Oporretara zoaz? Honakoa da musukoaren erabilera zenbait herrialdetan
Koronabirusari aurre egiteko musukoaren nahitaezko erabilera malgutzen ari da zenbait herrialdetan. Israelen, esaterako, lehenak izan ziren eremu irekietan maskararen derrigortasuna bertan behera uzten, pasa den apirilaren 18an. Hegaldietan edota geriatrikoetan izan ezik, joan den asteartetik eremu itxietan ere ez da beharrezkoa.
Honakoa da egoera zenbait herrialdetan:
Europa
Frantziak ekainaren 17an baztertu zuen derrigortasuna eremu irekietan bi metroko tartea bermatu daitekeen lekuetan izan ezik, eta ezinbestekoa da eraikin publikoetan eta garraioan.
Greziak ostegun honetan esango dio agur kanpoaldean musukoa erabiltzeari, eta bide berdina jarraituko du Italiak, non derrigorrezkoa izango den oraindik ere toki itxietan.
Erresuma Batuan ere ez da derrigorrezkoa eremu irekietan, nahiz eta bere erabilera gomendatuta dagoen segurtasun distantzia mantendu ezin daitekeenean. Beharrezkoa da toki itxietan eta garraio publikoan.
Alemanian, ostera, estatu federatuek nahitaezkotasuna eremu itxietara mugatu dute, baita merkataritzan eta garraio publikoan ere. Hala ere, hiri batzuetan musukoaren erabilera derrigortu dute jende pilaketak sortzen diren kale, plaza edota parkeetan.
Poloniak ere eremu itxietan erabiltzera derrigortzen du, hala nola garraio publikoa, dendak, aisialdiko lokalak, eskolak, elizak, osasun-bulegoak, auzitegiak edota lantokiak tokia beste pertsona batzuekin partekatzen bada.
Dinamarkari dagokionez, denda eta garraio publikoan erabiltzea ezinbestekoa da joan den urteko abuztutik, baina neurri hori bertan behera geratu zen orain dela bi aste. Hala ere garraio publikoan zutik doazen bidaiariak derrigortuta daude musukoa erabiltzera.
Bai Norvegian eta Finlandian kanpoaldean gomendagarria da eta ezinbestekoa leku itxietan.
Suitzak garraio publikoan erabiltzeko gomendioa zabaldu zuen joan den abenduan, baina Islandian ezinbestekoa da. Azken honetan beharrezkoak dira baita ere metro bateko segurtasun tartea gorde ezin denean.
Maskararen derrigorrezko erabilera bertan behera geratu zen Belgikako zenbait hiritan. Bruselan, esaterako, jende pilaketak gertatzen diren lekuak edo garraio publikoa salbuetsita, ez da beharrezkoa leku irekietan joan den ekainaren 9tik.
Herbeheretan, bestalde, kanpoaldean inoiz ez dira derrigorrezkoak izan, eta abenduaren 9tik ezinbestekoak dira leku itxietan. Neurri hau datorren larunbatean malgutuko da metro eta erdiko tartea bermatu daitekeen kasuetan, nahiz eta derrigorrezkoa izaten jarraituko duen garraio publikoan eta Bigarren Hezkuntzako eskoletan.
Austrian ere ez dira inoiz nahitaezkoak izan kanpoaldean. Hala ere eremu itxi publiko guztietan eta garraio publikoan FFP2 musukoak erabiltzera derrigortuta zeuden. Uztailaren 1etik aurrera edozein maskara mota erabiltzeko aukera izango da.
Hungarian kanpoaldean ez dira beharrezkoak, baina bai garraio publikoan, merkataritzan eta beste eremu itxi batzuetan. Eta Errumanian derrigorrezkoak izateari utzi zioten pasa den maiatzaren 15ean, nahiz eta beharrezkoak izaten jarraitzen duten dendetan, garraio publikoan, eremu kulturaletan eta toki itxietan.
Errusiak, ostera leku publikoetan eta garraio publikoetan musukoa erabiltzera behartzen du.
Asia eta Ozeania
Tailandian maskararen erabilera nahitaezkoa ezarri zen 2020ko apirilean garraio publikoan, supermerkatuan eta jatetxeetan. Joan den apirilean izandako olatu berri baten ondorioz, kalean ere ezinbestekoa da orain, baita ibilgailuen barruan ere.
Filipinetan ere derrigorrezkoa da eremu publiko guztietan, aire librean edota toki itxietan.
Halaber, Vietnam, Malasia eta Indonesian ere erabilera nahitaezkoa da. Baita Indian ere, ibilgailu partikularretan barne.
Afganistanen eta Pakistanen ere bide publikoan ezinbestekoak da musukoa erabiltzea.
Japonian, ordea, ez dute inoiz derrigortu maskararen erabilera.
Hego Korean ere derrigorrezkoa da leku itxietan eta garraio publikoan erabiltzea, baita kanpoaldean ospatzen diren ekitaldi jendetsuetan. Uztailaren 1etik aurrera, txertoaren dosi bat jaso dutenek kanpoaldean maskararik gabe ibiltzeko aukera izango dute.
Australia eta Zeelanda Berrian ere inoiz ez da nahitaezkoa izan erabilera, agerraldiak daudenean edota larrialdiko neurri bat bezala erabili dute.
Amerika
Estatu Batuetan joan den maiatzaren 13tik txertatuta daudenek kalera maskararik gabe irteteko aukera dute, baita hainbat eremu itxietan ere. Derrigorrez erabili beharko dute, ordea, ospitaletan, hegazkinetan eta autobusetan.
Panamak ere musukoa derrigorrez erabiltzea eskatzen du toki publikoetan, merkataritzan eta garraio publikoan. Neurri berdinak jarraitzen dituzte Costa Rican ere, non ezinbestekoa da baita ere bileretan, lantokietan eta oro har eremu publikoetan.
Nikaraguan aukerazkoa da kaleetan eta nahitaezkoa merkataritzan eta taxietan.
Guatemalan, ostera, Hondurasen eta Perun bezala, derrigorrez erabili behar da musukoa. Ez ordea El Salvadorren, non maskararen erabilera norberaren gain dagoen.
Brasilen derrigorrezkoa da joan den urteko uztailetik, nahiz eta pasa den urteko apiriletik zenbait gobernu eta alkate erregionalek jada nahitaezko egin zuten bere erabilera.
Argentinan eta Txilen ere nahitaezkoa da erabilera hiriguneetan edota leku jendetsuetan, espazio publikoetan, lantokietan, garraioan eta eremu itxi guztietan.
Kolonbian eta Uruguain, azkenik, musukoaren erabilera gomendagarria da kanpoaldean, eta ezinbestekoa garraio publikoan eta jende pilaketak gertatzen diren guneetan edota segurtasun tartea mantendu ezin daitekeen lekuetan.
Albiste gehiago mundua
Zuloa egin da ospitale baten aurrean Bangkoken, eta dozenaka gaixo atera behar izan dituzte
Kolapsoak 50 metroko sakonera, 30 metroko zabalera eta 30 metroko luzera dituen zulo bat ireki du, eta ospitalearen aurrean aparkatuta zegoen garabi bat irentsi du. "Hasiera batean, uste da lur mugimendu batek eragin duela zuloa, eta lurpeko ura pilatu dela tunelaren eta geltokiko hormaren artean", adierazi du Bangkokeko Administrazioak, ohar bidez.
Donald Trumpek NBEn botatakoek hautsak harrotu dituzte
AEBko presidenteak hitzaldi garratz-mina egin du New Yorkeko Nazio Batuen egoitzan. Besteak beste, NBE erakundearen beraren aurka egin du, klima aldaketa zalantzan jarri du eta "zazpi hilabetean zazpi gerrari" amaiera eman diela esan du.
Margarita Roblesen hegazkinaren GPSa itzalarazten saiatu dira, Kaliningradetik gertu zegoela
Ohikoa da Kaliningradetik gertu dabiltzan nabigazio-gailuak "perturbatzen" saiatzea; Polonia, Lituania eta Itsaso Baltikoaren artean dagoen Errusiako enklabea da. Inzidentziak ez du kaltertik eragin hegaldian.
Macronek Palestinako Estatua aitortzearen alde egin du Trumpen aurrean
Israel Gazako Zerrendan egiten dabilen erasoa amaiera emateko "ikuspegi politikoa" izan behar dela nabarmendu du Frantziako presidenteak.
NBEren egoitzako eskailera mekaniko bat Trumpen aurrean gelditu izana ikertuko du AEBko Zerbitzu Sekretuak
New Yorkeko Nazio Batuen egoitzako eskailera mekaniko batean ez aurrera ez atzera geratu ziren AEBko presidentea eta bere emaztea Melania Trump. NBEren arabera, AEBko ordezkaritzaren kide batek "konturatu gabe" segurtasun mekanismo bat aktibatu zuen eskaileraren goiko aldean. Etxe Zuriaren arabera, NBEko norbaitek eskailera mekanikoa itzali bazuen, "kaleratu beharko lukete"
Txina prest, Ragasa supertifoiari aurre egiteko
Urakan-haizeek Hong Kong geldiarazi dute gaur. Taiwanen, supertifoiak gutxienez 14 hildako, hogei bat zauritu eta 100 desagertu baino gehiago utzi ditu. Hildako gehienak etxeko lehen solairuan zeuden adinekoak ziren, eta ezin izan zituzten garaiz ebakuatu.
Sumud Flotillak salatu du "gutxienez 13 lehergailu" jaurti dizkietela eta komunikazioa etenarazi dietela
Nazioarteko flotillak esan du "operazio psikologikoak" direla nabigazioa geldiarazteko, eta droneen presentziak "beldurtu eta Israelentzat inteligentzia biltzeko" helburua duela.
Bueltan da Jimmy Kimmelen saioa, eta aurkezleak Trump kritikatu du "txantxak ez jasateagatik"
Jimmy Kimmelek Donald Trump AEBko presidentearen aurka egin du, programa bertan behera uzteagatik eta adierazpen askatasunaren aurka egin duelako: "Gure liderrak estatubatuarrek euren lanak galtzea ospatzen du, txantxak jasaten ez dituelako", esan du umoregileak hasierako bakarrizketan.
Estatu palestinarra onartzea Hamas "saritzea" dela salatu du Trumpek
Dagoeneko 157 herrialdek aitortzen dute Estatu palestinarra, gehiengo zabala Nazio Batuen Erakundean eserlekua duten 193 herrialdeen artean.
Laku batek gainezka egin eta uholdeak eragin ditu Taiwanen, Ragasa supertifoiak utzitako euriteen ondorioz
Gutxienez 75 pertsona harrapatuta daude, eta bi lagun agertu barik, Guangfu udalerrian, Ragasa supertifoiak eragindako euriteen ondorioz laku natural batek gainezka egin du eta. Urak herriaren erdigunea estali du, eta herritarrak teilatu eta ibilgailuetara igo behar izan dira erreskate-taldeak iritsi arte.