Nafarroako Gobernua

Frantziako estatuarekiko mugatik hurbil dauden eskualdeetan txertatu nahi ditu Espainiako Gobernuak abelburu guztiak, hau da, Euskadin, Nafarroan eta Aragoin. Izan ere, azken orduetan foku gehiago agertu dira Frantziako Estatuan, mugatik hurbil, gainera. Neurri horren helburua da gaixotasunaren hedapena eten eta gainerako erkidegoetara ez iristea.

2026rako aurrekontuak 6.471 milioi eurokoak dira, iazkoak baino % 4,8 gehiago, eta Nafarroan inoizko aurrkontu altuenak. Azken asteotan 19,1 milioi euroko balioa duten 368 zuzenketa gehitu zaizkio Gobernuaren proposamenari, guztiak ere Gobernu-bazkideen alderdiek (PSN, Geroa Bai eta Contigo-Zurekin) eta EH Bilduk proposatutakoak.

Nafarroako Gobernuak behi, zezen eta txekor guztiak txertatu nahi ditu, eta horren alde agertu da sektorea ere. EAEn, aldiz, hainbat abeltzain horren kontra agertu dira, txertoa jarriz gero, haragiaren prezioan eragina izango duelakoan. Alabaina, kasu bakar bat agertuko balitz, etxaldeko abelburu guztiak sakrifikatzea eragingo luke.

Aierdik azaldu duenez, azken egunotan gaitzaren bi foku atzeman ditu Frantziako Gobernuak, horietako bat, "Nafarroatik gertu dagoen eremu batean".

Gaur elkarretarartzea egin dute goizean Vianako Printzea Kontsulta-zentroaren aurrean. Osasunbideako medikuak funtzionario deiren heinean, ez dute Estatuko gainerako medikuen gisan Estatutu propioa eskatzen, baina, horien moduan, baldintzak hobetzea eskatzen dute, 24 orduko goardiak amaitzea, asteko lan-ordu kopurua murriztea eta atsedenerako asti nahikoa izatea, besteak beste. 

Hil ondoren eman diote aitortza, eta haren alargun Amparo Lusarretak jaso du saria, Maria Chivite Nafarroako presidentearen eskutik. Manuel Torresen semeak, Eduardo Torres Lusarretak, bere aldetik, familiaren izenean eskerrak eman dizkie Nafarroako Gobernuari eta hautagaitza proposatu zuen Nafarroako Aspace elkarteari. 

Halaber, Nafarroako Gobernuak hobekuntzak egingo ditu obren kudeaketan; horretarako, zuzendaritza fakultatiboa ordezkatu eta Ekonomia eta Ogasun Departamentuko Kontuhartzailetza Zerbitzuak zuzenean gainbegiratuko du.

Guztira, 1.200 txerri-haztegi daude Hegoaldean. Gehienak Nafarroan daude, izan ere, bertan, 800.000 txerri baino gehiago hazten dituzte.

PSN Gobernuko kideekin bildu da astelehen honetan Belateko obren inguruko azalpenak emateko. Ondoren, Nafarroako presidenteak gauza bera egin du EH Bildurekin.

Ana Ollo Nafarroako Gobernuko Memoria eta Bizikidetza, Kanpo Ekintza eta Euskara kontseilariak agerraldia egin du Parlamentuko batzorde batean, Voxek eskatuta. Ollok hitzaldi laburra egin du, eta adierazi duenez, "azken bost urteetan ez departamentuak ez Euskarabideak ez diote zuzeneko finantzaketarik eman" udalekuak antolatzen dituen elkarteari, eta "ez dio inolako dirulaguntzarik ordaindu Sakanako Mankomunitateari".

Orain arte, 94 pertsona aitortu ditu Nafarroako Gobernuak ofizialki  indarkeria politikoaren biktima gisa 16/2019 Foru Legearen esparruan. Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zorrek osatzen duten 'Egiaren garaia da' dinamikak begi onez ikusi ditu ebazpenak, eta bide horretan sakontzen jarraitzeko eskatu dute. 

Txinan dagoen Maria Chivite presidenteak adierazi du bere Gobernuan ez dagoela ustelkeriarik. Foru Gobernua sostengatzen duten alderdiek, bestalde, kezka agertu eta zuhurtzia eskatu dute. Bestalde, oposizioak berretsi du Chivite ustelkeriak inguratuta dagoela.

Nafarroako lehendakariak nabarmendu du bere Gobernuak "barneko nahiz kanpoko auditoriak eskatu" dituela, eta "Parlamentuan irekitako ikerketa-batzordearekin kolaboratzen" ari dela "gardentasun ariketa" eginez. PSN-PSOEren idazkari nagusi gisa azpimarratu duenez, ez zeukan UCOren azken txostenean esan direnen berri eta erabat arbuiatu ditu gertaerak "politikara gizartearen alde lan egitera gatoz, eta ez nork bere alde egiteko".

UPNk eta Nafarroako PPk Maria Chivite Foru Gobernuko presidentearen aurka egin dute, eta PSNk, berriz, Santos Cerdan buruzagi sozialista ohiaren "jokabide onartezina" deitoratu du.

'Neguak ez zaitzala errepidean ustekabean harrapatu' goiburupean, kanpaina abiarazi du Foru Gobernuak, herritarrek ibilgailuak prest izan ditzaten.

Parlamentuan egindako osoko bilkuran, Chivitek esan duenez "edukiontziak gurutatzea bezain antisistema da instituzioak eta demokrazia ahultzen dituzten gezurrak zabaltzea". "Ez zaiteztela harritu ultraeskuinak gainetik pasatzen zaituztenean, zuek ari zarete haiei lan zikina egiten", esan die Gobernuan ustelkeria dagoela iradokitzen dutenei.

Aurreikuspenen arabera, Ataunen, Idiazabalen, Beasainen eta Bakaikun dira zundaketak egitekoak, 'Euskal Y'-aren eta Nafarroaren arteko lotunea aztertzeko. 

‘Egunerokoan ere ezkutatzen da indarkeria. Ikusaraz dezagun’, izango da Nafarroako leloa A25aren aurrean, emakumeen edozein kontrol, diskriminazio eta desbalorizazio moduren aurkako kanpainan. Taberna lehendakariordeak Foru Gobernuaren kanpaina bat aurkeztu du, emakume askok beren egunerokoan jasaten duten indarkeria psikologikoa, ekonomikoa eta sinbolikoa salatzeko

Ehun kamioilari baino gehiago bildu dira protestan larunbat honetan Iruñean. Garraiolari nafarrak bidesariak "inposatzearen aurka" agertu dira, eta hauek eskatu dituzte: "bidezko fiskalitatea, azpiegituretan hobekuntzak, belaunaldien arteko erreleboa eta garraiolarien duintasun profesionala bermatuko duten neurri eraginkorrak".

Popularrek adierazi dute ez dituztela "ustelkeriaz jositako" Gobernu baten aurrekontuak onartuko, eta sozialisten eta EH Bilduren arteko harremana kritikatu dute.