Asia

Japoniak tsunami alerta bertan behera utzi du astelehen honetan herrialdearen iparraldea astindu zuen 7,5 graduko lurrikararen biharamunean, baina agintariek alerta berezia aktibatu dute datozen egunetan ezohiko lurrikara bat izateko arriskua baitago.

Agintariek 23.000 pertsona baino gehiago ebakuatu dituzte hiru metrorainoko olatu arriskuagatik. Tohoku Electric Power enpresa, lurrikararen inguruan dauden bi zentral nuklearren operadorea, lantegietako egoera aztertzen ari da.

Gutxienez milioi bat pertsona etxetik atera dituzte Sumatrako uhartean (Indonesia). Bitartean, agintarien arabera, 631 pertsona hil dira honezkero, eta 472 daude agertu barik. Gune horretan bizi diren 3,3 milioi pertsona inguru jo ditu aste honetako denboraleak.

Sua joan den asteazkenean piztu zen etxebizitza batean. Suhiltzaileek jakitera eman dutenez, suteen aurkako alarmek ez zuten behar bezala funtzionatu. Orain arte, agintariek bost pertsona atxilotu dituzte, tragediaren ustezko erantzule direlakoan.

Sute handia piztu da Hong Kongeko iparraldeko Tai Po barrutiko urbanizazio batean. Sugarrak berehala hedatu dira bloke batean jarritako banbuzko aldamioaren erruz. Hildakoak 36 dira dagoeneako agintariek adierazi dutenez, tartean suhiltzaile bat. Beste 279 pertsona desagertuta daude eta 29 erietxetara eraman dituzte zaurituta, horietako zazpi egoera oso larrian.

Leherketa Gotorleku Gorriaren aurrean izan da, Indiako hiriburuko erdiguneko gunerik turistikoenetako batean. Oraindik ez da ezagutzen zerk eta nork eragin duen leherketa, baina agintariek eskualdeko eremu gatazkatsuenetan segurtasuna indartu dute.

Gutxienez bi pertsona hil dira eta milioi bat baino gehiago ebakuatu dituzte Filipinetan, 'Fung-wong' supertifoiaren ondorioz. Azken orduetan indarra galdu du eta Hegoaldeko Txinako itsasoan sartu da. Hala ere, adituen ustez, berriro indartu egin daiteke Taiwanera iritsi baino aurretik.

Besteak beste, Malaysiako lur arraroetarako sarbidea handitzeko aukera ematen dion akordioa sinatu du AEBko presidenteak. Bihar Japoniara joango da, eta ostegunean Txinako presidentearekin bilduko da. Egunak daramatzate herrialde horietako ordezkaritzek bilerak prestatzen.

Takaichik 465 botoetatik 237 lortu ditu, behar zituenak baino lau gehiago. Shigeru Ishibaren dimisioak primarioak deitzea eragin zuen, urriaren 4an, eta Takaichi izan zen garaile bigarren txandan.

Dagoeneko, 350 pertsona inguru atera dituzte; altitude handiko eremuetan bilaketa-lanekin jarraitzen dute. Elurra pilatu da eta bideak itxita behar izan dituzte. Ekaitzaren ondorioz ehunka mendizale ezin atera geratu ziren larunbat gauean itsas mailatik 4.200 metrora dagoen Gama haranean. Dozenaka denda erori ziren eta haizearen ondorioz helikopteroek ezin izan zuten erreskaterik egin. 

Urratsak eman diren arren, egoera tirabiratsua da oraindik ere, eta funtsezko erronkek jarraitzen dute, hala nola Gazako desmilitarizazioa eta etorkizuneko gobernantza. Gainera, Gazako Zerrendan 67.000 pertsona baino gehiago hil dira jada Israelen erasoetan.

Aurten Vietnam astindu duen ekaitzik hilgarrienak 80 pertsona baino gehiago zauritu ditu, eta 105.000 etxebizitza baino gehiago kaltetu erdialde-iparraldeko hamabost probintziatan baino gehiagotan, tokiko agintariek jakitera eman dutenez. 

Urakan-haizeek Hong Kong geldiarazi dute gaur. Taiwanen, supertifoiak gutxienez 14 hildako, hogei bat zauritu eta 100 desagertu baino gehiago utzi ditu. Hildako gehienak etxeko lehen solairuan zeuden adinekoak ziren, eta ezin izan zituzten garaiz ebakuatu. 

Protestek kaleak hartu dituzte Manila hiriburuan eta beste hiri batzuetan, herrialdean dagoen ustelkeria politikoa salatzeko. 'Bilioi bat pesoren martxa' deiturikoak erakunde erlijioso eta zibilak batu ditu, diru publikoa “lapurtu” izana salatzeko. Protesta gehienak baketsuak izan dira, baina zaurituak eta atxilotuak izan dira poliziaren kontrako istiluetan.

Kajiki tifoia "oso indartsu eta arriskutsutzat" jo dute Vietnamgo agintariek. Nghe An eta Ha Tinh probintzien artean jo du, 90 eta 117 km/h arteko haize-boladekin eta 150 km/h-ko ufadekin.

Gutxienez 320 pertsona hil dira Pakistaneko iparraldean, euriteek bat-batean uholdeak eraginda. Khyber Pakhtunkhwa probintzia kolpatuena izan da, biktima gehienak eta dozenaka desagertu baitaude. Agintariek erreskate lanetan jarraitzen dute, milaka kaltetuk laguntzaren zain dauden bitartean.

Japoniako Hiroshimak hirian AEBko Armadak egindako bonbardaketa atomikoaren 80. urteurrena izan da asteazken honetan, gaur egungo gatazken itzalpean eta 'hibakusha' bizirauleen aldarrien artean, arma horiek berriro erabil ez daitezen. Biktimen senideek, 120 herrialde eta eskualdetako politikari nazional eta diplomatikoen ordezkariek parte hartu dute omenaldian.

EHUko Geologia saileko zuzendariak azaldu duenez, asteazken honetan lurrikara gertatu den eremua, Kamtxatka penintsula, Pazifikoko Su Eraztunaren parte da. 2011n, Japoniako kostaldea kaltetu eta Fukushimako istripu nuklearra eragin zuen lurrikara ere bertan jazo zen.

Aireko laguntzaren berrabiarazteak, Jordaniarekin eta Emirerri Batuekin koordinatuta, metodo horren arriskuei buruzko eztabaida ireki du berriro, muturreko krisi humanitario baten erdian.