Oporretara zoaz? Honakoa da musukoaren erabilera zenbait herrialdetan
Koronabirusari aurre egiteko musukoaren nahitaezko erabilera malgutzen ari da zenbait herrialdetan. Israelen, esaterako, lehenak izan ziren eremu irekietan maskararen derrigortasuna bertan behera uzten, pasa den apirilaren 18an. Hegaldietan edota geriatrikoetan izan ezik, joan den asteartetik eremu itxietan ere ez da beharrezkoa.
Honakoa da egoera zenbait herrialdetan:
Europa
Frantziak ekainaren 17an baztertu zuen derrigortasuna eremu irekietan bi metroko tartea bermatu daitekeen lekuetan izan ezik, eta ezinbestekoa da eraikin publikoetan eta garraioan.
Greziak ostegun honetan esango dio agur kanpoaldean musukoa erabiltzeari, eta bide berdina jarraituko du Italiak, non derrigorrezkoa izango den oraindik ere toki itxietan.
Erresuma Batuan ere ez da derrigorrezkoa eremu irekietan, nahiz eta bere erabilera gomendatuta dagoen segurtasun distantzia mantendu ezin daitekeenean. Beharrezkoa da toki itxietan eta garraio publikoan.
Alemanian, ostera, estatu federatuek nahitaezkotasuna eremu itxietara mugatu dute, baita merkataritzan eta garraio publikoan ere. Hala ere, hiri batzuetan musukoaren erabilera derrigortu dute jende pilaketak sortzen diren kale, plaza edota parkeetan.
Poloniak ere eremu itxietan erabiltzera derrigortzen du, hala nola garraio publikoa, dendak, aisialdiko lokalak, eskolak, elizak, osasun-bulegoak, auzitegiak edota lantokiak tokia beste pertsona batzuekin partekatzen bada.
Dinamarkari dagokionez, denda eta garraio publikoan erabiltzea ezinbestekoa da joan den urteko abuztutik, baina neurri hori bertan behera geratu zen orain dela bi aste. Hala ere garraio publikoan zutik doazen bidaiariak derrigortuta daude musukoa erabiltzera.
Bai Norvegian eta Finlandian kanpoaldean gomendagarria da eta ezinbestekoa leku itxietan.
Suitzak garraio publikoan erabiltzeko gomendioa zabaldu zuen joan den abenduan, baina Islandian ezinbestekoa da. Azken honetan beharrezkoak dira baita ere metro bateko segurtasun tartea gorde ezin denean.
Maskararen derrigorrezko erabilera bertan behera geratu zen Belgikako zenbait hiritan. Bruselan, esaterako, jende pilaketak gertatzen diren lekuak edo garraio publikoa salbuetsita, ez da beharrezkoa leku irekietan joan den ekainaren 9tik.
Herbeheretan, bestalde, kanpoaldean inoiz ez dira derrigorrezkoak izan, eta abenduaren 9tik ezinbestekoak dira leku itxietan. Neurri hau datorren larunbatean malgutuko da metro eta erdiko tartea bermatu daitekeen kasuetan, nahiz eta derrigorrezkoa izaten jarraituko duen garraio publikoan eta Bigarren Hezkuntzako eskoletan.
Austrian ere ez dira inoiz nahitaezkoak izan kanpoaldean. Hala ere eremu itxi publiko guztietan eta garraio publikoan FFP2 musukoak erabiltzera derrigortuta zeuden. Uztailaren 1etik aurrera edozein maskara mota erabiltzeko aukera izango da.
Hungarian kanpoaldean ez dira beharrezkoak, baina bai garraio publikoan, merkataritzan eta beste eremu itxi batzuetan. Eta Errumanian derrigorrezkoak izateari utzi zioten pasa den maiatzaren 15ean, nahiz eta beharrezkoak izaten jarraitzen duten dendetan, garraio publikoan, eremu kulturaletan eta toki itxietan.
Errusiak, ostera leku publikoetan eta garraio publikoetan musukoa erabiltzera behartzen du.
Asia eta Ozeania
Tailandian maskararen erabilera nahitaezkoa ezarri zen 2020ko apirilean garraio publikoan, supermerkatuan eta jatetxeetan. Joan den apirilean izandako olatu berri baten ondorioz, kalean ere ezinbestekoa da orain, baita ibilgailuen barruan ere.
Filipinetan ere derrigorrezkoa da eremu publiko guztietan, aire librean edota toki itxietan.
Halaber, Vietnam, Malasia eta Indonesian ere erabilera nahitaezkoa da. Baita Indian ere, ibilgailu partikularretan barne.
Afganistanen eta Pakistanen ere bide publikoan ezinbestekoak da musukoa erabiltzea.
Japonian, ordea, ez dute inoiz derrigortu maskararen erabilera.
Hego Korean ere derrigorrezkoa da leku itxietan eta garraio publikoan erabiltzea, baita kanpoaldean ospatzen diren ekitaldi jendetsuetan. Uztailaren 1etik aurrera, txertoaren dosi bat jaso dutenek kanpoaldean maskararik gabe ibiltzeko aukera izango dute.
Australia eta Zeelanda Berrian ere inoiz ez da nahitaezkoa izan erabilera, agerraldiak daudenean edota larrialdiko neurri bat bezala erabili dute.
Amerika
Estatu Batuetan joan den maiatzaren 13tik txertatuta daudenek kalera maskararik gabe irteteko aukera dute, baita hainbat eremu itxietan ere. Derrigorrez erabili beharko dute, ordea, ospitaletan, hegazkinetan eta autobusetan.
Panamak ere musukoa derrigorrez erabiltzea eskatzen du toki publikoetan, merkataritzan eta garraio publikoan. Neurri berdinak jarraitzen dituzte Costa Rican ere, non ezinbestekoa da baita ere bileretan, lantokietan eta oro har eremu publikoetan.
Nikaraguan aukerazkoa da kaleetan eta nahitaezkoa merkataritzan eta taxietan.
Guatemalan, ostera, Hondurasen eta Perun bezala, derrigorrez erabili behar da musukoa. Ez ordea El Salvadorren, non maskararen erabilera norberaren gain dagoen.
Brasilen derrigorrezkoa da joan den urteko uztailetik, nahiz eta pasa den urteko apiriletik zenbait gobernu eta alkate erregionalek jada nahitaezko egin zuten bere erabilera.
Argentinan eta Txilen ere nahitaezkoa da erabilera hiriguneetan edota leku jendetsuetan, espazio publikoetan, lantokietan, garraioan eta eremu itxi guztietan.
Kolonbian eta Uruguain, azkenik, musukoaren erabilera gomendagarria da kanpoaldean, eta ezinbestekoa garraio publikoan eta jende pilaketak gertatzen diren guneetan edota segurtasun tartea mantendu ezin daitekeen lekuetan.
Zure interesekoa izan daiteke
Hasi da CELAC-UE goi-bilera
Bederatzi estatuburu eta gobernuburu bildu dira igande honetan Latinoamerikako eta Karibeko Estatuen Erkidegoaren eta Europar Batasunaren arteko IV. goi-bileran.
'Fung-wong' supertifoiak lurra jo du Luzon uhartean, Filipinetako iparraldean
Tifoi handi horrek orduko 185 kilometroko haize-boladak eragin ditu, eta toki batzuetan orduko 230 kilometroko haize-boladak utzi ditu. Ia milioi bat pertsona ebakuatu dituzte, eta uholde handiak eragin ditu.
Hamasek beste gorpu bat entregatu du, Israelgo militar baten gorpua antza
Hamaseko dozenaka milizianori Gazara itzultzeko aukera emango die horrek. Gorpu hori eman ostean, israeldarren lau gorpu omen daude oraindik Gazan lurperatuta.
Tornado handi batek zenbait hildako eta ehunka zauritu eragin ditu Brasilen
Hondamendi naturala Rio Bonito do Iguaçun gertatu da, Parana estatuan, herrialdearen hegoaldean, eta 250 km/h-ko haize-boladek 10.000 kaltetu baino gehiago utzi dituzte.
'Kalmaegi' tifoiak 200 hildako baino gehiago utzi ditu Filipinetan
Herrialdearen zati handi bat alerta maila gorenean dago "supertifoi" horrengatik, euri-jasa handiak, haize-bolada gogorrak eta 3 metrorainoko itsasaldi ziklonikoak eragin baititu.
Leon XIV .a elizgizonek egindako abusuen biktimekin elkartu da ia hiru orduz
Belgikatik joandako 15 pertsona hartu ditu Aita Santuak Vatikanoan. Urriaren 20an ere antzeko topaketa bat egin zuen. Egun hartan, Abusuen Biktimen Batzorde Orokorreko (ECA) kide batzuekin bildu zen.
Israelek 15 gorpu itzuli ditu, soldadu baten gorpua jaso ostean
Erabat suntsitutako gune batean egin dute gorpuen trukea. Ospitaleek egoera negargarrian ari dira gorpuak jasotzen, eta familiek horrela identifikatu behar izaten dituzte euren senideak. Biitartean, Israelgo Armadak beste bi palestinar hil ditu, "lerro horia" zehartu dutela argudiatuta. Guztira 69.000 pertsona baino gehiago hil dira jada Gazan.
Gutxienez 4 pertsona hil eta 11 zauritu dira Floridan, polizia atzetik zuen auto batek harrapatuta
Poliziaren auto bat atzetik zuela, 22 urteko gidariak LGBTQ komunitatean oso ezaguna den taberna baten kontra egin du talka Tampa hirian. Gidaria atxilotu egin dute.
Europako liderrek multilateralismoaren alde egin dute COP30en: "Gure erabakien eragina mundu osoan sentituko da"
Luiz Inacio Lula da Silva Brasilgo presidenteak salatu du banku handiek petrolio sektorea diruz laguntzen dutela eta Ukrainako gerrak erregai fosilen ustiaketa sustatu diuela.
Trumpek Hungarian bildu nahi du Putinekin, Orbanekin egon ostean esan duenez
Bestalde, Zelenskik esan du ez dakiela Trumpek zer esan nahi duen gatazkari amaiera emateko "urrats nabarmenak" ematen ari direla esaten duenean.