltzea egotzita
Rincon de la Victoria udalerriko bizilagunek liskar bat izan dela ohartarazi dute 10:20 aldera. Agenteak bertaratu direnean, hilda topatu dute 60 urteko emakumea, indarkeria zantzuak zituela.
Familia eta lagun asko Urkiolara gerturatu dira, sasoiko lehen elurteaz gozatzeko asmoz
Eguzkiak giroa zertxobait berotu du, baina tenperatura baxuekin esnatu gara larunbat honetan ere. Inork ez du galdu nahi izan zuriz jantzitako paisaia ikusteko aukera.
Labrazako kontzejuak eta plataforma ekologistek Labrazako zentral eolikoa gelditzeko eskatu dute
Labrazako Kontzejuak eta Arabako Errioxa Bizirik, Arabako Mendiak Aske eta Araba Bizirik plataformek herrian aurreikusitako zentral eolikoaren proiektua berehala gelditzeko eskatu dute, EAEko Auzitegi Nagusiak proiektuaren aurka aurkeztutako errekurtsoak ebatzi arte. Gainera, Labrazan abenduaren 13an egingo den elkartasun jardunaldira gonbidatu dituzte herritarrak.
Aita santuak Cadizko gotzainaren dimisioa onartu du, sexu-abusuen ikerketaren berri zabaldu eta gutxira
Zornozak duela 15 hilabete aurkeztu zuen uko egitea, erretiro adina bete zuenean, baina orain jaso du erantzuna, pederastia akusazioa filtratu ostean.
Lekeition pisu turistiko bat okupatu zuen familiak etxea utzi du
Hiru egunerako alokatu ostean, hilabete eman dute bertan bizitzen, aterpea lortu duten arte. Jabeek salatu dute kalteak eragin dituztela.
Hilda aurkitu dute Urbiako zelaietan bilatzen ari ziren artzaina
EITBk jakin duenez, txakurrak berak markatu die erreskatatzaileei artzaina non zegoen. Gorpua elurpean zegoen.
Larunbat honetan ekin diete berriro Aizkorri mendian desagertutako artzaina bilatzeko lanei
77 urteko artzainaren txakurra eta artaldea ostiralean aurkitu zituzten, baina ez dago artzainaren arrastorik.
Basauriko eskola-menu batean zizare bat agertu dela salatu dute
Basozelai Gaztelu ikastetxeko Guraso Elkarteak eskola-jantokien eredu berri bat eskatu du, egungo menuak "kalitate eta kantitate eskasekoak" direla iritzita.
GazteChange ekimenak haurren eta nerabeen eskubideak babestearen garrantzia ikusaraziko du gaur arratsaldean Bilbon
Guggenheim Bilbao Museoko auditorioan egingo da topaketa honen zazpigarren edizioa, UNICEF Euskadiko Batzordeak eta Lagunarte elkarteak antolatuta, eta streaming bidez jarraitu ahal izango da eitb.eus-en.
Elurrak Sakana estali du eta zirkulazioa zailtzen du A-10 autobidean
Elurra goizean goiz hasi du Sakanan eta errepideak zuriz estali ditu. A-10 autobidea itxi behar izan dute, Iruñerako noranzkoan, istripua izan duen kamioi baten eraginez.