Oporretara zoaz? Honakoa da musukoaren erabilera zenbait herrialdetan
Koronabirusari aurre egiteko musukoaren nahitaezko erabilera malgutzen ari da zenbait herrialdetan. Israelen, esaterako, lehenak izan ziren eremu irekietan maskararen derrigortasuna bertan behera uzten, pasa den apirilaren 18an. Hegaldietan edota geriatrikoetan izan ezik, joan den asteartetik eremu itxietan ere ez da beharrezkoa.
Honakoa da egoera zenbait herrialdetan:
Europa
Frantziak ekainaren 17an baztertu zuen derrigortasuna eremu irekietan bi metroko tartea bermatu daitekeen lekuetan izan ezik, eta ezinbestekoa da eraikin publikoetan eta garraioan.
Greziak ostegun honetan esango dio agur kanpoaldean musukoa erabiltzeari, eta bide berdina jarraituko du Italiak, non derrigorrezkoa izango den oraindik ere toki itxietan.
Erresuma Batuan ere ez da derrigorrezkoa eremu irekietan, nahiz eta bere erabilera gomendatuta dagoen segurtasun distantzia mantendu ezin daitekeenean. Beharrezkoa da toki itxietan eta garraio publikoan.
Alemanian, ostera, estatu federatuek nahitaezkotasuna eremu itxietara mugatu dute, baita merkataritzan eta garraio publikoan ere. Hala ere, hiri batzuetan musukoaren erabilera derrigortu dute jende pilaketak sortzen diren kale, plaza edota parkeetan.
Poloniak ere eremu itxietan erabiltzera derrigortzen du, hala nola garraio publikoa, dendak, aisialdiko lokalak, eskolak, elizak, osasun-bulegoak, auzitegiak edota lantokiak tokia beste pertsona batzuekin partekatzen bada.
Dinamarkari dagokionez, denda eta garraio publikoan erabiltzea ezinbestekoa da joan den urteko abuztutik, baina neurri hori bertan behera geratu zen orain dela bi aste. Hala ere garraio publikoan zutik doazen bidaiariak derrigortuta daude musukoa erabiltzera.
Bai Norvegian eta Finlandian kanpoaldean gomendagarria da eta ezinbestekoa leku itxietan.
Suitzak garraio publikoan erabiltzeko gomendioa zabaldu zuen joan den abenduan, baina Islandian ezinbestekoa da. Azken honetan beharrezkoak dira baita ere metro bateko segurtasun tartea gorde ezin denean.
Maskararen derrigorrezko erabilera bertan behera geratu zen Belgikako zenbait hiritan. Bruselan, esaterako, jende pilaketak gertatzen diren lekuak edo garraio publikoa salbuetsita, ez da beharrezkoa leku irekietan joan den ekainaren 9tik.
Herbeheretan, bestalde, kanpoaldean inoiz ez dira derrigorrezkoak izan, eta abenduaren 9tik ezinbestekoak dira leku itxietan. Neurri hau datorren larunbatean malgutuko da metro eta erdiko tartea bermatu daitekeen kasuetan, nahiz eta derrigorrezkoa izaten jarraituko duen garraio publikoan eta Bigarren Hezkuntzako eskoletan.
Austrian ere ez dira inoiz nahitaezkoak izan kanpoaldean. Hala ere eremu itxi publiko guztietan eta garraio publikoan FFP2 musukoak erabiltzera derrigortuta zeuden. Uztailaren 1etik aurrera edozein maskara mota erabiltzeko aukera izango da.
Hungarian kanpoaldean ez dira beharrezkoak, baina bai garraio publikoan, merkataritzan eta beste eremu itxi batzuetan. Eta Errumanian derrigorrezkoak izateari utzi zioten pasa den maiatzaren 15ean, nahiz eta beharrezkoak izaten jarraitzen duten dendetan, garraio publikoan, eremu kulturaletan eta toki itxietan.
Errusiak, ostera leku publikoetan eta garraio publikoetan musukoa erabiltzera behartzen du.
Asia eta Ozeania
Tailandian maskararen erabilera nahitaezkoa ezarri zen 2020ko apirilean garraio publikoan, supermerkatuan eta jatetxeetan. Joan den apirilean izandako olatu berri baten ondorioz, kalean ere ezinbestekoa da orain, baita ibilgailuen barruan ere.
Filipinetan ere derrigorrezkoa da eremu publiko guztietan, aire librean edota toki itxietan.
Halaber, Vietnam, Malasia eta Indonesian ere erabilera nahitaezkoa da. Baita Indian ere, ibilgailu partikularretan barne.
Afganistanen eta Pakistanen ere bide publikoan ezinbestekoak da musukoa erabiltzea.
Japonian, ordea, ez dute inoiz derrigortu maskararen erabilera.
Hego Korean ere derrigorrezkoa da leku itxietan eta garraio publikoan erabiltzea, baita kanpoaldean ospatzen diren ekitaldi jendetsuetan. Uztailaren 1etik aurrera, txertoaren dosi bat jaso dutenek kanpoaldean maskararik gabe ibiltzeko aukera izango dute.
Australia eta Zeelanda Berrian ere inoiz ez da nahitaezkoa izan erabilera, agerraldiak daudenean edota larrialdiko neurri bat bezala erabili dute.
Amerika
Estatu Batuetan joan den maiatzaren 13tik txertatuta daudenek kalera maskararik gabe irteteko aukera dute, baita hainbat eremu itxietan ere. Derrigorrez erabili beharko dute, ordea, ospitaletan, hegazkinetan eta autobusetan.
Panamak ere musukoa derrigorrez erabiltzea eskatzen du toki publikoetan, merkataritzan eta garraio publikoan. Neurri berdinak jarraitzen dituzte Costa Rican ere, non ezinbestekoa da baita ere bileretan, lantokietan eta oro har eremu publikoetan.
Nikaraguan aukerazkoa da kaleetan eta nahitaezkoa merkataritzan eta taxietan.
Guatemalan, ostera, Hondurasen eta Perun bezala, derrigorrez erabili behar da musukoa. Ez ordea El Salvadorren, non maskararen erabilera norberaren gain dagoen.
Brasilen derrigorrezkoa da joan den urteko uztailetik, nahiz eta pasa den urteko apiriletik zenbait gobernu eta alkate erregionalek jada nahitaezko egin zuten bere erabilera.
Argentinan eta Txilen ere nahitaezkoa da erabilera hiriguneetan edota leku jendetsuetan, espazio publikoetan, lantokietan, garraioan eta eremu itxi guztietan.
Kolonbian eta Uruguain, azkenik, musukoaren erabilera gomendagarria da kanpoaldean, eta ezinbestekoa garraio publikoan eta jende pilaketak gertatzen diren guneetan edota segurtasun tartea mantendu ezin daitekeen lekuetan.
Zure interesekoa izan daiteke
Gutxienez hildako bat Gazan eta Israelek Libanon egindako eraso berriek eskualdearen krisia berpiztu dute
Palestinar bat hil da Israelgo Armadak jaurtitako tiroen ondorioz, Israelek Hamasi su-etena haustea leporatzen dion bitartean eta Libano hegoaldean Hezbolaren posizioak bonbardatzen dituen bitartean.
Gazarako su-etenak bueltan ekarri ditu Gabon ospakizunak Betleemera
Gazako inbasioak Gabon giroa itzali du Betleemen bi urtez, baina, su-etenak, ahula bada ere, ospakizunak bueltan ekarri ditu, kristau tradizionalen arabera, Jesus jaio zen hirira. Zuhaitz handia jarri dute berriro Natibitatearen elizaren inguruan, eta, urteetan egin duten bezala, eskauten desfilea egin dute hiriko kaleetan.
Greta Thunberg atxilotu dute Londresen, kartzelan dauden Palestine Actioneko kideen aldeko protesta batean
Greta Thunberg atxilotu dute Londresen, palestinar preso batzuk babesteko elkarretaratze batean; alegia, Palestine Actioneko zortzi militante gose greban babesteko kontzentrazioan.
Siriako agintariek eta milizia kurduek elkarri leporatzen diote 2 hildako eta hainbat zauritu utzi dituzten erasoen ardura
Bi aldeek elkarri leporatzen diote indar kurduak Siriako Estatuan sartzeko akordioa hautsi izana. Bitartean, liskarrak gero eta ugariagoak dira.
Errusiako Estatu Nagusiko operazio burua hil dute Moskun, bonba-auto batekin egindako atentatu batean
Hasiera batean, Errusiako Instrukzio Batzordeak Ukrainako inteligentziari egotzi dio erasoa.
IRAren garaitik inoiz izan den gose greba luzeena egiten ari dira Palestina Actioneko kideak Erresuma Batuko kartzeletan
Gose greban denbora gehien daramatenak Amy Gardiner-Gibson eta Qesser Zuhrah dira, 50 egun, eta oso ahul daude. Justizia ministroarekin bilera eskatu dute euren abokatuek baina Gobernuak ezezkoa eman die.
Israelek beste 19 kokaleku legeztatu ditu Zisjordanian
Kolonoguneak legez kanpokoak dira nazioarteko araudiaren arabera, baina Netanyahuren gobernuak urteak daramatza estatus legala ematen; dagoeneko 69 kokaleku legeztatu ditu 2022tik. Hamasek "urrats kolonialtzat" jo du erabakia, eta "Palestinako lurraldea arpilatu" nahi izatea egotzi dio Israeli.
AEBk hirugarren petrolio-ontzi bat atxiki du Venezuelan
Bigarren ontzia abordatu ondoren, Venezuelako Gobernuak "pirateria" ekintzatzat jo du gertaera, eta tripulazioaren "bortxazko desagerpena" ere salatu du. Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluak bilera egingo du datorren asteartean, hilaren 23an, egoera aztertzeko.
130.000 pertsona inguru argindarrik gabe geratu dira San Frantziskon
Pacific Gas and Electric (PG & E) konpainiak zabaldu duenez, 130.000 pertsona inguru argindarrik gabe geratu dira San Frantziskon (AEB), eta egoera konpontzeko lanean ari dira. Garraio publikoa eten egin da eta hainbat tokitan semaforoak ez dira martxan egon. Horrek zailtasunak eta atzerapenak eragin ditu trafikoan. Agintariek kaltetutako eremuetara ez joateko eskatu diete herritarrei, eta behar-beharrezkoa denean soilik jotzeko larrialdi zerbitzuetara.
Gutxienez bederatzi pertsona hil eta hamar zauritu dituzte Johannesburgetik gertu egindako eraso batean
Oraingoz, ez dakite zergatik egin duten erasoa, eta polizia-indarrek "beharrezko baliabide guztiak" bideratu dituzte gertatutakoa argitzeko.