Zientzia

Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da. 

Imanol Pradales lehendakariak “elkarrizketan, negoziazioan eta akordioetan oinarritutako politikan sakondu" beharra dagoela azpimarratu du Kanarietara egindako lan-bidaian. Ildo horretatik, zientzian, ekonomia urdin jasangarrian edota migrazioan “jauzi bat emateko aukera” dagoela esan du.

Planetak inoiz bizitza izan ote zuen zehazteko, funtsezkoa izango da Perseverance roverrak bildutako laginak Lurrera ekarri eta xehetasunez aztertzea.

Aurreikuspenen arabera, deialdi honetan aurrekontua % 20 handituta, onuradunak 250 izango dira.

Ikertzaile talde batek beste kanibalismo kasu berri bat aurkitu du El Mirador kobazuloan, Atapuercako aztarnategian (Burgos). Duela 5.700 urte gertatu omen zen, Neolito amaieran, tokiko gatazken ondorioz, zeremonia edo erritualekin zerikusia duen zantzurik atzeman gabe. Lehen nekazari taldeen arteko liskarrak ohikoak ziren, eta oso bortitzak gainera. Beste tribuetakoak hiltzeaz gain, kanibalismoa praktikatzen zuten. Hala ere, badira kanibalismoaren ebidentziak beste aztarnategi askotan; adibidez, Isturitzen (Nafarroa Beherea).

Ikertzaile talde batek gutxienez 11 pertsonaren aztarnak aurkitu ditu Atapuercako aztarnategian. Azaldu dutenez, aztarnek 5.700 urte inguru dituzte, eta larrutu, hezurra eta haragia bereizi, kozinatu eta kontsumitu izanaren markak dituzte.

Harvardeko ikertzaileek aurkitu dute garuneko litioaren galerak oroimenaren narriadura bizkortzen duela, gaixotasunari lagunduz. Nature aldizkarian argitaratutako eta 10 urtetan egindako lanak lehen aldiz erakusten du litioa modu naturalean produzitzen dela garunean, eta neurodegeneraziotik babesten duela.

EHUko Geologia saileko zuzendariak azaldu duenez, asteazken honetan lurrikara gertatu den eremua, Kamtxatka penintsula, Pazifikoko Su Eraztunaren parte da. 2011n, Japoniako kostaldea kaltetu eta Fukushimako istripu nuklearra eragin zuen lurrikara ere bertan jazo zen.

Arkeologoek txosten bat egingo dute aurkikuntza aztertzeko, eta, bitartean, lanek normaltasunez aurrera jarraituko dute antzokiaren gainerako eremuetan.

Orain arte, txatboten elkarrizketa onak izateko gaitasuna Interneten modu irekian hizkuntza jakin batean idatzita dauden dokumentu kopuruaren araberakoa zen, baina metodo berriak izugarri erraztuko du txatboten jarduna egokiagoa izatea.